1851- 1915 YILLARI ARASINDA SİVAS’TA AMERİKAN MİSYONER FAALİYETLERİNE BİR BAKIŞ

Amerikan Board Teşkilatı, 1851 yılında Sivas'ta faaliyetlerine etkin olarak başlamıştır. Sivas, Amerikan misyonerlerinin merkez istasyonu haline gelince Amerika'dan gelen misyonerler bölgede Protestanlaştırma faaliyetlerinin yöneticisi olmuştur. Sivas ve çevresinde dış istasyonlar oluşturulmuş, Amerikan Board Teşkilatı'nın yerli ve yabancı görevlileri Protestanlaştırma faaliyetlerini yürütmüşlerdir. Sivas İstasyon'unda, Amerikalı misyonerler eğitim, sağlık, din ve yardım faaliyetleri ile etkili olmaya çalışmışlardır. Osmanlı Devleti içinde yaşayan Ermeniler ile özel olarak ilgilenen misyonerler, Sivas'ta yaşayan Ermenilerden de büyük destek almışlardır. Bu araştırmada; Sivas'ta Amerikan Protestan misyonerlerinin faaliyetleri başlangıcından Ermeni tehcirinin gerçekleştirildiği 1915 yılına kadar kronolojik olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Amerikan Board Arşiv Belgeleri ışığında Sivas ve dış istasyonlarında yürütülen misyonerlik çalışmaları kısaca açıklanmaya çalışılmıştır

An Overview on the American Missionary Activities Carried Out in Sivas from 1851 to 1915

American Board Organization launched its activities in Sivas in 1851. Sivas became the headquarters for American missionaries and these missionaries led activities to direct people to Protestantism. External stations were set up in Sivas and its surroundings. Local and foreign officers of the American Board Organization carried out these activities. In Sivas Station, American missionaries tried to have influence through training, health and religious activities and through charities. Missionaries were particularly interested in the Armenians living in the Ottoman State and they were greatly supported by the Armenians living in Sivas. In this research; activities of the American Protestant missionaries in Sivas are studied in chronological order starting from the beginning of activities until the emigration of Armenians in 1915. Missionary activities are explained in brief in the light of the American Board Archives

___

  • AÇIKSES Erdal, Amerikalıların Harput’taki Misyonerlik Faaliyetleri, TTK, Ankara 2003.
  • ALAN Gülbadi, Osmanlı İmparatorluğu’nda Amerikan Protestan Okulları, TTK, Ankara 2015.
  • ERHAN Çağrı, Türk Amerikan İlişkilerinin Tarihsel Kökenleri, İmge Yayınevi, Ankara 2001.
  • GÖKBEL Ahmet , “Sivas ve Tokat çevresinde Misyonerlik”, Dinler Tarihçileri Gözüyle Türkiye’de Misyonerlik, Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, Ankara 2005.
  • Grabill Joseph L, Protestant Diplomacy and The Near East Missioanary Influence on Amerikan policy 1810-1927, University of Minnesota Press, Minneapolis 1971.
  • KOCABAŞOĞLU Uygur, Anadolu’daki Amerika, İmge Kitapevi, Ankara 2000.
  • dürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No 86, Ankara 2007.
  • ŞAHİN Gürsoy, Osmanlı Devleti’nin Son Dönemlerinde Sivas ve Suşehri Bölgelerinde Ermeni Faaliyetleri, IQ Yayınları, İstanbul 2007
  • ŞİŞMAN Adnan, XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti’nde Yabancı Devletlerin Kültürel ve Sosyal Müesseseleri, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 2006.
  • TOZKOPARAN Neşe, Sivas Amerikan Hastanesi, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi Journal Of Modern Turkish History Studies, XIV/28 (2014-Bahar/Spring), s.81-102.
  • YILDIZ Özgür, Anadolu’da Amerikan Misyonerleri, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2015.
  • YILDIZ Özgür, “Sivas Öğretmen Koleji”, AVİD (Avrasya İncelemeleri Dergisi), İstanbul Üniversitesi Avrasya Enstitüsü, Cilt 1 Sayı 1, İstanbul 2012, s. 139-160.