Mine BERBER, Aslihan NAKİBOĞLU

BANKA ÇALIŞANLARININ EKONOMİ OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN PERFORMANSLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Bu araştırma banka çalışanlarının ekonomi okuryazarlıklarının bireysel performansları üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Amaç doğrultusunda araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, Gerek ve Kurt (2011) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan “Ekonomi Okuryazarlığı Ölçeği” ve Goodman ve Svyantek (1999) tarafından geliştirilen ve Bağcı (2014) tarafından Türkçeye uyarlanarak, geçerlik güvenirlik çalışması yapılan bireysel performans ölçeği 2020 yılı Ağustos ayı içerisinde Niğde il ve ilçelerinde görev yapan kamu ve özel bankalarda çalışan 215 banka kişiye uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi bilgisayar ortamında gerçekleştirilmiştir. Banka çalışanlarının ekonomi okuryazarlıkları ile performans düzeyleri arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile ekonomi okuryazarlık düzeylerinin performans düzeyleri üzerindeki etkileri çoklu regrasyon analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda banka çalışanlarının yüksek düzeyde ekonomi okuryazarlık düzeyinde oldukları ve yüksek bireysel performansa sahip oldukları belirlenmiştir. Ekonomi okuryazarlık düzeyleri ile bireysel performans düzeyleri arasında istatistiksel açıdan pozitif yönlü yüksek düzeyde anlamlı ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Araştırmada banka çalışanlarının ekonomi okuryazarlık düzeylerini belirleyen boyutlarından; ekonomik akılcılığın banka çalışanlarının bireysel performans düzeyleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı, ancak ekonomi bilgisi toplumsal ekonomik yansımalar, bireysel ekonomik planlama boyutlarının banka çalışanlarının performanslarını istatistiksel açıdan anlamlı ve olumlu düzeyde etkileyerek artırdığı saptanmıştır.

Impact of Bank Employees' Economic Literacy Levels on Their Performance

This research was conducted to examine the impact of bank employees ' economic literacy on their individual performance. Purpose for personal information need in the form created by the researcher and the Wolf (2011) made a study of validity and reliability by “economic literacy scale” and Goodman and Svyantek (1999) developed by Bağcı (2014) Turkish with a twist, the validity and reliability study for the scale's individual performance in the month of August 2020 Niğde provinces and districts who work in public and private banks in running the bank have been applied to 215. The research was carried out in accordance with the permission obtained from the Ethics Committee of Niğde Omar Halisdemir university dated 29/07/2020 and numbered 32483. Analysis of the data was carried out in a computer environment. The relationship between economic literacy and performance levels of bank employees was studied by correlation analysis and the effects of economic literacy levels on performance levels by regression analysis. As a result of the research, it was determined that bank employees have a high level of economic literacy and have a high individual performance. It was found that there were high levels of statistically positive significant relationships between economic literacy levels and individual performance levels. In the study, it was found that economic rationality does not have a statistically significant effect on the individual performance levels of bank employees, but economic knowledge social economic reflections, individual economic planning dimensions increase the performance of bank employees by affecting them at a statistically significant and positive level.

