SEMRA AY, EMRE YANIKKEREM, Selviye MUTLU

İstenmeyen Gebelik Yaşayan Kadınların Özellikleri ve Kontraseptif Yöntemleri Bırakma Nedenleri: Kırsal Alan Örneği

AMAÇ: Bu araştırmanın amacı, kırsal alanda yaşayan gebelerde istenmeyen gebeliklerin yaygınlığı, istenmeyen gebelik yaşayan kadınların özellikleri ile gebelerin tercih ettikleri kontraseptif yöntemler, yöntemlerden memnuniyetleri ve bırakma nedenlerinin incelenmesidir. YÖNTEM: Bu çalışma Manisa ilinde kırsal alanda Ocak ve Haziran 2011 tarihleri arasında çalışmaya katılmaya kabul eden gebelerde gerçekleştirilmiştir. Çalışma örneklemi 239 gebe kadından oluşmaktadır. Tanımlayıcı, kesitsel ve saha araştırması olan bu araştırmada literatür doğrultusunda araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniği ile kadınların evlerinde toplanmıştır. İstatistiksel analizlerde SPSS 11.5 versiyonu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler, pearson ki-kare (?²) testi, fisher kesin testi ve t-test kullanmıştır. BULGULAR: Toplam 239 gebeliğin 64'ü (%26,8) istenmeyen gebeliklerdir. Istenen gebeliklerde yaş ortalaması 25,0±5,0, istenmeyen gebeliklerde 29,0±5,4'dür. İstenmeyen gebelikler ileri yaş kadınlarda, eğitim seviyesi düşük olan kadın ve eşlerinde, gelir durumu düşük olanlarda, gebelik ve doğum sayısı fazla olan, iki gebelik arasındaki süre iki yıl ve altında olan kadınlarda daha fazladır. Geri çekme kullanan kadınların %53,1'i, etkili yöntem kullanan kadınların %54,3'ü, yöntem kullanmayan kadınların %16,3'ü istenmeyerek gebe kalmıştır (p

Characteristics of Women with Unwanted Pregnancies and Reasons for Contraceptive Methods Discontination: Sample of Rural Area

AIM: The aim of the study was to explore the prevalence and characteristics of women with unwanted pregnancy in rural area and to examine pregnant women's contraceptive method preferences, satisfaction with the methods and reason the methods discontinuation. METHOD: This study was carried out in Manisa city rural area between the dates of January and June 2011 in women who agreed to participate in the study. The sample of the research is composed of 239 pregnant women. The research was a descriptive, cross-sectional and field study and the data was collected by using questionnaire which was prepared by researcher. Data was gathered through the face to face interview with the women at their home. Statistical analyses were undertaken using SPSS version 11.5. Descriptive analysis, Pearson's Chi-square (?²) test, fisher exact test, and t-test were used statistical evaluation. RESULTS: Of the 239 pregnancies, 64 (26.8%) were unwanted pregnancies. The mean age of women was respectively 25.0±5.0, and 29.0±5.4 years, for wanted, and unwanted pregnancies. Women with unwanted pregnancies were older, less educated, they had less educated husbands, had low income level, had more pregnancies, deliveries, had less than two years interval between their births. Unwanted pregnancies were observed in women using the coitus interrupts method (%53.1), effective contraceptive methods (%54.3) and not using any method (%16.3) (p<0.05). The most reasons for discontinuation were reported pregnant women as follows: side effects of methods, disapproval for husband, pregnancy occurs using the method, believe for ineffective contraceptive methods. CONCLUSION: In order to reduce the number of unwanted pregnancies and wanted abortions which reversely affect the women healthy; an appropriate contraception method must be employed. Health care providers should identify women with unwanted pregnancy to understand women's concerns and experiences using contraception. This approach could help health care providers redesign counseling strategies to improve contraceptive continuation.

