SEYAHATNAMELER VE TARİHÎ COĞRAFYA ESERLERİNDE BEYŞEHİR⃰

Beyşehir ve Göller Bölgesi, tarihî, coğrafî ve stratejik yönleriyle, özellikle Anadolu'nun tarihi, jeolojisi ve coğrafyası ile uğraşanların dikkatini çekmiştir. Bu da, bölgenin XIII. yüzyıldan itibaren Anadolu'ya akın eden coğrafyacılar, jeolog ve biyologlar tarafından araştırılmasına yol açmıştır. Böylece, tarih boyunca birçok farklı devletin hâkimiyeti altına girmiş olan bölgede, özellikle Hititlerden kalma Eflatun Pınar ve Fasıllar Anıtı XIX. yüzyılın ortalarından itibaren Avrupa bilim âleminde şöhret kazanmaya başlamıştır. Bu tarihten itibaren de birçok yerli ve yabancı seyyah, başta Beyşehir'in bu antik dönemi eserleri olmak üzere, Eşrefoğulları dönemine ait tarihi eserleri incelemek amacıyla Beyşehir ve çevresine araştırma seyahatleri gerçekleştirmeye artırmışlardır. Özellikle XIX. yüzyıldan sonra seyyah ve araştırmacılar Beyşehir ve çevresini daha sık ziyaret etmeye ve eserlerinde daha detaylı bilgiler vermeye başlamışlardır. Bu çalışmada, Tarihi coğrafya eserlerinde ve seyahatnamelerde yer alan Beyşehir ve çevresi hakkındaki bilgiler ele alınmaktadır

Beyşehir in Travelogues and Historical Geography Artifacts

With their historical, geographical and strategic aspects, Beyşehir and Lakes Region have always attracted attention of ones, who deal especially with the historygeology and geography of Anatolia. That led the region to be investigated by geographers, geologists and biologists, who have flocked to Anatolia since 13th century. Therefore, in the region that came under the rule of many different states throughout history, especially the Monuments of Eflatun Pınar and Fasıllar of Hittite have started to gain reputation in the European science world since the middle of the 19th century. From that time on, most domestic and foreign travelers have increased their investigation travels to Beyşehir and its surroundings in order to examine the artifacts of Eşrefoğulları period and mainly Beyşehir’s ancient artifacts. Especially after 19th century, travelers and investigators began to visit Beyşehir and its surroundings more often and give more detailed information in their works. In this study, the information about Beyşehir and its surroundings in historical geography artifacts and travelogues will be handled.

