CUMHURİYET DÖNEMİNDE UNUTULMUŞ BİR SİYASİ HAREKET AHALİ CUMHURİYET FIRKASI

1929 Dünya Ekonomik Krizi ve dünyada değişen siyaset anlayışları ile birlikte Türkiye'de çok partili hayata geçiş denemeleri görülmüştür. Bu partilerden en önemlisi Serbest Cumhuriyet Fırkası olarak görülmesine rağmen söylemleri ve sıra dışı siyaset tarzı ile Ahali Cumhuriyet Fırkası unutulmuş bir siyasi hareket olarak kalmıştır. Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kapanmasından sonra farklı bir siyasi pozisyon alan Ahali Cumhuriyet Fırkası, halkın bu partiye temkinli yaklaşması ve Çukurova'nın dışına çıkabilecek teşkilatlanmayı gerçekleştirememesi gibi nedenlerle Türk siyasal hayatında önemli bir rol paylaşamamıştır. Bu çalışmamızda amacımız Abdülkadir Kemal'in kurduğu Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın iktidar ve muhalefet arasında nasıl bir sorumluluk üstlendiğini ortaya koymaktır

A Forgetten Political Movement in Republıcan Period Public Repulic Party

With the 1929 World Economic Crisis and the changing political understanding in the world, attempts to transiti onto multi-party life was seen in Turkey. The most important of these parties, although seen as the Free Republican Party rhetoric and unusual in habitants Republican Party politics has remained a forgotten style of a political movement.After the closure of the Free Republican Party a different political positions the Public Republic Party, people's cautious approach to this party and for reasons such as failure to perform out side of the organization that may not share Cukurova an important role in Turkish political life. In this study founded by Abdülkadir Kemali of Public Republic Party, what kind of responsibilities between the government and the opposition will put for ward undertaken

___

  • ARIKOĞLU, Damar, Hatıralarım, İstanbul 1961.
  • ATAY, Falih Rıfkı, “Kaçmışlar”, Hakimiyet-i Milliye, 26 Kanunievvel 1930.
  • BEZİRCİ, Asım, Orhan Kemal, Karatekin Yayınları, İstanbul 1984. ÇAVDAR, Tevfik, Türk Demokrasi Tarihi (1839-1950), İmge Kitabevi, Ankara 1999.
  • DEMİREL, Ahmet, Birinci Meclis’te Muhalefet, İletişim Yayınları, İstanbul 1994.
  • DEMİREL, Ahmet, Tek Partinin İktidarı Türkiye’de Seçimler ve Siyaset (1923-1946), İletişim Yayınları, İstanbul 2014.
  • DEMİREL, Meral, Tam Bir Muhalif Abdülkadir Kemali Bey, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2006.
  • GÜNEŞ, İhsan, Birinci TBMM’nin Düşünce Yapısı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Ankara 1997.
  • KABASAKAL, Mehmet, Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesi (1908- 1960), Tekin Yayınevi, İstanbul 1991.
  • KEMAL, Orhan, Baba Evi, Tekin Yayınevi, İstanbul 1983.
  • ÖĞÜTÇÜ, Işık, Abdülkadir Kemali’nin Anıları, Epsilon Yayıncılık, İstanbul 2007.
  • ÖĞÜTÇÜ, Işık, Orhan Kemal’in Babası Abdülkadir Kemali Bey’in Anıları, Everest Yayınları, İstanbul 2005.
  • SELEK, Sabahattin, Anadolu İhtilali, Burçak Yayınevi, İstanbul 1968.
  • TEVFİK, “ Yanlış Fikirler” Yeni Adana, 7 Teşrinisani 1930.
  • TUNÇAY, Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923–1931),Cem Yayınevi, İstanbul 1992.
  • TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasi Partiler, Doğan Kardeş Yayınları, İstanbul 1952.
  • YETKİN, Çetin, Türkiye’de Tek Parti Yönetimi 1930-1945, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul 1983.
  • UYAR, Hakkı, Tek Parti döneminde İktidar ve Muhalefet (1923-1950), (Basılmamış Doktora Tezi), İzmir 1998.
  • UYAR, Hakkı, Tek Parti Dönemi ve Cumhuriyet Halk Fırkası, Boyut Yayıncılık, İstanbul 2012.