PDF

___

1. Yanıkkerem E, Öztürk Ö, Cıvak N. Evli kadınların doğum kontrol yöntemleri hakkında düşünceleri ve kullandıkları yöntemler. Jinekoloji Obstetri Dergisi. 2005; 19(1): 22-30.
2. Apay SE, Nazik E, Özdemir F, Pasinlioğlu T. Kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 13: 31.
3. Erenel AŞ, Kavlak T, Bingöl B. Kadınların doğum sonrası altı ay sonunda aile planlaması yöntemi kullanma durumu. Van Tıp Dergisi. 2011; 18(2): 68-76.
4. Tokuç B, Eskiocak M, Ekuklu G, Saltık A. Edirne merkezinde 15-49 yaş evli kadınların aile planlaması yöntemleri konusunda bilgi düzeyleri ve yöntem kullanım oranları. Sürekli Tıp eğitimi Dergisi. 2005; 14(13): 8-14.
5. Gılıç E, Ceyhan O, Özer A. Niğde Doğumevi'nde doğum yapan kadınların aile planlaması konusundaki bilgi tutum ve davranışları. Fırat Tıp Dergisi. 2009; 14(4): 237-241.
6. Kitapçıoğlu G, Yanıkkerem E. Manisa Doğumevinde doğum yapan kadınların doğurganlık öyküleri, aile planlaması davranışı ve doğum sonrası aile planlaması danışmanlığı. Ege Tıp Dergisi. 2008; 47(2) : 87-92.
7. Sak ME, Evsen MS, Sak S, Çaça FN. Kontrasepsiyon yöntemlerinin etkinliği ve kadınların eğitim düzeyi: Güneydoğu Anadolu'da ilçe örneği. Dicle Tıp Dergisi. 2008; 35(4): 265- 270.
8. Kaya H, Tatlı H, Açık Y, Deveci SE. Bingöl ili Uydukent sağlık ocağı bölgesindeki 15-49 yaş kadınların aile planlaması yöntemi kullanım düzeyinin belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2008; 22(4): 185-191.
9. Naçar M, Öztürk A, Öztürk Y. Doğum sonrası dönemde verilen aile planlaması eğitiminin yöntem kullanmaya etkisi. Erciyes Tıp Dergisi. 2003; 25(3): 122-130.
10. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008 Özet Raporu. Ankara. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, 2009.
11. Kamal M, Islam A. Prevalence and socioeconomic correlates of unintented pregnancy among women in rural Bangladesh. Salud Publica Mexico. 2011; 53(2): 108-115.
12. Sedgh G, Bankole A, Oye-Adeniran B, Adewole IF, Singh S, Hussain R. Unwanted pregnancy and associated factors among Nigerian women. International Family Planning Perspectives. 2006; 32: 175-184.
13. Postlethwaite D, Armstrong MA, Hung YY, Shaber R. Pregnancy outcomes by pregnancy intention in a managed care setting. Maternal Child Health Journal. 2010; 14(2): 227-234.
14. Yanıkkerem E, Acar H, Elem E. Withdrawal users' perceptions of and experience with contraceptive methods in Manisa, Turkey. Midwifery. 2006; 22(3): 274-284.
15. Mayda AS, Arslan T, Bozkurt HB, Dedeli İ, Özkan MÖ. Düzce ili kalıcı konutlar bölgesinde 15-49 yaş arası kadınlarda yöntem kullanma oranları ve tercih nedenleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(5): 265-278.
16. Bozkurt N, Biri A, Korucuoğlu Ü, et al. Gebe kadınların, doğum kontrol yöntemleri, cinsel organlar ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgileri. Jinekoloji ve Obstetri Dergisi. 2006; 3(1): 32-34.
17. Ugboaja JO, Nwosu BO, Ifeadike CO, Nnebue CC, Obi-Nwosu AI. Contraceptive choices and practices among urban women in southeastern Nigeria. Nigerian Journal Medicine. 2011; 20(3): 360-365.
18. Aryeetey R, Kotoh AM, Hindin MJ. Knowledge, perceptions and ever use of modern contraception among women in the Ga East District, Ghana. African Journal Reprodictive Health. 2010; 14(4): 26-31.
19. Bajwa SK, Bajwa SJ, Ghai GK, Singh K, Singh N. Knowledge, attitudes, beliefs, and perception of the North Indian population toward adoption of contraceptive practices. Asian Pacific Journal Public Health. 2011; Jul 31.
20. Bogale B, Wondafrash M, Tilahun T, Girma E. Married women's decision making power on modern contraceptive use in urban and rural southern Ethiopia. BMC Public Health. 2011; 11: 342.
21. Bozkurt N, Özkan S, Korucuoğlu Ü, et al. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ne başvuran kadınlarda doğum kontrol yöntemi kullanımı. Türk Fertilite Dergisi. 2005; 13: 165-169.
22. Bostancı MS. Doğu Anadolu Bölgesindeki bir ilçede kadınların kullandıkları kontraseptif yöntemleri için bilgi kaynakları ve istenmeyen gebeliklerle ilişkisi. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38 (2): 202-207.
23. Mathe JK, Kasonia KK, Maliro AK. Barriers to adoption of family planning among women in Eastern Democratic Republic of Congo. African Journal Reprodictive Health. 2011; 15(1): 69-77.
24. Chipeta EK, Chimwaza W, Kalilani-Phiri L. Contraceptive knowledge, beliefs and attitudes in rural Malawi: misinformation, misbeliefs and misperceptions. Malawi Medical Journal. 2010; 22(2): 38-41.
25. Büyükbayrak EE, Kars B, Karageyim AY, et al. Aile planlaması yöntemleri ile ilgili tutumların etkin aile planlaması danışmanlık öncesi ve sonrasında karşılaştırılması. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi. 2010; 7: 231-237.
26. Sağlık Bakanlığı Ana-çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Aile Planlaması Danışmanlığı Eğitim Programı. Katılımcı Çalışma Kitabı. Giyotin Grafik Tasarım Ankara. 1998, s. 63.