1925-1945 YILLARI ARASINDA DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NDE İDARİ DÜZENLEMELER

Bu çalışma 1925-1945 yılları arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yapılan idari düzenlemeleri içermektedir. Şeyh Said İsyanı sonrası oluşan konjonktür, Cumhuriyet idarecilerini bölge ile ilgili bazı idari düzenlemeler yapma gereksinimine itmiştir. Bu gereksinim ve gerekçeye paralel olarak vilayetlerin sınırları başta olmak üzere bazı vilayetler ortadan kaldırılırken, bazı vilayetler de ilçe durumuna düşürülmüştür. Adı geçen dönemde yapılan bu idari düzenlemelerin amacı Şeyh Said İsyanı sonrası bölgede merkezi yönetimin ağırlığını hissettirmektir. Bu nedenle başta güvenlik olmak üzere alınan bütün tedbirler, devletin doğu ile ilgili projeksiyonlarını ön plana çıkarmaktadır. Çalışmada ayrıca, parti-devlet bütünleşmesinin oluşturduğu atmosfere bağlı olarak belediye seçimlerinin yapılmamasının ne gibi sonuçlar doğurduğuna da yer verilmiştir. Bilhassa İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanlığına atanacak kişiler hakkında valilerin mütalaalarının da istenmesi ve buna göre atamaların yapılması da dikkat çekicidir. Çalışmanın son kısmında parti devlet kaynaşmasının getirmiş olduğu yönetimsel içeriğin, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki idari düzenlemelere olan etkisine yer verilmiştir

Administrative Regulations In The East And Southeast Anatolia Regions Between 1925-1945

This study includes administrative arrangements that have been made in Eastern and Southeastern Anatolia Region in the years between 1925-1945. Conjuncture that occurred after Sheik Said rebellion pushed administrators of Republic to make a number of adjustments. I parallel with these requirements, some of provinces have been eliminated especially the boundaries of them and some provinces have also been converted into district status. The most important aspect of this study is to reveal purpose of these administrative arrangements that were made in those years. Because, the central government had focused on after Sheikh Said Incident seriously. Therefore, all the measures that have been taken that security was first have brought to fore the projection of state related to East. Study also includes political atmosphere caused by party-state integration that shelved the municipal elections and effect of this process on the region. In particular, the appointment of governors and governor of mayors are major focus of this study. It is very remarkable that people who would be appointed as mayor by Ministry of Interior had to go through the investigation of governors and appointments were made accordingly. In the last part of this study, the effects of party-state integration and its administrative content on the administrative arrangements in Eastern and Southeastern Anatolia Region would be discussed

___

  • Bilal Şinik-Çiğdem Görgün. (2014). Erken Cumhuriyet Döneminde Türkiye'de Merkizileşme Arayışları:Mülki İdarede Yeniden Yapılanma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi , 861-889.
  • Alpay, İ. H. (1965). İl Özel İdaresi Tarihçesi. Türk İdare Dergisi , 25- 32.
  • Aydoğan, E. (2004). Üçüncü Umumi Müfettişliğin Kurulması ve III. Umumi Müfettiş Tahsin Uzer'in Bazı Önemli Faaliyetleri. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi , 1-14.
  • Bayar, Y. (2014). Formation of the Turkish Nation-State, 1920-1938. New York: Palgrave Macmillan.
  • Bayramoğlu, S. (2007). 1929: Yönetimde Merkezyetçiliğin İnşası. B. A. vd içinde, Yönetim Zamandizini (s. 21-106). Ankara: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi KAYAUM Müdürlüğü.
  • Erdoğan, A. (2000). Cumhuriyet Halk Partisi Tüzükleri Dünü Bugünü 1923-2000. Ankara: V Kitap.
  • Findley, C. (2011). Modern Türkiye Tarihi. İstanbul: Timaş Yayıncılık.
  • Keskin, N. E. (2007). 1930:Muhalefet ve Belediyeler Yılı. B. A. vd içinde, Yönetim Zamandizimi 1929-1939 (s. 107-228). Ankara: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi KAYAUM Müdürlüğü.
  • Koca, H. (1998). Yakın Tarihten Günümüze Hükümetlerin DoğuGüneydoğu Politikaları. Birinci Kitap.
  • Koçak, C. (2010). Umumi Müfettişlikler (1927-1952). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Korhan, T. (2012). Cumhuriyet Döneminde Umum Müfettişlikleri İle İlgili Bir Değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 134-143.
  • Mahmutoğlu, E. A.-T. (2013). Mustafa Kemal Atatürk Döneminde Yapılan Seçimler ve Karakteristik Özellikleri. Tarihin Peşinde , 113-142.
  • Özoğlu, H. (2005). Osmanlı Devleti ve Kürt Milliyetçiliği Kaynakları ve Şeyh Said İsyanı 1880-1925. Kitap Yayınevi: İstanbul.
  • Öztürk, S. (2008). İsmet Paşa'nın Kürt Raporu. İstanbul: Doğan Kitap.
  • Plaggenborg, S. (2015). Tarihe Emretmek, Kemalist Türkiye, Faşist İtalya, Sosyalist Rusya. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Turan, A. E. (2008). Türkiye'de Yerel Seçimler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Üngör, U. Ü. (2011). The Making of Modern Turkey: Nation and State in Eastern Anatolia, 1913-1950. Croydon: Oxford University Press.
  • Yayman, H. (2011). Türkiye'nin Kürt Sorunu Hafızası. Ankara: Seta Yayınları.
  • Yıldız, A. (2001). Türk Ulusal Kimliğinin Etno-Seküler Sınırları 1919- 1938. İstanbul: İletişim Yayınları.