KAYSERİ TAYYARE FABRİKASI

Kayseri Tayyare Fabrikası sadece Kayseri şehri için önemli bir yatırım olmayıp Türkiye Cumhuriyeti içinde önemli bir iktisadi yatırım oldu. Mezkur fabrikanın kurulmuş olması Türkiye ve özelde Kayseri için iktisadi, sosyal, kültürel alanlarda önemli gelişmeleri de beraberinde getirmiştir. Özellikle yerli ve milli üretimin ülke içinde yapılabileceğinin bir örneği olmuştur. Türk milletinin kabiliyetini ve azmini ortaya konulmasında bir başarı hikayesidir. Hali hazırda bu gün Kayseri Şehri Türkiye'nin sanayi alanında önemli bir üretim üssü haline gelmişse bu gibi iktisadi kuruluşların tecrübe ve bilgi birikimi önemli katkı sunmuştur. Mezkur fabrikanın kurulması 1920'li yıllarda Almanya ve Türkiye arasında siyasi ve iktisadi ilişkilerin gelişmesinde de olumlu bir etkiye sahip olmuştur

The Kayseri Aircraft Factory

The Kayseri Aircraft Factory had not been a substantial investment not only for Kayseri city but also it became an important economic investment for the Republic of Turkey. The establishment of the factory brought significant developments in economics, social and cultural fields for the country, specifically Kayseri. The factory became an example of what local and national production could success in the country. Then, it is a success story of Turkish nation's revealing its capabilities and determination. At present, Kayseri has become an important production centre in the industrial field of Turkey, and its development owes to the cumulative contribution of experience and knowledge of such economic organizations. The establishment of the factory also had a positive effect on the political and economic relations between Germany and Turkey in the 1920s

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivleri
Başbakanlık Cumhuriyet Arşivleri
Atase
Cumhurbaşkanlığı Arşivi
Akşam
Ayın Tarihi
Cumhuriyet
İkdam
Milliyet
Sabah
Son Saat
Kayseri’deki Tayyare Fabrikamızın Küşad Merasimi”, Türk Hava Mecmuası, Sayı: 11, Ankara 1 Teşrin-i Sani 1926, s. 4-7.
“Milli Bayramlar, 30 Ağustos 926 Tayyare Bayramı”, Milli Mecmu, Sene 3, 31(68), 1 Eylül 1926, s. 1108; “30 Ağustos Tayyare Bayramı”, Türk Hava Mecmuası, 2(32), 15 Eylül 1927, s. 272.
“Tayyare Kuvvetinin İktisadi Neticeleri”, Türk Tayyare Mecmuası, S. 1, 1. Cilt, 1 Haziran 1926, s. 1-2.
“Türk Tayyare Cemiyeti Umumi Kongresi”, Türk Hava Mecmuası, 1(14), 15 Kanunusani 1926, s. 3.
Akgül Suat, “Milli Mücadele’de Kayseri ve Civarında Askeri Faaliyetler ve Lojistik”, II. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri (16–17 Nisan 1998), Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırma Merkezi, Kayseri 1998, s. 26-40.
Arı Kemal, Büyük Mübadele; Türkiye’ye Zorunlu Göç 1923-1925, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1995, s. 206.
Arıt Fikret, Adlarını Göklere Yazdırdılar, Ak Kitap Evi, İstanbul 1964. Armstrong H. C., Bozkurt, (Çev. Gül Çağalı Güven), Arba Yayınları, İstanbul 1996.
Atatürk’ün Kültür ve Medeniyet Konusunda Sözleri, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, s. 37, Ankara 1990.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, l. Cilt, Atatürk Araştırmaları Merkezi Yayınları, Ankara 1997.
Atatürkçülük Atatürk’ün Görüş ve Direktifleri, Birinci Kitap, Genel Kurmay Yayınları, Ankara 1982.
