KEMAL TAHİR'DE OSMANLILIK VE ANADOLU TÜRKLÜĞÜ İLİŞKİSİ

Çalışmamızda Kemal Tahir düşüncesinde Osmanlılık ve Anadolu Türklüğüarasındaki ilişki ele alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda bir imparatorluk olanOsmanlı Devleti ile arasında doğal yapısal farklılıklar bulunmaktadır. Ulus devletmodeline göre şekillenen Cumhuriyet bu yapısal farklıları bir çelişki olarak dabünyesinde taşımıştır. Kemal Tahir yaşadığı dönem dolayısı ile hem son dönem Osmanlıhem de Cumhuriyet düşünce sistemini yakından tanıma ve bu çelişkiler üzerine düşünmeyazma imkânı bulmuştur. Osmanlı İmparatorluğu, Doğu’da üretici uygarlıklar üzerindekurulan ve onları Batı soygunu ve sömürüsünden koruyan asker devlet geleneğinindevamcısıdır ve Devlet teşkilatlanması ile birlikte toplum-devlet ilişkisi de buna göreşekillenmiştir. Doğu devletlerinde görülen devlet-toplum ikiliğini bünyesindetaşımaktadır. Bu nedenle tarihi boyunca egemenliği altındaki halklarla özellikle AnadoluTürklüğü ile ilişkisi gündem oluşturduğu gibi Kemal Tahir’in döneminde de soru konusuolmuştur. Bu çalışmada bir çelişki olarak görülen bu ikiliğin anlamı ele alınmayaçalışılacaktır.

The Relation Of Ottomanism And Anatolian Turkishness in Kemal Tahir

The relation between Ottomanism and Anatolian Turkishness in Kemal Tahir thought is held in our research. When Turkish Republic is established, there are natural structural differences with Ottoman which is an empire. The Republic, which is designed as a nation state model, kept these structural differences as a contradiction in itself. On account of the period He lived, he was enable to identify the thought system of both last Ottoman period and Republic, also to think and write about these contradicts. The Ottoman Empire which is established on the productive civilizations in the east, is the maintainer of military state tradition which protects them from the west’s depredetion and exploitation, also with the organization in the state, the relation of society and state took its form according to this. It contains this kind of society - state duality, which is seen in the eastern states, in itself. Thats why, during its soverignity periods, its relation with the nations it reigned esp Anatolian Turkish became a current issue and it also became an issue in Kemal Tahir’s period. In this research, the meaning of this duality seen as contradiction will be adressed.

___

  • Gibbons, Herbert Adams, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluşu, 21. Yüzyıl Yay., Ankara, 1998, s.11-35.
  • Gökalp, Ziya, Türkçülüğün Esasları, Varlık Yayınları, İstanbul, 1966, s.32-48.
  • Kemal Tahir, Notlar/Batılaşma, Yay. Haz. Cengiz Yazoğlu, İstanbul, Bağlam Yayınları, 1992, s.149-150.
  • Kemal Tahir, Notlar/Osmanlılık-Bizans, Yay. Haz. Cengiz Yazoğlu, İstanbul, Bağlam Yayınları, 1992, s.158.
  • Sezer, Baykan, Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları, İ.Ü.E.F. Yayınları, İstanbul, 1979, s.31-48.
  • Sezer, Baykan, “Doğu-Batı Çatışmasında Yunanlılığın Yeri”, in Doğu- Batı İlişkileri Açısından Batı Tarımı, İ.Ü.E.F. Yayınları, İstanbul, 1990, s.105-138.
  • Sezer, Baykan, Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı, İstanbul, Kitabevi Yayınları, 2011,
  • Sezer, Baykan, “Osmanlının Batıcılaşması”, ek Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları, s. 173-207. Kızılelma Yayıncılık, İstanbul, 2006, s.167-169.
  • Yıldırım, Yüksel, “Kemal Tahir Düşüncesinde Gerçeğin Değişkenliği Bağlamında Osmanlılık Okumaları”, Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 2016,s.47-70.
Tarih Okulu Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-5298
  • Başlangıç: 2008
  • Yayıncı: Ahmet KARA