İstanbul’un küresel finans merkezi olması projesinin ülke örnekleri ve SWOT analizi ile değerlendirilmesi

İstanbul’un öncelikle bölgesel sonrasında küresel bir finans merkezi olması amacıyla hazırlanan projenin değerlendirilmesini amaçlayan çalışmamızda daha önce finans merkezi olmayı başaran Şanghay ve Dubai finans merkezleri örneklerinden faydalanılmış ve İstanbul’un finansal merkez olması sürecinde projenin SWOT analizi yöntemiyle sahip olduğu güçlü, zayıf noktaları ile karşılaşılabileceği fırsat ve tehditleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analize göre söz konusu projenin, İstanbul’un jeostratejik ve jeoekonomik bir konuma sahip olması, birçok finansal kuruluşun merkezinin İstanbul'da kümelenmiş olması ve kamu bankaları ile finans alanında düzenleyici ve denetim kuruluşlarının merkezlerinin İstanbul'a taşınmalarının planlanmış olması gibi güçlü yönleri bulunmakla birlikte; Türk bankacılık sektörünün henüz küçük bir ölçeğe sahip olması, İstanbul merkezli büyümenin bölgesel ekonomik kutuplaşmaya neden olması, kaliteli işyeri ve konut arzının yeterli seviyede bulunmaması gibi zayıf noktalara sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, proje Türkiye’nin uluslararası imajına, ekonomik büyümeye ve istihdama sağlayacağı katkı ile piyasaların gelişimine paralel olarak finansal ürün çeşitliliğini arttırması gibi fırsatlar sunmakla birlikte; ekonomik ve finansal faktörlerden ziyade, İstanbul’un yapısal sorunlarının proje için daha fazla tehdit unsuru olarak öngörüldüğü sonuçlarına ulaşılmıştır.

Assessing project of İstanbul’s becoming financial centre with country samples and SWOT analysis

At this study aimed to assess the project prepared with the aim of İstanbul’s becoming first regional after global financial center was utilized the sample of financial centers, Dubai and Shangai, which have suc- ceeded to become financial center previously and tried to determine strengths, weaknesses, opportunities and threats of the project in the process of İstanbul’s becoming financial center by the method of SWOT analysis. According to the analysis of the project in question, although it has strong aspects including İs- tanbul’s geostrategic and geoeconomic position, being clustered center of many financial institutions in İs- tanbul and having planned moving of some of financial regulating agencies and public banks to İstanbul, having diversified economic environment etc.; it has been determined weak aspects including having still a small scale of Turkish banking sector, causing regional economic polarization of İstanbul-based economic growth, lack of sufficient supply of quality office and residential etc.. In addition, although the project shall offer some opportunities including making contribution to the international image of Turkey, economic growth and employment, in parallel with the development of the markets increasing diversity of financial products etc., It has been reached the results that the structural problems of istanbul are foreseen more as a threat rather than economic and financial factors for the project.

