RAMAZAN GÖKBUNAR, MUSTAFA YILDIRAN, ÖZGÜR EMRE KOÇ

Türki Cumhuriyetlerde Finansal Regülasyon Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Finans sektörünün ekonominin geneli üzerinde diğer sektörlere nazaran daha büyük bir etkisi bulunmaktadır. Bu öneminden dolayı finans sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi, hem finansal krizlerin oluşmasının engellenmesi hem de sağlıklı işleyen bir finans piyasasının varlığı açısından gerekli bir koşul olduğu bir gerçektir. Bu amaç doğrultusunda günümüz kapitalist devlet anlayışı, finansal regülasyonlara izin veren ve piyasanın etkin çalışmasını sağlayan kural ve kurumların oluşturulmasını öngörmektedir. Sovyetler Birliği'nden ayrılan Orta Asya Türk Cumhuriyetleri eski toplumcu ekonomik modellerden kapitalist modellere yönelmiştir. Bu yönelim finansal yapının regülasyonu ve kurumlaştırılması açısından da önemlidir. Bu nedenle, bu ekonomilerde finansal regülâsyonların niteliği ve kapsamı ekonomik dönüşümün temel unsuru olacaktır. Türk Cumhuriyetlerindeki finansal regülasyon çalışmaları ve unsurlarının incelendiği bu makale, finansal regülasyon düzenlemelerdeki farklılık, benzerlik ve değişimleri inceleme amacındadır.

The Evaluation of Financial Regulation Applications in the Turkic Republics

Financial sector has more influence on economy in general comparing to other sectors. Considering this importance, It is a fact that regulating and controlling the financial sector are necessary requirements both to prevent probable financial crisis and for existance of a properly functioning financial market. In this regard; today's understanding of capitalist state is anticipating establishment of institutions and rules which ensure effective working of a market and allow financial regulations. Central Asian Turkish republics moved to capitalist economic models from old collectivist economic models of Soviet Union. This movement is also important for institutionalization and regulation of financial structure. For that reason, the qualification and sphere of financial regulations in these economies will be corner stones for economic transition. This article which examines instruments and studies of financial regulations in Turkish Republics, aims at analysing the similatiries, differences and change in financial regulation adjustments.

