Çanakkale cephesi zaferi ve sonuçları

Çanakkale savaşlarının meydana geldiği cephe, Osmanlı Devletinin I. Dünya Savaşında dokuz ay süreyle mücadele ettiği ve en kanlı mücadelelerin olduğu yerdir. Cephede pek çok süngü hücumunun yaşandığı düşünüldüğünde buradaki savaşların ne denli bir mücadeleye sahne olduğu daha iyi anlaşılır. Çanakkalede İngiliz ve Fransızlar ile bunların sömürgelerinden topladıkları askerlere karşı Türk Mehmetçiği büyük bir mücadele örneği ortaya koymuştur. Bu devletlerin cepheyi açmalarındaki amaçları; Çanakkale boğazını geçmek, Osmanlı Devletini savaş içerisinde çökertmek ve Rusyaya yardımda bulunmaktı. İngiliz ve Fransız donanmaları bu amaçlarını gerçekleştirebilmek için ilk önce Şubat 1915de Çanakkaleye denizden taarruz etmişlerdir. Bu taarruzun düşman için bir felakete dönüşmesiyle 18 Mart 1915de mağlup olarak geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Düşman güçleri denizde uğradıkları başarısızlığın ardından, yine aynı amaçlarını tahakkuk ettirmek amacı ile bu defa karadan Gelibolu yarımadasını işgale kalkışarak, Çanakkale boğazına hakim olmak istemişlerdir. Kara savaşları da genellikle Gelibolu yarımadası üzerinde meydana gelmiştir. Bu çarpışmaların ruhu Anafartalar grup komutanı Mustafa Kemal olmuştur. İtilaf güçlerinin donanmalarının desteklediği düşman kuvvetleri karada da Mehmetçiğin çelikten iradesi karşısında mağlup olmuşlardır. Böylece düşman kara savaşlarında da aldığı başarısızlık üzerine Geliboluyu boşaltıp Ocak 1916dan itibaren geri çekilmeye mecbur kalmıştır. Çanakkale cephesindeki bu savaşlar Osmanlı Devletinin ve dünyanın geleceği bakımından çok önemli sonuçlarda ortaya çıkarmıştır. Bu sonuçlar aşağıda açıklanarak sıralanmıştır.

The Dardanelle front victory and its results

The front of Çanakkale Wars is the place at which Ottoman Empire struggled for nine months, and that struggle was the bloodiest one. When we think that there were many bayonet attacks at the front it will be understood better how hard was the struggle. Turkish soldiers showed a great struggle against. English and French soldiers and their colonial ones. The aim of those states for that front, to pass the Hellespont to finish the Ottoman Empire and help Russia. English and French Navy first attacked Çanakkale from the sea in February 1915 in order to make their aim real. When the attack turned into a disaster for the enemy, they started to turn back as defeated. After the defeat at sea, the enemy wanted to rein the Hellespont by trying to occupy Gallipoli from the ground. Ground Wars happened generally at Gallipoli. The spirit of those wars was Mustafa Kemal Ataturk Anafartas Group Commander. The enemy power supported by the Allies navy was defeated by the iron willpower of Turkish soldiers. Finally the enemy had to turn back in January 1916 after they had lived a great defeat at the ground wars in Gallipoli. Those wars at Çanakkale Front had very important results in terms of the future of Ottoman Empire an the rest of the world. Those results are told below.

PDF

___

AKÇORA, Ergünöz: Çanakkale Deniz Savaşında En Uzun Gün 8 Mart 1915, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı: 15, İstanbul, 1988.
AKÇORA, Ergünöz: Çanakkale Muharebeleri ve Gazi Mustafa Kemal, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 52, İstanbul, 1988.
ARMAOĞLU, Fahir H.: Siyasi Tarih (1789-1960), Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1975.
AVCI, Cemal: Çanakkale Savaşının Sonuçları ve Milli Mücadeleye Etkileri, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
BAYUR, Hikmet: Atatürk Hayatı ve Eseri, Ankara, 1990.
BAYUR, Yusuf Hikmet: Türk İnkılâp Tarihi, Cilt: III, 2. Kısım, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1983.
ÇELİKER, H. Fahri: 18 Mart Zaferi, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, C. IV, Sayı: 11, Ankara, 1988.
ÇETİNOĞLU, Neşe: Tarihin Bir Dönüm Noktası: Çanakkale Zaferi, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, C. X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
DARKONT, Besim: Çanakkale, İslam Ansiklopedisi, Cilt: III, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1977.
EROĞLU, Hamza: Türk İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1982.
ERSOY, M. Akif: Safahat, Akçağ Yayınları, İstanbul, 1984.
GEDİK, İlhan - ŞAŞAMAZ, Musa - CANATAN, Yaşar: Çanakkale Üzerine..., Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 89, İstanbul, 1994.
Genelkurmay Başkanlığı, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, Cilt: V, Çanakkale Cephesi Harekâtı, 1.nci, 2.nci ve 3.ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914-9 Ocak 1916).
Genelkurmay ATASE Yayınları, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, Cilt: V, 3. Kısım, Çanakkale Cephesi Harekâtı, Ankara, 1980.
İLHAN, Suat: Atatürk ve Askerlik, Ankara, 1990.
İLHAN, Suat: Çanakkale Muharebeleri, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, C. X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
İNCE, Nilgün: Anzak Gözüyle Türk Askeri ve Atatürk, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
KODAMAN, Bayram: Harp Büyük Devletler Çanakkale Muharebeleri, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
SAFRAN, Mustafa: Bir Kahramanın Doğuşu Çanakkale Savaşları ve Sonuçları, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 30, Ankara, 1994.
SHERRIL, Charles H.: Gazi Mustafa Kemal, (Çeviren: Alp Ilgaz), Tercüman Yayınları 1001 Temel Eser Dizisi, İstanbul, 1970.
SÜSLÜ, Azami: Çanakkale Savaşları ve Önemi, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: VII, Sayı: 20, Ankara, 1991.
ÖKE, Mim Kemal: Kutsal Topraklarda Siyonistler ve Masonlar, Çağ Yayınları, İstanbul, 1991.
UMAR, Ömer Osman: Çanakkale Savaşının Önemi ve Sonuçları, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 143, İstanbul, 2003.
ÜNAL, Mehmet Ali: Çanakkale Savaşları ve Sömürgeciliğin Sonu, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Sayı: 30, Cilt: X, Ankara, 1994.
ÜNAL, Mehmet Ali: Tarihçi Gözüyle Olaylar ve Türkiye, Kardelen Kitabevi, Isparta, 1999.
ÜNAL, Mehmet Ali - HALAÇOĞLU, Ahmet: Türk İnkılâp Tarihi ve Atatürk İlkeleri, Akademi Kitabevi, İzmir, 1996.
ÜNAYDIN, Rüşen Eşref: Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal İle Mülakat, Ankara, 1981.
TUNÇOKU, Mete: Çanakkale Savaşlarının Günümüze Yansıyan Stratejik Sonuçları, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: XIV, Sayı: 41, Ankara, 1998.
TURAN, Refik: Tarihi Seyir ve Çanakkalede Değişen Tarih, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 30, Ankara, 1994.