Abdulkadir İLGEN

Bir modern çağ tasarımı olarak islamcılık

Çalışma, kelimenin kökenindeki (müteal/transcendantal) İslam kavramından çok, bu kavramın hem bağlamı, hem de ilişkili olduğu muasırve seküler kavramların çağdaş Türk düşüncesi/zihniyeti ve bilhassa İslam algısı üzerindeki etkilerini anlama denemesi olarak görülebilir. Bir zihniyet biçimi olarak İslamcılık akımının, en muarız göründüğü bir süreçle, modernizmle eş zamanlı olarak ortaya çıkması bir tesadüf olmaktan çok, kavramın modern niteliğinden ileri geliyor. Bu bağlamda İslamcılık meselesi, evvelemirde dinî bir mesele olmaktan daha ziyade, epistemolojik ve ideolojik bir mesele olarak ortaya çıkıyor.

Islamism as a design of modern age

This study could be seen as a trial to comprehend both the context of the concept of Islam -rather than its original transcendental sense- and the effects of the related contemporary and secular concepts on Turkish thought/mentality and especially on the perception of Islam. The simultaneous rise of Islamism and its most opponent process -modernity- is not a coincidence. It rather stems from the modern character of the concept of Islamism. In this context, Islamism is first and foremost an epistemological and ideological matter, rather than a religious one.

PDF

___

CAMPANİNİ, Massimo: Gazali, İslâm Felsefesi Tarihi I, (haz: Seyyid Hüseyin Nasr-Oliver Leaman), (çev.), Şamil Öçal-Hasan Tuncay Başoğlu, Açılım Kitap, İstanbul, 2011.
DAVİSON, Andrew: Türkiyede Sekülarizm ve Modernlik, İletişim Ya- yınları, İstanbul, 2002.
FAZLIOĞLU, İhsan: Modern Dünyada Bilgi ve Zihniyet, Türkiye Günlüğü, Sayı: 112, Cedit Neşriyat, Güz, 2012.
GAZÂLÎ, Ebû Hâmid bin Muhammed: El Münkızu Mined Dalâl, (haz.) Abdulhâlim Mahmûd, (çev.) Salih Uçan, Kitap Dünyası Neşriyat, İstanbul, 1984.
GENCER, Bedri: İslamda Modernleşme 1839-1939, Doğu Batı Yayın- ları, Ankara, 2012.
GERBER, Haim: Osmanlı Sivil Toplumu ve Modern Türk Demokrasisi, Osmanlı Geçmişi ve Bugünün Türkiyesi, (der.) Kemal H. Karpat, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2004.
GÜNGÖR, Erol: Tanzimat Üzerine Birkaç Not, Dünden Bugünden Tarih-Kültür-Milliyetçilik, Mayaş Yayınları, İstanbul, 1984.
GÜNGÖR, Erol: İslâm Tasavvufunun Meseleleri, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1987.
HOURANİ, Albert: Modern Ortadoğunun Osmanlı Geçmişi, Osmanlı ve Dünya: Osmanlı Devleti ve Dünya Tarihindeki Yeri, (haz.) Kemal Karpat, Da Yayıncılık, İstanbul, 2004.
İLGEN, Abdulkadir: İki Bellek Arasında Bir Dünya, Türk Yurdu, Sayı: 304, Ankara, Aralık, 2012.
KARA, İsmail: Türkiyede İslamcılık Düşüncesi Metinler/Kişiler III, Kitabevi, İstanbul, 1998.
MARDİN, Şerif: Jön Türklerin Siyasî Fikirleri 1895-1908, İletişim Yayınları, İstanbul, 1992.
MARDİN, Şerif: Din ve İdeoloji, İletişim Yayınları, İstanbul, 1990.
MUHAMMED, Abdülhalim: Mütekaddim Dönemde Kelâm, İslâm Felsefesi Tarihi I, (haz: Seyyid Hüseyin Nasr-Oliver Leaman), (çev.) Şamil Öçal-Hasan Tuncay Başoğlu, Açılım Kitap, İstanbul, 2011.
NURSÎ, Said: Sözler, Envâr Neşriyat, İstanbul, 1991.
OCAK, Ahmet Yaşar: Türk Halk İslamı: Tarihsel Temeller-İnanç Yapısı-Teolojik Karakter-Modernleşme Problemi, Türkiye Sosyal Tarihinde İslamın Macerası: Makaleler-İncelemeler, Timaş Yayınları, İstanbul, 2010.
OCAK, Ahmet Yaşar: II. Abdülhamit Dönemi İslamcılığının Tarihi Arka Planı: Klasik Dönem Osmanlı İslamına Genel Bir Bakış Denemesi, Yeniçağlar Anadolusunda İslamın Ayak İzleri: Osmanlı Dönemi, Makaleler-Araştırmalar, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2011.
TANPINAR, Ahmet Hamdi (Trsz.): Yaşadığım Gibi, (haz.) Birol Emil, Dergâh Yayınları, İstanbul.
TÜRK, Duygu: Eleştirel Gerçeklik Üzerine, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 67, Nu: 3, Ankara, 2012.