LÂLE DEVRİ’NİN BİTİMİNDE BATI ANADOLU’YA BİR BAKIŞ: AYDIN MUHASSILI DAMAT ABDULLAH PAŞA YÖNETİMİNDE MANİSA

Manisa Şer’iyye sicilleri özellikle 17. yüzyılın sonu ve 18. yüzyılın tamamını içeren defterleriyle yalnızca Manisa’nın değil Muhassıllık idaresinin en önemli bölgelerinden biri olarak ayrıldığından neredeyse tüm Batı Anadolu’yu ilgilendiren belgeleri içermektedir. Dönem olarak belirlediğimiz Lale Devri sonu Osmanlı tarih araştırmalarında şimdiye dek üzerinde çok durulmamış bir zaman kesitidir. Üstelik Patrona Halil İsyanının İstanbul’u karıştırdığı günlerde Batı Anadolu’nun ne durumda olduğu sorusuna da cevap bulunmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda buna dair birçok örnek belge yer almaktadır. Bu nedenle gereken yerlerde daha eski veya daha sonraki tarihlere ait sicillere de başvurduk.

At The End of The Tulip Era at a Glance to western Anatolia: Manisa Under the Rule of Aydin Muhassılı Damat Abdullah Pasha

Court Records Manisa, especially the late 17th century and 18th century, Manisa, not only with the book that contains all of the most important regions of Muhassıllık administration is recognized as one of the documents concerning almost all of western Anatolia contains. Determined as of the end of that period, the Tulip Era in the Ottoman history research emphasis on the importance ever is a time-slice. Moreover, Istanbul mix of Patrona Halil Rebellion is doing in the days of Western Anatolia have tried to find an answer to the question. In our study, this document includes many examples of that. Therefore, where necessary, belong to a later date older or have resorted to register.

___

  • B.O.A. Evkaf Defteri 111. No. 23769.
  • M.Ş.S. 185
  • Akman, Mehmet, “Kilise ve Havraların İslâm-Osmanlı Tarihindeki Yeri”, İLAM Araştırma Dergisi, c.1, sayı:2 (Temmuz-Aralık 1996), ss.133-144.
  • Akyılmaz, Gül, “Tanzimat’tan Önce ve Sonra Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslimlerin Hukuki Statüsü” Yeni Türkiye Ermeni Sorunu Özel Sayısı II, 2001, 38(671)
  • Çelik, B. -, Demir, T., Osmanlı Devleti´nde Bir İdari-Mali Yeniden Yapılanma Uygulaması Örneği Aydın Muhassıllığı (XVII. ve XVIII. Yüzyıllar), Aydın, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları No:34 ,2010 .
  • Eryılmaz, Bilal, Osmanlı Devletinde Gayrimüslim Teb'anın Yönetimi, Risale Yayınları, İstanbul 1990.
  • Genç, Serdar, Lâle Devrinde Savaş: İran Seferinde Organizasyon ve Lojistik, İstanbul, 2013.
  • Hafız Hüseyin Ayvansarayî, Vefeyât-ı Selatin ve Meşahir-i Ricâl, Haz, F.Derin, İstanbul, 1978
  • Halaçoğlu, Yusuf, XVIII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun İskân Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, Ankara, 2014.
  • Karahasanoğlu Selim, "“The Tulip Age Under Consideration: A Review Of Can Erimtan’S Ottomans Looking West?”, International Journal of Turkish Studies, vol.16, pp.128-130, 2010.
  • Karahasanoğlu Selim, “Osmanlı İmparatorluğu’nda 1730 İsyanına Dair Yeni Bulgular: İsyanın Organizatörlerinden Ayasofya Vâizi İspirîzâde Ahmed Efendi Ve Terekesi", Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, C.24, ss.97-128, 2010.
  • Karahasanoğlu Selim, “Osmanlı Tarih yazımında “Lale Devri”: Eleştirel Bir Değerlendirme”, Tarih ve Toplum: Yeni Yaklaşımlar, ss.129-144. 2008.
  • Karahasanoğlu Selim, “Yanlış Zamanda Yanlış Adam’: Feyzullah Efendi,”", Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, cilt.3, ss.843-847, 2005.
  • Karahasanoğlu Selim, “Osmanlı İmparatorluğu’nda 1730 İsyanı Üzerine Yeni Bir Eser: Vâkıa Takrîri Binyüzkırküç’de Terkîb Olunmuşdur”, Ankara Üniversitesi Tarih Araştırmaları Dergisi, ss.179-187, 2009.
  • Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmani, c. III, İstanbul, 1996.
  • Mehmet Arif, “Silsile-i vukuat-ı Devlet-i Aliyyede zaptedilmiyen 1142 Senesi Hâdisatı”. Tarih-i Osmanî Encümeni Mecmuası c. I, s. 53 - 64, 258 - 264, 309 - 315, ve. III, s. 1024 - 1030.
  • Nagata, Yuzo, Tarihte Âyânlar Karaosmanoğulları Üzerine bir İnceleme, TTK Yayınları, Ankara, 1997.
  • Orhonlu, Cengiz, Osmanlı İmparatorluğunda Aşiretlerin İskânı, İstanbul,1987.
  • Şem'dâni-Zâde Fındıklılı Süleyman Efendi Tarihi Mür’i-t Tevarih, Tarihi, Haz. M. Aktepe, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1976
  • Telci, Cahit, “Aydın Muhassılı Abdullah Paşa ve 1148 (1735) Senesinde Zabtedilen Muhallefâtı”, Tarih İncelemeleri Dergisi, 15 (1), 2015, ss.199-219.
  • Türkiye'de Vakıf Abideler ve Eski Eserler, C. I, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yay.,C.I., Ankara, 1983.
  • Uluçay, M. Çağatay, Padişahların Kadınları ve Kızları, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2011.
  • Uluçay, M. Çağatay, XVII. Asırda Saruhan’da Eşkıyalık ve Halk Hareketleri, İstanbul, 1944.
  • Uluçay, M. Çağatay, 18 ve 19. Yüzyıllarda Saruhan’da Eşkıyalık ve Halk Hareketleri, İstanbul, 1955.