PDF

___

Alagöz, M.; Erdoğan, S.; Saçık, S. (2011). Kazakistan Cumhuriyeti'nin Ekonomik Performansının Ölçümü: 1992-2008. Avrasya Etüdleri. 39/2011-1. 49-75.
Altıntaş, M. (2013). Türk Cumhuriyetlerinde Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumların Gelişmişlik Düzeyi. Yeni Türkiye. Temmuz-Ağustos 2013, Yıl:9, S:53-54.
Aras, O. N. (2003). Azerbaycan Ekonomisi Makro Ekonomik ve Sektörel Analiz. Bakü: Kafkasya Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Bankası Hakkında Kanun.
Azerbaycan Respublikasının Milli Bankı (2002). Müsteqillik Qazanılması Erefesinde Ölkenin Bank Sistemi 1992-2002. SSRİ Dövlet Bankının Azerbaycan Respublika Kontorunun Azerbaycan Respublikası Milli Bankına Çevrilmesi. Bakı: Azerbaycan Resbuplikasının Milli Bankı Yayınları.
Baştürk, H. (1999). Finansal Piyasalarda Düzenleyici Otoritelerin Yapılanmaları. Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu.
Begaliyev, Y (2006). Kazakistan Bankacılık Sistemi: Uluslararası Bankacılık Standartlarına Uyum Süreci ve Sonuçları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Brownbridge, M.; Kirkpatrick, C. (1999). Financial Sector Regulation: The Lessons of The Asian Crisis. Working Paper Series. Paper No. 2. Institute for Development Policy and Management. University of Manchester.
Cheung, S. (1974). A Theory of Price Control. Journal of Law and Economics. 17 (1). April. pp. 53-71.
Çakmak, V. (2007). Finansal Piyasalarda Regülasyon ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun Rolü ve Önemi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK). 2011 Özbekistan Ülke Raporu. 5 Mayıs 2014 tarihinde http://www.akbank.com/doc/ deik/Ozbekistan_ulke_bulteni.pdf adresinden erişildi.
Delice, G. (2012). Azerbaycan'da Finansal Yapı ve Politikalar. Avrasya Etüdler. T.C. Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı. Yıl:18, Sayı:41 (2012/1), ss. 95-144.
EBRD (2012). Transition Report, 2008-2012. EIB (2012). Banking in the Eastern Neighbours and Central Asia, Challenges and Opportunities. 12 Ekim 2013 tarihinde http:// www.eib.org/attac hments/efs/economic_report_banking_enca_en.pdf Adresinden erişildi.
Emsen, Ö. S.; Ersungur, M. (2011). Ekonomik Sistemler ve Geçiş Ekonomileri Orta Asya ve Kafkasya Ekonomilerine Bir Bakış. Ankara. Siyasal Yayınevi.
Farra, F., Burgio C., Cernov , M., (2011). The Competitiveness Potential Of Central Asia., OECD. 5 Aralık 2013 tarihinde http://www.oecd.org/daf/psd/46974002.pdf adresinden erişildi.
Francis J. G.(1993). The Politics of Regulation: A Comparative Perspectives. Blackwell Pub. Camridge.
Gandymov S. (1994). Türkmenistanyn Bank Ulgamy. AGgabat.
Gowland D. (1990). The Regulation of Financial Markets In The 1990's. Edward Elgar Publishing Limited.
Guasch, L.; Hahn, R. (1999). "The Cost and Benefits of Regulation: Implication for Developing Countries". The World Bank Research Observer. 14(1). February.
Guasch, L.; Spiller, P. (1999). Managing the Regulatory Process: Design, Concepts, Issues, and the Latin America and Caribbean Story, World Bank, ss.49-62.
Gündoğdu, F. (2008). Türk Cumhuriyetleri'nde Serbest Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinin Bankacılık Sektörü ve Finansal Sektör Açısından Değerlendirilmesi: Başarı ve Problemler. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. Eylül, Yıl:45, Sayı:523.
Kalaycı, İ.; Abylkasymova, E.; Momenzade, W. (2013). Piyasa Ekonomisine Geçişte Afganistan ve Kırgızistan: Benzerlikler, Farklı- lıklar ve Türkiye Etmeni. Investment Opportunities and Problems Met During Transition Period to Market Economy in Central Asia Countries Proceeding of the First Mevlana (Rumi) University International Economics and Law Symposium (13-14 June 2013), Konya Mevlana Üniversitesi Yayını.
Kara, A., Yeşiloto., (2010). Avrasya'nın Yükselen Yıldızı Kazakistan. İstanbul: İTO Yayınları 2010-91.
Karataş, M. (2008). Devletin Düzenleyici Rolü ve Türkiye'de Bağımsız İdari Otoriteler. Maliye Dergisi. 154. Ocak-Haziran.
Kılıçbeyli, E. H. (2004). Özbekistan'ın Ekonomik Yapısı, Potansiyeli ve Yatırım İmkanları. Türk Cumhuriyetlerinde Yatırım İmkanları. (Ed. Hasan Selçuk), İstanbul: TASAM Yayınları, ss.87-104.
Llewellyn, D. (2001). A Regulatory Regime for Financial Stability. Working Paper. 48. Oesterreichische Nationalbank. July 27.
Moore, T. (1961). The Purpose of Licensing. The Journal of Law and Economics. 4. October. pp.93-117.
Nieto, M. J. (2001). Reflections on Regulatory Approach to E-Finance. In Electronic Finance: A New Perspective And Challenges. BIS Papers No. 7, 90-97.
IMF (2000). Transition Economies: An IMF Perspective on Progress and Prospects. 5 Mayıs 2014 tarihinde http://www.imf. org/external/np/exr/ib/2000/110300.htm#II adresinden erişilmiştir.
Posner, R. (1998). Economic Analysis of Law, Aspen Law and Business. Fifth Ed., New York.
Seytkasimov, G. S. (2006). "??????.??????. ?????.", (Para, Kredi, Bankalar), Raritet Yayınları, Almatı. 15 Ekim 2012 tarihinde http://old.uib.kz/files/DKB_Seitkasimov.pdf adresinden erişilmiştir.
Stigler, G. J.(1971). Theory of Economic Regulation. Bell Journal of Economics and Management Sciences. Vol. 2, No:1.
Swann, D. (1989). The Regulatory Scene, An Overview. Kennetth Button and Dennis Swann (ed.). The Age Of Regulatory Reform. Clarendon Press, Oxford.
Taşar, M. O. (2009). Finansal Regülasyonlar ve Küresel Kriz Sürecinde Türk Dünyası Bankacılık Sisteminin Yeniden Yapılandı- rılması. Journal of Azerbaijani Studies. Vol. 12, No 1-2, [55].
TİKA (2004). Özbekistan Ülke Raporu, Aralık 2004.Türkmenistan Merkez Bankası Kanunu.
Ulusoy, A. (2003). Bağımsız İdari Otoriteler. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
Yay, T., Gürkan Yay, G., Yılmaz E. (2004). Finansal Krizler, Finansal Regülasyon ve Türkiye. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. Mart 2004.
Yereli, A. B. (2013). Türk Dünyasında İktisadi Bütünleşme Arayışları. Yeni Türkiye. Temmuz-Ağustos 2013, Yıl:9, S:53-54.
Yüksel O., E., Çakır N. (2005). Kazakistan, Azerbaycan ve Kırgızistan`da Bankacılık Sektörünün Sorunları ve Çözüm Yolları. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi. ISSN:1694 - 528X Sayı: 6 Mayıs - 2005 İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi - Türk Dünyası Kırgız - Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zengin, E. (2010). Piyasa Ekonomisine Ge- çiş Sürecinde Azerbaycan. İTO Yayın No: 2010-59, İstanbul.