PDF

___

Akpınar, R. ve Taşcı, K. (2011). Metropoli- ten Bölgelerin Rekabet Gücünü Etkileyen Faktörlere Teorik Bir Bakış. Akademik Bakış. 26. Uluslararası Hakemli Sosyal Bi- limler E-Dergisi. Eylül-Ekim. 7-15. 21 Kasım 2011 tarihinde http://www.akademik- bakis.org adresinden erişildi.
Al Tamimi&Company (2011). Setting Up in Dubai International Financial Centre. 11 Ekim 2011 tarihinde http://www.iicuae.com/ externals/altamimi/Setting%20up%20in%2 0DIFC.pdf adresinden erişildi.
Altuğ, S. (2011). Rantı Bırak Bilgiye Bak. KobiEfor. 141. Ege Basım. Haziran. İst. 90-91
Apak, S. ve Elverici, G. (2008). İstanbul’un Finans Merkezi Olması Projesinin Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi.38. Nisan. 9-20
BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) (2012). Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü. 2012/2. Mart, Ankara
Bilgili, A., E. (2012). İstanbul İçin Küresel Bir Enderun Hayali. İtovizyon. (10)112. Mayıs. İstanbul. 76-77
Büyükalaca, O., G., Aykut, Efeoğlu, İ. E., Ergün, B., Keleş, C., Sezgin, A. A., Aykut, E. (2009). Osmaniye İli SWOT Analizi. Os- maniye: Osmaniye Korkut Ata Ünv. Aralık. 28-31
Deloitte (2009). İstanbul’un Uluslararası Finans Merkezi Olma Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Mayıs. Türkiye Bankalar Birliği tarafından Deloitte Danışmanlık A.Ş’ye Hazırlatılan Rapor. 2 Temmuz 2011 tarihinde http://www.tbb.org.tr adresinden erişildi.
Deloitte (2010). Türkiye Cumhuriyeti Baş- bakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Finansal Hizmetler Sektörü Raporu. Ekim. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2007). Do- kuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) Finan- sal Hizmetler Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2009a). İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı. Ekim. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2009b). İstanbul Finans Merkezi Projesi Düzenleyici ve Denetleyici Çerçeve Alt Çalışma Grubu Raporu. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2009c). İstanbul Finans Merkezi Projesi İnsan Kaynakları Çalışma Grubu Raporu. Mayıs. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2009d). İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Strateji Belgesi Hazırlık Çalışmaları. İFM Vergi Çalışma Grubu Raporu. 15 Mayıs. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2011a). İstanbul Finans Merkezi Projesi-Altyapı Komitesi Arama Konferansları Özet Raporu. Şubat. Ankara
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2011b). İstanbul Finans Merkezi Projesi-Altyapı Komitesi, Finans Zirvesi Sunumu. 17 Aralık 2011 tarihinde http://ifm.ibb.gov.tr adresinden erişildi.
Durmuş, A. (2009). Türkiye’nin Görünümü Pozitif. Çerçeve Dergisi. Yıl:17. Sayı:50. Mart. MÜSİAD. İstanbul
İBB (İstanbul Büyükşehir Belediyesi) (2009). 1/100.000 Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı Raporu. İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı. Şehir Planlama Müd., İstanbul
İKA (İstanbul Kalkınma Ajansı) (2010). 2010-2013 İstanbul Bölge Planı. İstanbul
İMKB (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) (2010). İMKB 2010 Faaliyet Raporu. İstan- bul
İMKB (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) (2012). İMKB Vadeli İşlem ve Opsiyon Piya- sası İşleyiş Esasları Hakkında Genelge. 30.11.2012. 1 Şubat 2013 tarihinde http://www.imkb.gov.tr/Regulations/Circu- lars.aspx adresinden erişildi.
Jarvis, D.S.L. (2009). Race For The Money: International Financial Centres In Asia. Re- search Paper Series: LKYSPP09-012- CAG005. Lee Kuan Yew School of Public Policy. National University of Singapore. June. Singapore. 5-8
Kern, S. (2010). Global Financial Centres After The Crisis. Deutsche Bank Research. August 2. Frankfurt. 7
Karppi, I., Kokkonen, M., Lahteenmaki- Smith, K. (2001). SWOT-Analysis As A Basis Of Regional Strategies. Nordregio (The Nordic Centre for Spatial Develop- ment), Working Paper:4. Sweden
Kızıltan, Alaattin (2004). Tek Kutuplu Bir Dünyada Çin Halk Cumhuriyeti’nin Süper Güç Olabilirliği. Cumhuriyet Ünv. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. Cilt:5. Sayı:1. Sivas
