20592

ALMANYA’DA SACHUNTERRICHT (HAYAT BİLGİSİ) DERS KİTAPLARINDA BİR ARADA YAŞAM KÜLTÜRÜNÜN SUNUMU

Almanya, misafir işçi göçleri sonrasında, kültürel çeşitliliğin artmasıyla çok kültürlü, çok dinli, heterojen bir toplumsal yapıya sahip olmuştur. Alman eğitim sisteminin başlıca amacı, bireylerin toplumda ve sosyal yaşamlarında demokratik şekilde bir arada yaşam kültürü edinmeleridir. Yeni nesillerin bir arada yaşam kültürünü edinmesi ve böylece sosyal birlikteliğin sağlanmasında, ilkokulda hayat bilgisi dersi ve ders kitapları çok önemli bir role sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Almanya’da ilkokulda okutulan Sachunterricht (hayat bilgisi) ders kitaplarında kültürlerarası eğitim bağlamında, bir arada yaşam kültürünün ne şekilde sunulduğunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasının kullanıldığı bu çalışmada doküman incelemesi yapılarak, ilgili ders kitaplarından ve öğretim programlarından veriler elde edilmiş ve bulgulara, içerik analizi yapılarak ulaşılmıştır. Çalışmanın örneklemi, Almanya’nın Mecklenburg- Vorpommern ve Bayern eyaletlerinde 4. sınıfta okutulan Sachunterricht ders kitaplarıdır. Araştırma bulgularına göre, ders kitaplarında bir arada yaşam farklı yaklaşımlarla sunulmakta ve etnisite, kültürel ve dini kimlik, göçmen kimliği ön plana çıkarılmaktadır. Sachunterricht ders kitaplarının öğrencilerin yaşam dünyalarında yer alan somut durumları yansıtması, bir arada yaşam kültürünü içselleştirmelerine katkı sağlar.

The Presentation Of The Culture Of Living Together In Sachunterricht (Life Studies) Textbooks In Germany

Germany has a multicultural, multi-religious, heterogeneous social structure with the increase of cultural diversity after the migration of guest workers. German schools are also a micro example of this social structure. The main aim of the German education system is enable individuals to obtain a living together culture of democracy in the society and their social life. Life studies cources and textbooks in elementary school, play a very important role in ensuring new generations to acquire the living together culture and social cohesion. The aim of this study is to describe how the living together culture is presented in the context of intercultural education in the Sachunterricht (life studies) textbooks in primary schools in Germany. Case study of qualitative research techniques was used in this study. Through document analysis data were obtained from the related textbooks and teaching programs and the findings were obtained by content analysis. Sachunterricht textbooks, which are taught in the 4th class in the Mecklenburg-Vorpommern and Bayern states of Germany was chosen as the sample. According to the results of the study, Sachunterricht textbooks are presented the living together with different approaches. In the presentation of living together and cultural diversity, ethnicity, cultural and religious identity, immigrant identity are at the forefront. Sachunterricht textbooks contribute to the students' internalization of the living together culture, while reflecting the concrete situations in the life worlds of the students.

PDF

___

Açıkalın, M. (2018). Araştırmaya dayalı sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
Auernheimer, G. (2003). Einführung in die interkulturelle Pädagogik (3., neu bearbeitete u. erweiterte Auflage). Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Barth, W. (2000). Multikulturelle Gesellschaft. Bundeszentrale für politische Bildung (Hrsg.). Interkulturelles Lernen. Arbeitshilfen für die politische Bildung. (10- 17). Bonn: Bundeszentrale für politische Bildung.
Bauner- Pfeiffer, W., Dressler- Freitag, M., Dröse, I., Hoderlein- Rein, M., Jung, J.& Stach, U. (2009). Jo-Jo. Heimat-und Sachunterricht 4. Grundschule Bayern. Berlin: Cornelsen Verlag.
Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri. Desen ve analiz (A. Aypay, Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Demokratieerziehung. (Tarihsiz). https://www.kmk.org/themen/ allgemeinbildende-schulen/weitere-unterrichtsinhalte/demokratieerziehung.html
Denscombe, M. (2010). The good research guide. For small- scale social research projects (4th edition). Maidenhead: Open University Press.
Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Freebody, P. (2004). Qualitative research in education. Interaction and practice. London: SAGE Publications.
Gesellschaft für Didaktik des Sachunterrichts (Hrsg.). (2013). Perspektivrahmen Sachunterrichts. Bad Heilbrunn: Verlag Julius Klinkhardt.
Giest, H., Aulke G., Brandenburg, S., Drechsler- Köhler, B., Haas, W., Hinze, G., Höffer, U., Koriller, A., Lüftner, W., Müller, U., Mues, R., Papstein, G.& Schiepe, A. (2006). Bausteine. Sachunterricht 4. Berlin/ Brandenburg/ Mecklenburg- Vorpommern. Braunschweig: Diesterweg.
Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş. (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Goethe, J. W. von. (1804). Die natürliche Tochter. Trauerspiel. Tübingen: Cotta'sche Verlagsbuchhandlung.
Graf, P. (2004). Interkulturelles Lernen als Zukunftsaufgabe der politischen Bildung. Konrad Adenauer Stiftung (Hrsg ). Der Demokratie verpflichtet. Bausteine für die Zukunft der politischen Weiterbildung (161-183). Erişim adresi: http://www.kas.de/wf/de/ 33.4267/
Heimat- und Sachunterricht. (Tarihsiz). http://www.lehrplanplus.bayern. de/fachprofil/grundschule/hsu#
Himmelmann, G. (2005). Was ist Demokratiekompetenz? Ein Vergleich von Kompetenzmodellen unter Berücksichtigung internationaler Ansätze. W. Edelstein, P. Fauser (Hrsg.). Beiträge zur Demokratiepädagogik. Eine Schriftenreihe des BLK- Programms “Demokratie lernen& leben” http://blkdemokratie. de/fileadmin/public/dokumente/Himmelmann2.pdf
Knetsch, G. (2016). Schulbücher: Wieviel Diversität spiegeln sie wider? Bayerischer Rundfunk http://www.br.de/radio/bayern2/gesellschaft/notizbuch/ diversitaet-schulbuecher-schule-100.html
Luchtenberg, S. (1995). Multikulturalität als Grundlage von Bildung und Erziehung: der australische Ansatz. Zeitschrift für Pädagogik (41), 987-1006.
Rahmenlehrplan Grundschule Sachunterricht. (Tarihsiz). https://www.bildung-mv.de/export/sites/bildungsserver/downloads/rpsachunterricht- gs.pdf
Seewann, G.& Maier, R. (2015). Einführung. G. Seewann, R. Maier (Hg.). Deutsche Minderheiten im Fokus. Schulbücher und Schulbuchprojekte zur Geschichte der Deutschen in einzelnen Ländern Europas. (4- 13). Georg Eckert Institut. http://repository.gei.de/bitstream/handle/11428/126/ ED5_dt_ Minderheiten. Pdf
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.