Şehriyar’ın Türkçe Şiirlerinde Bir Odak Noktası Olarak Dağ Olgusu

Muhammed Hüseyin Behcet Tebrizi Şehriyar, Azerbaycan edebiyatının önemli şairlerindendir.İyi bir eğitim alarak yetişen Şehriyar, halk kültürü ile bağını hiçbir zaman koparmamış;bir yandan Fars edebiyatı, diğer yandan aidiyeti bulunduğu Türk edebiyatınınzengin mirasından beslenmiştir. Gerek halk şiiri tarzındaki, gerekse klasik tarzdakişiirlerinde Türk kültürü ve mitolojisinden istifade eden şair, bir kült olarak ele alınabilecek,önemli bir yaşam alanı ve mitolojik derinliği bulunan dağ ve dağa ait unsurlaraeserlerinde sıklıkla yer vermiştir. Şehriyar’ın şiirlerinde dağ, tabiattaki gerçek varlığıylave mitolojik değeriyle olduğu kadar, sanatçının imge dünyasını yansıtan ve şiirlerininanlam evrenini kuşatan sembolik anlamlarıyla da kullanılır. Edebiyatın eskiden beri temelmeselelerinden olan tabiat ve insan, Şehriyar’ın da beslendiği kaynakların etkisiyleşiirlerinde ele aldığı esas değerlerdir. Tabiat unsurlarıyla insan arasındaki münasebetianlam değişmeleri ile işleyen ve bu bağlamda kendi duygu dünyasını yansıtan şairinTürkçe şiirlerindeki dağı ve dağın kullanım alanlarını belirlemek bu makalenin esasınıoluşturmaktadır.

The Concept of Mountain as a Focal Point in Sehriyar’s Turkish Poems

Muhammed Huseyin Behcet Tabrizi Sehriyar is a significant poet of Azerbaijani literature. Sehriyar who grown up with a good education had never broken his bond with the folk culture, on the one hand, Persian literature is, on the other hand, fed from the rich heritage of Turkish literature. The poet, who has benefited from Turkish culture and mythology in poetry both in folk poetry and classical poetry, has often included in his works. Concepts of mountain and mountain which can be considered as a cult and which have an important living space and mythological depth. The mountain in Sehriyar's poems is also used with symbolic meanings that reflect the image world of the poets as well as the mythological value and the true meaning of the poetry. Nature and man, which are the main subjects of literature for a long time, are the main values that Sehriyar deals with in his poems with the influence of the sources nourished by Sehriyar. It will constitute the basis for studying the usage areas of mountains and mountains in Turkish poetries of poems that reflect the relationship between nature elements and humans and which reflect their emotional world in this context.

___

  • ROUX J.-P. [2011]. Eski Türk Mitolojisi, (çev. Musa Yaşar Sağlam), Ankara: BilgeSu.
  • RACHLIN A. M.-C. [1994]. Kızılderili Mitolojisi, (çev. Ünsal Özünlü), İstanbul: İmge.
  • ÖGEL B. [2010]. Türk Mitolojisi Cilt 2, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • KALAFAT Y. [2010]. Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Ankara: Berikan.
  • GEDİKLİ Y. [1990]. Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri, İstanbul: (Yayınevi belirtilmemiş).
  • FRYE N. [2008]. Kudretli Kelimeler, (çev. Selma Aygül Baş), İstanbul: İz.
  • ELIADE M. [2003]. Dinler Tarihine Giriş, (çev. Lale Arslan), İstanbul: Kabalcı
  • BONNEFOY E. Y. [2000]. Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü I. cilt, Çev. Levent Yılmaz, Ankara: Dost.
  • BEYDİLİ C. [2003]. Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, (çev. Eren Ercan), Ankara: Yurt.
  • BAYAT F. [2006/2]. Türk Mitolojisinde Dağ Kültü, Folklor/Edebiyat, ss. 47-60.
  • BAYAT F. [2005]. Mitolojiye Giriş, Çorum: KaraM.
  • BAKHTIN M. [2001]. Karnavaldan Romana, (der. Sibel Irzık), İstanbul: Ayrıntı.