PDF

___

Badrani, M. R., Madya & Akil, S. M. B. S. (2015). Impact of shared leadership on human resource management, organizational behavior and job performance at almadar aljadeed company Tripoli- Libya. International Journal of Applied Research, 1(13), 720-725.
Bağcı, Z. (2014). Çalışanların iş doyumunun görev ve bağlamsal performansları üzerindeki etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 24, 58-72.
Bayram, L. (2006). Geleneksel performans değerlendirme yöntemlerine yeni bir alternatif: 360 derece performans yönetimi. Sayıştay Dergisi, (62), 47-65.
Borman, W.C. & Motowidlos, S. J. (1997). Task performance and contextual performance: The meaning for personnel selection research. Human Performance, 10 (2), 99-109.
Borman, Walter C. & Brush, D. H. (1993). More progress toward a taxonomy of managerial performance requirements. Human Performance, 6 (1), 1-21. doi:10.1207/s15327043hup0601_1
Boylu, Y. & Sökmen, A. (2002). Sınır birim işgörenlerinin performans değerlendirme kriterlerine bakışı: Ankara’daki otel işletmeleri üzerine bir uygulama. Gazi Üniversitesi TTEF Dergisi, (2), 167-182.
Chinen, K.& Endo, H. (2012). Effects of attitude and background on personal financial ability: A student survey in the united states. International Journal of Management, 29(1), 778-791.
Chlouba, T., Šimková, M. & Němcová, Z. (2011). Application for education of financial literacy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, World Conference on Educational Technology Researches, 28, 370-373. http://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.11.070
Clercq, D. (2009). Emerald article: Do our children know anything about money? An exploratory study. Meditari Accountancy Research, 17(1), 1-13.
Dağdelen, T. (2017). Fı̇nansal Okuryazarlık Düzeyı̇nı̇n Belı̇rlenmesı̇ Ve Aydın İlı̇ndekı̇ Serbest Muhasebecı̇ Malı̇ Müşavı̇rler Üzerı̇ne Bı̇r Uygulama Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dilek, S., Keskinöz, H. & Nergiz, E. (2019). Ekonomi okuryazarlığının girişimcilik niyeti üzerine etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 89-107.
Durmuş, M. E. & Yardımcıoğlu, F. (2018). İlahiyat öğrencileri ne kadar islami finans okuryazarı? Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 167-183.
Gerek, S. & Kurt, A. A. (2011). Ekonomı̇ okuryazarlığı ölçeğı̇nı̇n geçerlı̇k ve güvenı̇rlı̇k çalışması. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 59-73.
Goodman, S. A. & Svyantek, D. J. (1999). Organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of Vocational Behavior, (55), 254-275.
Gökmen, H. (2012). Finansal Okuryazarlık. Hiperlink Yayınları.
Hayta, A. B. (2011). Aile Finans Sistemi İlişkileri. Gazi Kitabevi.
Jayantilal, D. A. (2017). The Effect of Financial Literacy on Personal Finance Management: A Case Study on Employees of Bank of Baroda (Kenya) Limited. A research report submitted to the Chandaria School of Business in partial fulfillment of the requirement for the degree of master of business administration, United States International Universıty.
Jayantilal, D. A. (2017). The Effect of Financial Literacy on Personal Finance Management: A Case Study on Employees of Bank of Baroda (Kenya) Limited. Thesis. http://erepo.usiu.ac.ke:8080/xmlui/handle/11732/3316, Erişim tarihi: 14.01.2020.
Kaderli, Y., Gümüş, U. T. & Eskici, Y. (2016). Seçilmiş ülke örnekleriyle finansal okuryazarlığın önemi ve tasarruflar üzerindeki etkileri. Leges Hukuk Dergisi, (73-75), 85-122.
Kandemir, S. (2018). Finansal Tüketicilerin Finansal Okuryazarlık Durumlarının Belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (23. Baskı). Nobel Yayınları.
Karataş, Ç. (2017). Finansal Okuryazarlığın Geliştirilmesinde Merkez Bankalarının Rolü ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası için Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış CMB uzmanlık yeterlik tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü.
Kesen, M. (2016). Örgütsel demokrasinin çalışan performansı üzerine etkileri: Örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 6(2), 535-562.
Lado, M. & Alonso, P. (2017). The Five-Factor model and job performance in low complexity jobs: A quantitative synthesis. Revistade Psicologiadel Trabajoydelas Organizaciones, 33(3), 175-182. http://doi.org/10.1016/ j.rpto.2017.07.004
Madura, J. (2004). Personal Finance. Pearson-Addison Wesley.
Mahajan, S. ve Jadhav, A. (2018). Financial literacy of women employees in banks. ETHOS, 11(1), 21-31.