Automotive Industries, 66(25), Chilton Company ABD, 1932.
Bayrak Rıfat, “TOMTAŞ 1925-1929 Tayyare ve Motor Türk Anonim Şirketi”, Uçantürk, Sayı: 382, Mart 1994, s. 40-54.
Çağlar Bora, Havacılık ve Savunma Sanayii Üzerine Çalışmalar, HAVELSAN, Ankara 2000.
Atatürk’ün Jeopolitik ve Stratejik Görüşleri, Harp Akademileri Basım Evi Yayınları, Ankara 1981,
Çağlar Bora,” Havacılığın Tarihçesi Türk Havacılığının Evrimi Kayseri’nin Endüstriyel Havacılıktaki Yeri “, Kayseri l. Havacılık Sempozyumu, Kayseri 1997, s. 5-12.
Çelebi Mevlüt, “Oriente Moderno Dergisi’nde Türkiye (1921-1922)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 11(31), Mart 1995. s. 259-279.
Daver Abdin, “ Havacılık Sanayi İstiyoruz”, Havacılık ve Spor, Sayı: 288, Haziran 1941.
Deniz Tuncay, Türk Uçak Üretimi, Etem Matbaa, Ankara 2004.
Doğanay Rahmi, Milli Mücadele’de Karadeniz (1919-1922), Atatürk araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2001.
Frans Steiner Verlag, Zeitschrift Für Unternehmensgschichte, Stuttgart 1975.
Genelkurmay Başkanlığı, Türk İstiklal Harbi, VII. Cilt, Genelkurmay Basım Evi, Ankara 1975.
Genelkurmay Başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetler Tarihi III. Cilt 6.
Kısım (1908–1920), ATASE Yayınları, Genelkurmay Basım Evi, Ankara 1996.
İlmen Süreyya, Türk Tayyarecilik ve Balonculuk Tarihi, Hilmi Kitapevi, İstanbul 1947.
İmamoğlu Vacit, 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kayseri Kenti: Fiziki Çevre ve Yaşam, l. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 1996.
Kadro, 13-24. Ciltler, Matbaacılık ve Neşriyat TAŞ, 1933.
Kansu Yavuz, Şensöz Sermet, Öztuna Yılmaz, Kaymaklı Hulisi, Havacılık Tarihinde Türkler 1, En Eski Çağlardan Birinci Dünya Savaşına, Hava Kuvvetleri, Basım ve Neşriyat Müdürlüğü, Ankara 1971.
Kayabalı İsmail, Aslanoğlu Cemender, Türk Kültürü, s. 116, Hava Kuvvetleri Sayısı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara Haziran 1972, s. 492.
Kaymaklı Hulusi, Havacılık Tarihinde Türkler II, Kültür Ofset Ltd, Ankara 1997.
Kocatürk Utkan, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi 1918-1938, Türk Tarih Kurumu, Türk Tarik Kurumu Basım Evi, Ankara 2000.
Koçak Cemil, Türk-Alman İlişkileri (1923-1939) İki Dünya Savaşı Arasındaki Dönemde siyasal, Kültürel, Askeri ve Ekonomik İlişkiler, TTK, Yayınları Ankara 1991.
Korkut, M. Şerif, Kayseri ve Kayseri’deki Devlet Fabrikaları Sıhhı Tetkikleri Raporu, Ankara 1948.
L Wallach Jehuda, Bir Askeri Yardımın Anotomisi, (Çev, Fahri Çeliker), Genelkurmay Askeri Tarih ve Satratejik Etüt Başkanlığı, Yayınları Ankara 1985.
Metel Raşit, Atatürk ve Donanma, Deniz Basımevi, İstanbul 1966.
Müderisoğlu Alptekin, Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynaklar, Yapı Kredi Bankası Yayınları, İstanbul 1981.
Nahit Haşim, “Kayseri Tayyare Fabrikası ve İmali Sanayimiz”, Türk Havva Mecmuası, 1(12), 1926, s. 2-3.
