Koroner Arter Hastalığı Tanılı Bireylerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi

AMAÇ: Çalışmanın amacı, Koroner Arter Hastalığı (KAH) tanılı bireyler özelinde sağlığın geliştirilmesine yönelik davranışların tanımlanması, sağlık durumlarını algılama düzeylerinin ve ilişkili etmenlerinin belirlenmesidir. YÖNTEM: Tanımlayıcı tipteki çalışmanın verileri Gülhane Askeri Tıp Akademisi(GATA) Eğitim Hastanesi kardiyoloji polikliniğinde Aralık 2009 Şubat 2010'da toplanmıştır. Çalışma grubunu, en az 6 ay öncesinde KAH tanısı alan, 20-65 yaşları arasında ve araştırmaya katılmayı kabul eden bireyler (n=300) oluşturmuştur. Sosyodemografik özellikler ve sağlık davranışlarına yönelik 33 maddelik kişisel bilgi formu, 52 maddelik sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği ve tek maddeden oluşan sağlık durumunu algılama ölçeği çalışma grubuna yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Karşılaştırmalarda Anova, Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis analizleri yapılmıştır. BULGULAR: Grubun %57,7'si erkek, %46,3'ü 50-59 yaşında ve %56,3'ü yüksek öğrenim mezunudur. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği toplam puan ortalamaları açısından yaş grupları, cinsler, eğitim durumu grupları, KAH süresi grupları, meslek grupları ve başka kronik hastalık bulunma durumu grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır. Sağlık durumunu algılama ölçeği puan ortalamaları açısından yaş grupları ve eğitim durumu grupları, BKI grupları, KAH süresi grupları, meslek grupları, başka kronik hastalık bulunma durumu grupları, KAH ile ilgili bilgi alma durumu grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p< 0.05). SONUÇ: Araştırma grubunda,sağlıklı yaşam biçimi davranışları kazandırma programları planlamadan önce; bireysel modeller kullanılarak bireylerin değişebilen ve bilişsel algılama etmenlerinin, sağlık davranışlarının ve davranışlarını etkileyen etmenler incelenmelidir.

[Gulhane Military Medical Academy Training Hospital, the Applicant Determination of Healthy Lifestyle Behaviors in Individuals Diagnosed Coronary Artery Disease]

AIM: The aim of the study, Coronary Artery Disease (CAD) diagnosed with identification of individuals in specific behaviors to improve health, health status and related factors to determine the levels of detection. METHODS: This descriptive study of data types of the Gulhane Military Medical Academy (GATA) Hospital cardiology clinic in December 2009 - February 2010 were collected. The study group, at least 6 months before the diagnosis of CAD area, between the ages of 20-65 individuals who accept and participate in the study (n = 300) formed. Sociodemographic characteristics and health behaviors of the personal information form for the 33-item, 52-item scale of a healthy lifestyle behaviors and health status of the single-item scale working group of the detection technique applied to the face-to-face interview. The aim of the study, Coronary Artery Disease (CAD) for the development of health behaviors in the case of individuals diagnosed with the identification, health status and related factors to determine the levels of detection. The statistical analysis techniques such as Mann Whitney U and Kruskal-Wallis were used for the comparison. RESULTS: Of the group 57,7% were males, 46,3% were 50-59 years of age and 56,3% were higher education graduates. As regard to total Health Promotion Life-Style Profile Scale scores statistically significant differences had been found between age, gender, education, disease period, occupation and chronic condition groups. As regard to the average PHSS scores statistically significant differences had been found between age, education, body mass index, disease period, occupation, chronic condition and CAD related course groups (p< 0.05). CONCLUSION: Healthy lifestyle behaviors before planning training programs, individual models of health behavior and the behavior of individuals using the analyzed factors affecting.