___

  • Ahmet Şerif, Anadolu’da Tanin, I, (Haz. Mehmet Çetin Börekçi) Ankara 1999.
  • Ali Cevad, Memalik–i Osmaniyenin Tarih ve Coğrafya Lügatı, Dersaadet H.1313.
  • ARIK, Rüçhan, Kubadabad Sarayı, İstanbul 2000.
  • ARIK, Remzi Oğuz, Ankara-Konya-Eskişehir, Yazılıkaya Gezileri, (Haz. Tahsin Özgüç), Ankara 1956.
  • ATALAY, İbrahim, “Pleistosen Sonu ve Holosen Başlarında Anadolu’nun Paleoğrafya Şartlarına Genel Bir Bakış”, Coğrafya Araştırmaları, S. 4, 1996, s. 11-14.
  • ATALAY, İbrahim, Türkiye Coğrafyası, İzmir 1994.
  • BAHAR, Hasan, Demir Çağı’nda Konya ve Çevresi, Konya 1999.
  • BAHAR, Hasan, “1998-1999 Yılı Konya-Karaman İlleri Yüzey Araştırmaları”, XVIII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, (22-26 Mayıs 2000), II, Ankara 2001, s. 187-204.
  • BAHAR, Hasan, Isauria Bölgesi Tarihi, (SÜSBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya 1991.
  • BAHAR, Hasan, Özdemir Koçak, Eskiçağ Konya Araştırmaları 2, (Neolitik Çağdan Roma Dönemi sonuna Kadar), Konya 2004.
  • BAŞTAK, Naci Fikret, “Konya Vilâyetindeki Hitit Abideleri ve Hititlerin Dinleri”, Konya Dergisi, Mart 1937, s. 399-408.
  • BAŞTAK, Naci Fikret, Konya 1, Konya 1945.
  • BİTTEL, K. “Beitrag un Eflatun-Pınar”, Bior, X, 1/2, 1953.
  • BORDAZ, J. “A Pelimanry Report of the 1969 Excavations at Erbaba a Neolitic Site Near Beyşehir Turkey”, Türk Arkeoloji Dergisi, XVIII/2, 1969, s. 59-64.
  • BORDAZ, J. “Erbaba The 1977 and 1978 Seasons in Perspective” Türk Arkeoloji Dergisi, XXVI/1, 1982, s.86-94.
  • BORDAZ, J. “Suberde”, Anatolian Studies, 15, 1965, s. 30-32.
  • BORDAZ, J. “The Suberde Excavations South West Turkey. An Interium Report”, Türk Arkeoloji Dergisi, XVII-2, 1968, s. 43-71.
  • ÇAYCI, Ahmet, Eşrefoğlu Beyliği Dönemi Mimari Eserleri, Ankara 2008.
  • ÇETİK, Ali Rıza, Türkiye Vejetasyonu: 1 İç Anadolu’nun Vejetasyonu ve Ekolojisi, Konya 1985.
  • DARKOT, Besim, “Konya”, İA, VI, Eskişehir 1997, s. 841-853.
  • DEMİRCİOĞLU, Halil, Halil İnalcık, “Tarih Enstitüsünün Orta Anadolu Gezisi”, AÜDTCFD, V, Ankara 1947, s.169–187.
  • ERAVŞAR, Osman, “Gezginlerin Gözüyle Konya”, Gez Dünyayı Gör Konya’yı, (Editör: Ahsen Erdoğan), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2001, s. 240–290.
  • GÜTERBEK, H. “Alte und New Hethitische Denkmaler”, Halil Ethem Hatıra Kitabı, Ankara 1947, s. 48-51.
  • HAMİLTON, W. Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia II, London 1842.
  • HAUPTMANN, H. “Recent Archaeological Research in Turkey: Nevali Çori”, Anatolian Studies, 37, London 1987, s. 206-207.
  • Herodotos, Herodot Tarihi, (Çev. M. Ökmen), İstanbul 1982.
  • İbn Bibi, El-Evamirü’l- Ala’iye Fi’l Umur’il Alai’ye, Selçukname I, (Haz: Mürsel Öztürk) Ankara 1996.
  • JÜTHNER, Julıus Frıtz Knoll, Karl Patsch, Heınrıch Swobboda, Archaologısche Expedıtıon, Vorlaufıger Berıcht, Über Eıne Im Auftrage Der Gesellschaft Unternommene Archaologısche Expedıtıon Nach Kleınasıen (Sommer 1902), Prag 1903.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, “Selçuklular”, İA, X, Eskişehir 1997, s. 396- 397.
  • Kâtip Çelebi, Cihannüma, İstanbul H.1145.
  • KESİK, Muharrem, “Sultan Melikşah ve Sultan I. Murat Dönemleri”, Türkler, VI, Ankara 2002, s. 547–565.
  • KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleriyle Beyşehir Tarihi, (Haz. Ahmet Savran), Erzurum 1991.
