SSCB DÖNEMİNDE ÖZBEK HALK KOŞIKLARINDA LENİN VE KOMÜNİZMİN METHEDİLMESİ

Lenin önderliğindeki Bolşevikler hareketi, Çarlığı devirmek için Rusya İmparatorluğundaki bütün halkları, bilhassa Türkistanlıları size bağımsızlık ve millî devlet kurma imkânı vereceğiz yalanıyla Türkistanı bölerek Çarlık dönemindekinden daha fazla sömürge hâline getirmiştir. Sovyet yöneticileri, millî devlet kurma taraftarı olan Türkistanlı milliyetperver aydınları halk düşmanı ilân ederek idam etmişler, hapse atmışlar veya sürgüne göndermişlerdir. Bu diktatörlük rejimi, Türkistanı 73 sene boyunca baskı altında tutarak yönetmiştir. Sovyet rejimi, kendi ideolojisini Türkistanlılara aşılamak için basından ve edebiyattan verimli bir şekilde faydalanmıştır. Özellikle bu dönemde diğer halkların folklorunda olduğu gibi Özbek halk koşuklarında da, Leninin yüceltilmesi, Komünizmin övülmesi, kolhozun faydaları, Hitlerin kötülenmesi ve II. Dünya Harbi gibi temalar Moskovanın emriyle işlenmiştir.

Glorifying of Lenin and Communism in Uzbek Folk Songs During The Ussr Period

In order to demolish Tsarism the Bolshevik movement under the leadership of Lenin, deceived all the societies of Russian Empire, especially people of Turkestan as they would give to them an opportunity to establish a national state and independence made Turkestan exploitation gradually by dividing it. The Soviet Government by declaring the nationalist wise men as an enemy of the people who were the supporters of the idea establishing a national state, imprisoned, sent to exile and executed. This dictatory regime governed Turkestan along 73 years by keeping under pressure. The Soviet Regime in order to propagate its own ideology, used media and literature efficiently. Especially in Soviet period as it was the same in the other society s folklore, also in Uzbek folk poems the themes to aggrandise Lenin s personality, to praise Communism, about the benefits of the Kolkhoz, the themes about Hitler and the Second World War were treated by the order of Moscow

___

  • AKALIN Şükrü Halûk, vd., Türkçe Sözlük, TDK, Ankara, 2005.
  • ALAVİYE Müzeyyene, RÖZİMBAYEV Safarboy, Özbek Halk İcadı-Sovyet Devri Özbek Halk Koşıkları, Gafur Gulam adındaki Edebiyat ve Sanat Neşriyatı, Taşkent, 1983.
  • ALLWORTH Edward, Uzbek Literary Politics. Mouton & Co, London, The Hague, Paris. 1964.
  • BADEMCİ Ali, 1917-1934 Türkistan Millî İstiklâl Hareketi Korbaşılar ve Enver Paşa (I),Ötüken Yayınevi, İstanbul, 2008.
  • CORAYEV M, NURULLİN R, KEMALOV; vd. Özbekistanning Yangi Tarihi-Özbekistan Sovet Müstemlekeçiligi Devride (II), Şark Neşriyatı, Taşkent, 2000.
  • KARAKAŞ Şuayip, “20. Yüzyıl Türk Dünyası Edebiyatı Üzerine Bir Deneme”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, S: 2, Güz, Ankara 1996, s. 279-317.
  • KATTABEKOV Ekrem, MAMAJONOV Salahiddin, NAZAROV Bahtiyar, NORMATOV Umaralı, SULTANOV İzzet, ŞARAFİDDİNOV Azad ve ŞÜKÜROV Nuriddin, Özbek Sovyet Edebiyatı Tarihi, Okıtuvçı Neşriyatı, Taşkent, 1990.
  • KOMİSYON, “S” harfi, Özbekistan Millî Ansiklopedisi, Özbekistan Millî Ansiklopedisi Devlet İlmî Neşriyatı, Taşkent, 2000-2005.
  • MİRZAYEV T, Özbek Folkloru Oçerkları, C. I, Fen Neşriyatı, Taşkent,1988.
  • SÂDIKOV H, ŞAMSUTDİNOV R, RAVŞANOV P ve USMONOV K, Özbekistanning Yangi TarihiTürkistan Çar Müstemlekeçiligi Devride (I), Taşkent, 2000.
  • http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/129067/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A002.
  • www.tureng.com
  • www.ziyouz.com
  • www.translit.ru