TÜRKİYE ABD VE RUSYA LİSE TARİH PROGRAMLARI VE DERS KİTAPLARININ SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ KONULARI ÖRNEĞİNDE KARŞILAŞTIRILMASI

Bu araştırmanın amacı, Türkiye, ABD ve Rusya’da lise tarih programlarını ve ders kitaplarını Soğuk Savaş Dönemi konuları örneğinde karşılaştırmalı olarak vermektir. Bu doğrultuda Türkiye, ABD ve Rusya’daki lise tarih programları ve ders kitapları Soğuk Savaş Dönemi örneği üzerinden incelenerek belirlenen temalar genel amaçlar, giriş soruları, ünite aktiviteleri, değerlendirme soruları ve ülkelerin birbirine bakışı çerçevesinde karşılaştırma yapılmıştır. Bu araştırma, karşılaştırmalı nitel bir araştırmadır. Araştırmanın verileri, nitel araştırma yöntemlerinden olan belge tarama yöntemi ile toplanmıştır. Çalışma örneklemi olarak, incelenen ülkelerde lise düzeyinde “Çağdaş Dünya Tarihi” adında ya da benzer adla okutulan derslerin kitaplarına ulaşılmıştır. Tespit edilen kitaplarda, incelenen ülkede araştırmanın yapıldığı 2017-2018 eğitim öğretim döneminde halen okutulmakta olan, en çok tercih edilen ve en kolay ulaşılan kitaplar, uzman görüşleri de alınarak çalışma örneklemi olarak kabul edilmiştir. Ulaşılan dokümanlardan elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarını genel olarak değerlendirmek gerekirse, araştırma kapsamında olan ülkelerin lise tarih dersi Soğuk Savaş Dönemi konularını aktarırken kendi siyasetlerinden etkilendiğini söylemek mümkündür.

PDF

___

Akhan, O. (2020). Türkiye, ABD ve Rusya Lise Tarih Programlarının ve Ders Kitaplarının Karşılaştırılması (Soğuk Savaş Dönemi Örneği). Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Akhan, O., Babaev, A. & Yalçın, A. (2019). Karşılaştırmalı sosyal bilgiler öğretimine bir örnek: Türkiye ve Rusya sosyal bilgiler programları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(63), 746-762.
Aktın, K. (2010). Türkiye, İngiltere ve ABD Sosyal Bilgiler/Tarih Ders Kitaplarında Yapılandırmacı Yaklaşım, II. Dünya Savaşı Örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Aslan, E. (1998). Çağdaş Tarih Öğretiminin Yeri ve Sorunları. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü.
Demircioğlu, İ. H. & Tokdemir, M. (2008). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(15), 69-88.
Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Merey, Z. , Kuş, Z. & Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi açısından karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1613- 1632.
Osmanoğlu, A. E. & Yıldırım, G. (2013). Mısır ve Türkiye 6. sınıf sosyal bilgiler öğretim programları karşılaştırması. Turkish Studies, 8(6), 511-535.
Öztürk, F. Z. & Öztürk, T. (2013). Kanada (Ontario) sosyal bilgiler öğretim programı ve bu programın türkiye sosyal bilgiler öğretim programıyla karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 485-514.
Safran, M. & Ata, B. (1996). Barışçı tarih öğretimi üzerine çalışmalar, Türkiye’de tarih kitaplarında Yunanlılara ilişkin öğrenci görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (1), 11-26.
Safran, M. (2008). Türkiye’de tarih eğitim ve öğretimi, M. Safran & D. Dilek (Ed.), 21. Yüzyılda Kimlik, Vatandaşlık ve Tarih Eğitimi içinde (s.13-20). Yeni İnsan Yayınevi.
Sungur, H. (2012). Amerika Birleşik Devletlerinde Tarih Eğitimi ve Ulusal Tarih Standartlarının Oluşturulması. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şeker, M. (2014). Singapur sosyal bilgiler öğretim programı ve bu programın türkiye sosyal bilgiler öğretim programı ile karşılaştırılması. Turkish Studies, 9(2), 1417-1439.
Türkoğlu, A. (1998). Karşılaştırmalı Eğitim Dünya Ülkelerinden Örneklerle. Baki Kitabevi.
Ültanır, G. (2000). Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi. Eylül.
Yazıcı, K. (2009). Yeni Zelanda sosyal bilgiler öğretim programı ve bu programın türkiye’deki sosyal bilgiler öğretim programı ile karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 423-435.
Yıldırım, A. & Şimşek. H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Seçkin Yayınları.
URL 1: Okur, T., Sever, A. & Aksoy, M. (2017). Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 12. (1. Baskı) MEB. Devlet Kitapları. https://ttkb.meb.gov.tr, Erişim tarihi: 15.06.2018.
URL 2: Jackson, J. Spielvogel (2008). Glencoe World History, Glencoe McGrawHill. https://www.amazon.com/Glencoe-World-History-McGraw-HillEducation/dp/0078799813/ref=pd_sbs_14_img_0/136-7645112- 1571405?_encoding=UTF8&pd_rd_i=0078799813&pd_rd_r=52f3951a1d3b-4be5-8299- 9703cacea72c&pd_rd_w=Awose&pd_rd_wg=ahrde&pf_rd_p=5cfcfe89- 300f-47d2-b1ada4e27203a02a&pf_rd_r=B2PZF7JRAPBPG9WRKA75&psc=1&refRID =B2PZF7JRAPBPG9WRKA75 Erişim tarihi: 15.06.2018.
URL 3: Danilova A.A., Utkina A.İ. & Filippova A.V. (2009). İstoriya Rossii 1945-2008. Prosvesheniye, Moskova. https://alleng.org/d/hist/hist269.htm Erişim tarihi: Erişim tarihi: 15.06.2018.
URL 4: Volobuev, O. V., Ponomorev, M. V. & Rogojkin, V. A. (2012). Vseobschaya İstoriya. Drofa, Moskova. https://nashol.com/2013022469689/vseobschaya-istoriya-xx-nachalo-xxiveka-11-klass-bazovii-uroven-volobuev-o-v-ponomarev-m-v-rogojkin-va-2012.html, Erişim tarihi: Erişim tarihi: 15.06.2018