  • KÖPRÜLÜ, Fuad, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Ankara 1994.
  • Ksenophon, Anabasis, (Çev.Tanju H. Gökçöl), İstanbul 1974.
  • LAROCHE, E. “Eflatunpınar”, Anadolu/ Anotolia, III, 1958, s. 43-47.
  • LYOYD, S. J.Mellaart, Beycesultan I, The Chalcolithic and Early Bronze Age Levels, London 1962.
  • M. Vıvıen De Saınt Martın, Descrrıptıon Hısterıque Et Geographıque De Lasıe Mıneure, Parıs 1852.
  • MELLAART, J. “Early Cultures of the South Anatolian Pleteau”, Anatolian Studies, XI, 1961, s.159–184.
  • MELLAART, J. Çatal Hüyük: a Neolithic Town in Anatolia, London 1967.
  • MELLAART, J., “Preliminary Report on a Survey of Pre-Classical Remains in Southern Turkey”, Anatolian Studies, 4, 1954, s. 175-240.
  • MELLAART, J., “The Late Bronze Age Monuments of Eflatun Pınar and Fasıllar Near Beyşehir”, Anatolian Studies, XII, 1962, s. 111-117.
  • MELLAART, J., Earliest Civilisations of the Near East, London 1965. MEYER, Eduard, Reich und Kultur der Chjetiter, Karl Curtius Berlin Verlag Karl Curtius in Berlin 1914.
  • NAUMANN, Rudolf Eski Anadolu Mimarlığı, Ankara 1998.
  • Niketas Hkoniates, Hıstorıa, (Çev. Fikret Işıltan), Ankara 1995.
  • ORAL, M. Zeki, “Kubâdâbad Bulundu”, Anıt, S. 10 Kasım 1949, s. 22- 23.
  • ORAL, M. Zeki, “Kubadabad Çinileri”, Belleten, S.66, Ankara 1953, s. 209-222.
  • ORAL, M. Zeki, “Kubadabad Yolunda”, Anıt, S. 26, Konya 1960, s. 9- 15.
  • ÖNDER, Mehmet, “Kubadabad Sarayları Harpi ve Simurgları”, Türk Etnoğrafya Dergisi, S. X, Ankara 1968, s. 5-17.
  • ÖNDER, Mehmet, Katherina Otto Dorn, “Kubâd-abad Kazıları, 1965 yılı Ön Raporu”, Türk Arkeoloji Dergisi, S. XIV, Ankara 1967, s. 237-248.
  • ÖZSAİT, M., Helenistik ve Roma Devrinde Pisidya Tarihi, İstanbul 1985.
  • ÖZSAİT, M.,, İlk Çağ Tarihinde Pisidya, İstanbul 1980.
  • RAMSAY, W. M. Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, (Çev. M.Pektaş), İstanbul 1961.
  • SARRE, F. Küçük Asya Seyahati 1895 Yazı, Selçuklu Sanatı ve Ülkenin Coğrafyası Üzerine Araştırmalar, (Çev. Dârâ Çolakoğlu), İstanbul 1998.
  • SEVİM, Ali, Anadolu’nun Fethi Selçuklular Dönemi, Ankara 1993
  • SEVİN, Veli, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası 1, Ankara 2001.
  • Strabon, Antik Anadolu Coğrafyası, XII-XIII-XIV, (Çev. Adnan Pekman), İstanbul 1993.
  • Şemseddin Sami, Kamus’ul-alam, 2. Cilt, Mihran Matbaası, İstanbul H. 1306.
  • TANYELİ, Uğur Anadolu-Türk Kenti’nde Fiziksel Yapının Evrim Süreci XI.-XV. Yüzyıl, (İTÜFBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 1987.
  • TEXİER, Charles, Küçük Asya Coğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi, (Çev. Ali Suat, Yayına Hazırlayan: Kazım Yaşar Kopraman, Musa Yıldız), Ankara 2002.
  • TURAN, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul 1993.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, Ankara 1988.
  • YAMAN, Talat Mümtaz, “200 Sene Evvel Konya, Uluslu İbrahim Hamdi Efendi’ye Göre”, Konya Dergisi, 22-23, Konya 1938, s. 1208-1219.
  • YİNANÇ, Mükrimin Halil, Türkiye Tarihi Selçuklular Devri, İstanbul 1944.
  • Yurt Ansiklopedisi, “Konya”, C.7, İstanbul 1982-1983,s. 5197–5277.
  • YÜCEL, Yaşar, Beylikler, XIII. XV. Yüzyıllar Kuzey Batı Anadolu Tarihi, Çobanoğulları, Candaroğulları Beylikleri, Ankara 1980.