Malaza, J. E. (2017). The link between financial literacy and level of debt: A study of junior performance bank employees. University of South Africa. http://uir.unisa.ac.za/handle/10500/23151, Erişim tarihi: 16.01.2020.
Mohrman Jr., A. M., Resnick-West, S. M., Lawler III, E. E., Driver, M. J., Von Glinow, M. A. & Prince, J. B. (1989). Designing Performance Appraisal Systems: Aligning Appraisals and Organizational Realities. Jossey-Bass.
Navickas, M., Gudaitis, T. & Krajnakova, E. (2014). Influence of financial literacy on management of personal finances in a young household. Business: Theory and Practice, 15(1), 32-40.
Oanea, D.-C. ve Dornean, A. (2012). Defining and measuring financial literacy. New evidence from romanian’ students of the master in finance. Scientific Annals of Economics and Business, 59(2), 113-129. http://doi.org/10. 2478/v10316-012-0036-3
Pawar, B. S. (2013). A proposed model of organizational behavior aspects for employee performance and well-being. Applied Research Quality Life, 8, 339-359.
Pekdemir, I., Koçoğlu, M. & Gürkan, G. Ç. (2014). Özerklik ve ödüllendirme algılarının çalışan performansı üzerindeki etkisinde çalışanın ınovasyona yönelik davranışının aracılık rolüne yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 43(2), 332-350.
Pugh, D. (1991). Organizational Behaviour. Prentice Hall International (UK) Ltd.
Saraç, E. (2014). Fı̇nansal Okuryazarlık ve Dumlupınar Ünı̇versı̇tesı̇ Öğrencı̇lerı̇nı̇n Fı̇nansal Okuryazarlık Düzeylerı̇nı̇n Ölçülmesı̇ Üzerı̇ne Bı̇r Araştıma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Sonnentag, S. ve Frese, M. (2002). Performance concepts and performance theory. S. Sonnentag (Ed.), Psychological management of ındividual performance. John Wiley & Sons, Ltd., 1-25.
Sonnentag, Sabine, Volmer, J.& Spychala, A. (2008). Job performance. J. Barling ve C. L. Cooper (Ed.), in The SAGE Handbook of Organizational Behavior: Volume I - Micro Approaches (p.427-448) SAGE Publications Ltd.. http://doi.org/10.4135/9781849200448
Şantaş, F. & Demirgil, B. (2015). Ekonomi okuryazarlığı düzeyinin tespitine ilişkin bir araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 48, 46-60.
Şentürk, H. (2004). Belediyelerde Performans Yönetimi. İlke Yayıncılık. Tayfun, A. ve Çatır, O. (2013). Örgütsel sessizlik ve çalışanların performansları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 114-134.
Tayfun, A. ve Silik, E. (2019). Öğrencilerin ekonomi okuryazarlık düzeyinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4), 2920-2941.
TDK. (2020). Türk Dil Kurumu, Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ Tomášková, H., Mohelská, H. & Němcová, Z. (2011). Issues of financial literacy education. procedia-social and behavioral sciences. World Conference on Educational Technology Researches, 28, 365-369. http://doi.org/10.1016/ j.sbspro.2011.11.069
Tosun, A. E. (2016). Lı̇se Öğrencı̇lerı̇nı̇n Fı̇nansal Okuryazarlık Düzeyı̇ Üzerı̇ne Bı̇r Alan Araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ünal, S., Düğer, Y. S. & Söylemez, C. (2015). Ekonomi okuryazarlığı ve kredi kartı tutumunun rasyonel kredi kartı kullanımına etkisi: Dumlupınar Üniversitesi Tavşanlı MYO örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(1), 31-52.
Van Dyne, L. & LePine, J. A. (1998). Helping and voice extra-role behaviors: evidence of construct and predictive validity. The Academy of Management Journal, 41(1), 108-119. http://doi.org/10.2307/256902
Van Scotter, J., Motowidlo, S. & Cross, T. (2000). Effects of task performance and contextual performance on systemic rewards. The Journal of Applied Psychology, 85(4), 526-35. http://doi.org/10.1037//0021-9010.85.4.526
Wamae, A. W. (2015). Role of Financial Literacy on Personal Financial Management: A Case of Bankers in Nairobi City. A Project Report Submitted to the Chandaria School of Business in Partial Fulfillment of the Requirement for the Degree of Executive Masters in Organizational Development (EMOD), United States Internatıonal University.
Wamae, A. W. (2015). Role of Financial Literacy on Personal Financial Management: A Case of Bankers in Nairobi City. Thesis. http://erepo.usiu.ac.ke:8080/xmlui/handle/11732/684, Erişim tarihi: 19.01.2020.
Yavuz, K. (2018). Yöneticilerin Algılanan Narsistik Özelliklerinin Çalışan Performansı Üzerindeki Etkileri: Devlet Üniversitesinde Yapılan Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yücel, R. (2010). Merkez ve Çevre İlişkisine Bağlı Örgütsel Yapı ve Performans. Nobel Yayın Dağıtım.