Nahit Haşim, “Tayyare Kuvvetinin İktisadi Neticeleri”, Türk Havva Mecmuası, 1(1), 1926, s. 1-2.
Nahit Haşim, “Türk Tayyareciliği ve Türkiye’de İmali Sureti”, Türk Havva Mecmuası, 1(2), 1926, s. 2-3.
Nuri Hıfzı, Türkiye’nin Sıhhî-i İçtimâî Coğrafyası Kayseri Sancağı, Öğüd Matbaası, Ankara 1922.
Onar Mustafa, Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı Yazışmaları II, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1995.
Orbay Zafer, Türkiye’de Havacılık ve Uçak Yapımı, Türk Bilim Tarihi Kurumu, İstanbul 2009.
Orhan M. Celalettin, Askerlik Hatıralarım, Deniz Basımevi, İstanbul 1982.
Özgiray Ahmet, “Rudolf Nadolny ve Kayseri Uçak Hangarları”, l. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, 11-12 Nisan 1996, Kayseri 1997.
Özgüldür Yavuz, Türk-Alman İlişkileri (1923-1945), Genel Kurmay Basımevi, Ankara 1993.
Polski Slownik Biyograficzny, 33, Rudowski, Jan - Rza nicki, Adolf. Polskiej Akademii Umiejętno ci, Warsava 1992.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 50. Yılda Türk Sanayii, Mars Matbaasi, 1973.
Sarp İrfan, Türk Hava Kuvvetlerinin Doğuş Yılları, Hava Kuvvetleri Basımevi, Ankara 1986, s. 102.
Şibal, Sayı. 087, s. 291.
Tayhani İhsan, Atatürk’ün Bağımsızlık Politikası ve Uçak Sanayi (1923-1950), Türk Hava Kurumu Yayınları, Ankara 2001.
Tekinsoy Kemalettin, Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi, Kayseri Büyük Şehir Belediyesi, 2011.
Tosun Ramazan, Türk-Yunan İlişkileri ve Nüfus Mübadelesi, Ankara 2002.
Turan Kemal, Türk-Alman Eğitim İlişkilerinin Tarihi Gelişimi, Ay Işığı Kitapları, İstanbul 2000.
Türk Tayyare Cemiyeti Mecmuası, “Türk Tayyareciliği ve Milli İktisat”, S. 2, 15 Ağustos 1926, sy, 1.
Üçok Zeki “Atatürk ve Havacılık”, Hava Kuvvetleri Dergisi, 1988, Sayı: 301, ss.74-78.
Verel Oktay, İstikbal Göklerin Gökler Bizimdir, II, Türk Hava Kurumu Yayınları, İstanbul 1985.
Verel Oktay, Sabiha Gökçen, Atatürk’ün İzinde Bir Ömür Böyle Geçti, Türk Hava Kurumu Yayınları, İstanbul 1982.
Yaşa, Memduh, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi 1923-1950, Akbank Kültür Yayınları, İstanbul 1980.
Zaif Oktay, “Türk Havacılığın Kurtuluş Savaşındaki Etkisi”, Beşinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri II, Genel Kurmay Basımevi, Ankara 1997.
Zayıf Oktay, İstiklal Savaşı Yıllarında Türk Hava Birliğinin Etkinliği, Ankara 2001.
Zeki Paşa Ahmed, Alem-i İslamda Tayyarecilik, Matbaa-i Bahriye, Şubat 1913.
TBMM, Erişim Tarihi: 23.07.2013, http://www.tbmm.gov.tr/develop/ owa/td_v2.sayfa_getir? sayfa= 2:4&v
Türk Hava Kurumu, Erişim Tarihi: 23.07.2013, http://www.thk.org.tr /web2011/._meclis=1&v_donem=2&v_yasama_yili=&v_cilt=10&v_birlesim =001.