KAŞGARLI MAHMUT’UN ESERİNİN ADI ÜZERİNE BİR TEKLİF

11. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından Arap alfabesiyle yazılan eserin adının Latinalfabesine transkripsiyonu hususunda Türkologlar arasında birlik bulunmamaktadır. Eserüzerinde çalışan hemen her araştırmacı eserin adını farklı yazmayı tercih etmiştir.Kaşgarlı Mahmut’un, 11. yüzyıl Türkçesinin sesleri hakkında yaptığı açıklamalar ileeserin hedef kitlesinin dili dikkate alınarak doğru bir transkripsiyon yapılabileceğikanısındayız. Bu yazıda, ilgili eserin verdiği bilgilerden ve yazıda kullanılan işaretlerinses değerlerinden hareketle eserin adı üzerine bir transkripsiyon biçimi önerilmiştir.

A Proposal on the Name of the Kasgarli Mahmut's Work

There is no consensus among Turcologists regarding the transcription of the name of the work written in Arabic alphabet by Kaşgarlı Mahmut in the 11th century into the Latin alphabet. Almost every researcher working on the work preferred to write the name of the work differently. We are of the opinion that an accurate transcription can be made by taking into account the language of the target audience of the work with the statements made by Kaşgarlı Mahmut on the sounds of 11th century Turkish. In this article, a form of transcription is proposed on the title of the work, based on the information provided by the relevant work and the sound values of the signs used in the article.

PDF

___

Ağca, F. (2008). Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün Ses - Yazım Özellikleri. Kâşgarlı Mahmûd Kitabı. (Edt. F. Sema Barutçu Özönder). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Asker, R. (2006). Divanü Lüğat-it-Türk. C.I-II-III. Ozan.
Atalay, B. (1998). Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi-Dizini I-II-III-IV. TDK.
Aydın, T. (2010). Arapça ve Türkçe’de sesler -karşıtsal çözümleme-. Ekev Akademi Dergisi, 14(44).
Borovkova, A. T. (1966). O gubnıh soglasnıh v ‘Divanu Lügat-it turk’ Mahmūda Kāšγarī. Tyurkologiçeskiy Sbornik, 24–27.
Brockelmann, C. (1928). Mitteltürkischer Wortschatz nach Mahmūd elKāšɣarīs Dīvān Luɣāt’at-Türk. Körösi Csoma-Gesellschaft.
Brockelmann, C. (1954). Osttürkische Grammatik der Islamischen Litteratur Sprachen Mittelasiens. E.J. Brill-Leiden. Eğitim Yayınevi.
Clauson, G. (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish. Oxford.
Çeçen, H. (2015). Çeviri yazıda “V” ünsüzü üzerine bir değerlendirme. Turkish Studies: International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 10/16, 461-474.
Dankoff, R. & Kelly, J. (1984). Maĥmūd al-Kāşġarī. Compendium of the Turkic Dialects (Diwān Luγat at–Turk). (Edit. Şinasi Tekin & Gönül Alpay Tekin). Printed at the Harvard University Printing Office.
Dilçin, D. (1957). Arap Alfabesine Göre Divanü Lûgat-it-Türk Dizini. TDK.
Ercilasun, A. B. & Akkoyunlu, Z. (2015). Kaşgarlı Mahmud Dîvânu Lugâti’t-Türk Giriş-Metin-Çeviri-Notlar–Dizin. Türk Dil Kurumu.
Gülensoy, T. (2017). Kâşgarlı Mahmud’un Eserinin Adı Üzerine. Türkoloji – Makaleler 1. Akçağ Yayınları.
Hunkan, Ö. S. (2008). Kâşgarlı Mahmûd ve XI. Yüzyılda Türkler - Kâşgarlı Mahmûd Kitabı. (Edit. F. S. Barutçu Özönder). Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kaçalin, S. M. (2020). Dîvânu Lugâti’t-Turk - Mahmûd el-Kâşgarî. (Yayına Hzr. Mehmet ÖLMEZ). Kabalcı Yayınları.
Karahan, A. (2013). Dīvānu Luġati’t-Türk’e Göre XI. Yüzyıl Türk Lehçe Bilgisi. TDK.
Kaşgarlı, M. (1990). Dîvânü Lûgati’t-Türk (Tıpkıbasım-Facsimile). Kültür Bakanlığı Yayınları.
Killi, G. (2008). Türk Diyalektoloji Araştırmalarının Eşsiz Kaynağı Dîvânu Lugâti’t-Türk - Kâşgarlı Mahmûd Kitabı. (Edit. F. S. Barutçu Özönder). Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kocaoğlu, T. (2004). Diwanu Lugâti’t-Turk and contemparary linguistics. Journal of Turkic Civilization Studies, 1, 165 -169.
Kononov, A. N. (1972). Mahmud Kaşgarskiy i ego divanu lugat İt-Turk. Sovetskaya Tyurkologiya, 1, 3–17.
Nalbant, M. V. (2008). Dįvānü Luġāti’t-Türk Grameri-I İsim. Bilge Oğuz.
Öztürk, F. (2018). Dįvānu Luġāti’t-Turk’te Sesteş Sözcükler -2-. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 18(2), 507-522.
Şahin, F. Y. (2017). ‘‘Üç noktalı fe’’ harfinin ses karşılığı Oğuzların /w/ Karahanlıların /v/ ünsüzü kullanımı. Belleten, 65-2, 351-413.
Tekin, T. (2017). XI. Yüzyıl Türk Şiiri – Dįvānu Lüġāti’t-Turk’teki Manzum Parçalar. TDK.
Zıeme, P. (2011). Maḥmūd Al-Kāšγarī’s Dīvān Luγāt-it-Türk and Foreign Elements. Maḥmūd al-Kāşġarį’nin 1000. doğum yıldönümü dolayısıyla uluslararası Dįvānu Luġāti’t-Turk Sempozyumu. 5-7 Eylül 2008.
Zougari, K. I. K. (2018), Arapça Harf-i Cerlerin Anlam Özellikleri ve Türkçe Karşılıkları: Câmiu’d-Durûsi’larabiyye Bağlamında bir İnceleme. Yüksek lisans tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.