PDF

___

1. Çom S, Keskinkılıç B, Yardım N. Dünya Sağlık Asamblesi Dokümanı A61/18. Küresel Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi Ve Kontrolü Stratejisi 2008-2013 Eylem Planı, T.C. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ISBN: 978- 975-590-3163 Yayın No: 783. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2010. s. 10-32.
2. Yardim N. Kardiyovasküler Hastalıklar ve Risk Faktörleri İle Mücadelede Halk Sağlığı Yaklaşımı ve Sağlık Bakanlığı Çalışmaları 12.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. Ankara: 2008; s.168-176.
3. Yalçın R, Cemri M, Boyacı B, et al. Koroner Arter Hastalığı. Gazi Tıp Dergisi. 2006; 1-33.
4. Ünal B. Türkiye'de Kalp Sağlığı Politikası Nasıl Olmalı ? Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD 1.Ulusal Sağlığı Geliştirme ve Sağlık Eğitimi Kongresi. Muğla: 2006. s. 40-46.
5.Orth-Gomér K, Erkek ve Kadınlarda Kardiyovasküler Hastalık Önlenmesinin Psikososyal Ve Davranışçı Yönleri. [Men And Women Of Social And Behavioral Aspects Of Cardiovascular Disease İs The Prevention Of Psycho]. Current Opinion in Psychiatry Türkçe Baskı. 2007; 3(1); 133-150.
6. Çom S, Keskinkılıç B, Yardım N, Sağlığı Kazanmak. Avrupa Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü Stratejisi. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ISBN: 978-975-590-317-0 Yayın No: 782. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2010. s. 7-17
7. Milani RV, Lavie CJ. Behavioral differences and effects of cardiac rehabilitation in diabetic patients following cardiac events. Am J Med. 1996; 100: 517-523.
8. Bulut A. Cinsel Sağlık Bilgileri Eğitimi El Kitabı, İstanbul: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı; 2000. 9. Gümüş H. İçten ve Dıştan Denetimli Kişilerde Sağlıkla İlgili Tutumların İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum. 1999.
10. Harrison W, Lewis G, Satraka T. Locus of Control, Choice and Satistifaction with an Assigned Task. Journal Of Research Personality. 1984; 18: 342-351.
11. Tabak RS, Piyal B, Çelen Ü, Karakoç S, Özen Y. The Relationship Between Adolescents' Locus of Control and Healthy Dietary Behaviours and its Implications for School Psychologists and Other Health Related Professionals: Results From a Turkish Study. Journal Of School Psychology International. 2009; 30(6); 626-643.
12. Sevinç S, Akyol A. Koroner Arter Hastalarında Risk Faktörü Dağılımı. Sted. 2009; 18(3): 46-51.
13. Dilek F. Koroner Arter Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı Yüksek Lisans Tezi. Edirne: 2008.
14. Onat A, Albayrak S, Karabulut A, et al. Tekharf Taramasında Ölüm ve Koroner Olaylar: Kadınlarda Mortalitede Azalma, Koroner Kalp Hastalığı Genel Prevalansında Artma. Türk Kardiyoloji Dern Arş. 2007. s. 147-53.
15. Çöl M, Özdemir O, Ocaktan E. Park Sağlık Ocağı Bölgesindeki 35 Yaş Üstü Hipertansiflerde Tedavi-Kontrol Durumları ve Davranışsal Faktörler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2002; 59: 144-150
16. Onat A, Sarı İ, Hergenc G, Yazıcı M, Uyarel H, Can G, et al. Predictors of abdominal obesity and high susceptibility of cardiometabolic risk to its increments among Turkish women: a prospective population-based study. Metabolism. 2007; 56: 348-56.
17. Enç N, Özdemir Ü. Hipertansiyonlu Bireylerin Sağlığı Geliştiren Davranışlarının Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enst.Dergisi. 2002; 4(13): 31-40.
18. Kaya F, Ünüvar R, Bıçak A, ve ark. Öğretim elemanlarının sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7: 59-64.
19. Yalçınkaya M, Gök Özer F, Yavuz Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6: 409-420.
20. Kuşat A. Bir Değerler Sistemi Olarak "Kimlik" Duygusu ve Atatürk. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2003; 15(2): 45-61.
21. Onat A, Ceyhan K, Sansoy V ve ark: Yetişkinlerimizde abdominal obezite ve obezite göstergeleri: insülin, glukoz intolerans, inflamasyona etkileri, koroner rsk öngördürücülüğü. Türk Kardiyol Dern Arş. 2003; 31: 65-73.
22. Tabak R, Akköse K. Ergenlerin Sağlik Denetim Odaği Algilama Düzeyleri ve Sağlık Davranışlarina Etkileri Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2006; 5(2): 118-130
23. Wallston KA, Wallston BS, Kaplan GD, Maides SA. Development and Validation of the Health Locus of Control (Hloc) Scale. Journal Of Consulting and Clinical Psychology. 1976; 44: 580-585.
24. Gökdoğan F, Akıncı F. Bolu'da Yaşayan Diyabetlilerin Sağlık ve Hastalıklarını Algılamaları İle Uygulamaları. Cumhuriyet Üniversite Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2001; 5(1): 10-16.