Leung B. ve Yim, J. (2009). Shangai’s Future As An International Financial Centre. Economic Focus. Treasury Division. Hang Seng Bank.24 June. China, 1-8
Liu, J. (2007). Shanghai: Another Hong Kong?, 6 January 2 Temmuz 2011 tarihinde http://josieliu.blogspot.com/2007/01/shang- hai-another-hong-kong.htm adresinden eri- şildi.
Loechel, H. ve Quelch J. A. (2011). The Transformation of Shangai into an Interna- tional Financial Centre- Challenges and Stra- tegy, 1-5, 2 Temmuz 2011 tarihinde http://www.frankfurt-school.de/.../Transfor- mation adresinden erişildi.
Mersch, Y. (2011). International financial centers after the crisis Speech by Mr Yves Mersch, Governor of the Central Bank of Lu- xembourg, at a Lunch-Conference of the BLC (Business Club Belgo-Luxembourge- ois en Suisse), 23 May, Zurich, 1-6
Özince, E. (2007). Uluslararası Finans Mer- kezi. Bankacılar Dergisi. 63. Aralık. İstan- bul. 3-5
Resmi Gazete (2009). İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Strateji Belgesi. Yüksek Planlama Kurulu Kararı. 29.09.2009/ 200931, Resmi Gazete Tarih: 02.10.2009. Sayı: 27364
Resmi Gazete (2010). İstanbul Uluslararası Finans Merkezi İdari Yapılanması. Başba- kanlık Genelge:2010/11, Resmi Gazete Tarih: 01.05.2010, Sayı:27568
Seltz, G. (2012). What is The Meaning of SWOT. 2 Ocak 2012 tarihindehttp://www.ehow.com/about_6130366_meaning-swot_.html adresinden erişildi.
TBB (Türkiye Bankalar Birliği) (2012). Ban- kalarımız 2011. Yayın No:284, Mayıs, İs- tanbul, I-47
TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Ban- kası) (2011). Ödemeler Dengesi Raporu 2011-IV, Ankara, 11 Şubat 2012 tarihinde http://www.tcmb.gov.tr adresinden erişildi.
TSPAKB (Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği) (2007). Global Finans Merkezleri ve İstanbul. İstanbul: Printcenter, Şubat
Valentin, E. K. (2001). Swot Analysis From A Resource – Based View. Journal of Mar- keting Theory and Practice. (9) 2, Spring, 54-69
Wikipedia (2011). Dubai International Fi- nancial Centre. 23 Kasım 2011 tarihinde http://en.wikipedia.org/wiki/Dubai_Interna- tional_Financial_Centre adresinden erişildi.
Z-Yen Group (2007a). The Global Financial Centres Index 1. March. City of London. London. 10 Haziran 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html ad- resinden erişildi.
Z-Yen Group (2007b). The Global Financial Centres Index 2. September. City of London. London. 12 Haziran 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html adresinden erişildi.
Z-Yen Group (2008a). The Global Financial Centres Index 3. March. City of London. London. 12 Haziran 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html ad- resinden erişildi.
Z-Yen Group (2008b). The Global Financial Centres Index 4. September. City of London. London. 14 Haziran 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html adresinden erişildi.
Z-Yen Group (2009a). The Global Financial Centres Index 5. March. City of London. London. 14 Haziran 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html ad- resinden erişildi.
Z-Yen Group (2009b). The Global Financial Centres Index 6. September. City of London. London. 21 Temmuz 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html ad- resinden erişildi.
Z-Yen Group (2010a). Global Financial Cen- tres 7. March. City of London. London. 21 Temmuz 2011 tarihinde http://www.zyen. com/activities/gfci.html adresinden erişildi.
Z-Yen Group (2010b). The Global Financial Centres Index 8. September. Long Finance. London. 27 Temmuz 2011 tarihinde http://www.zyen.com/activities/gfci.html ad- resinden erişildi.
Z-Yen Group (2011a). The Global Financial Centres Index 9. March. Long Finance. Lon- don. 5 Ağustos 2011 tarihinde http://www. zyen.com/activities/gfci.html adresinden eri- şildi.
Z-Yen Group (2011b). The Global Financial Centres Index 10. September. Long Finance. London. 7 Kasım 2011 tarihinde http://www. zyen.com/activities/gfci.html adresinden eri- şildi.
Z-Yen Group (2012). The Global Financial Centres Index 11. Marc. Long Finance. Lon- don. 10 Nisan 2012 tarihinde http://www. zyen.com/activities/gfci.html adresinden eri- şildi.