"Çalıkuşu" ve "Yeni Turan" Romanlarındaki Eğitim Felsefesi ve Öğretmen Modeli

Eğitim bireyin şekillenmesindeki en önemli etkendir. Türk toplumu modern eğitim seviyesine ulaşmak için birçok çaba sarf etmiştir. Eğitim felsefemiz ve öğretmen modelimizdeki değişimin yansımalarını edebî eserlerde görebiliriz. Meşrûtiyet Dönemi içerisinde ele alınan Reşat Nuri Güntekin ve Hâlide Edip Adıvar, sadece yazar olmaları yönüyle değil, eğitimci olmalarıyla da dikkat çekerler. Çalıkuşu ve Yeni Turan romanlarında eğitim felsefeleri açısından farklılıklar olmakla birlikte, eğitim anlayışına eleştiriler getirme yönünden benzerlikler vardır. Bu iki roman, eğitim felsefeleri ve öğretmen modelleri açısından incelenmiştir.

Education is the most important factor for the development of individuals. Turkish Society has processed different steps to reach at recent modern education level. We can see the reflections of changes in our philosopy and teachers models in literary Works. Reşat Nuri Güntekin and Halide Edip Adıvar are known not only as authors but also educators in Constitutional Period. Even though there are similatiries in the criticism of educational views, there are some differences about educational philosopy in these novels. These two novels are critized about educational perspectives and teacher models.

___

Adıvar, H. E. (1967) Yeni Turan, Atlas Kitabevi., İstanbul.

Akyüz, K. (Tarihsiz) Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri I, İnkılap Kitabevi, İstanbul.

Akyüz, Y. (1997) Türk Eğitim Tarihi, İstanbul Kültür Üniversitesi Yay., İstanbul.

Enginün, İ. (1995) Halide Edip’ in Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi, MEB. Yayınları, İstanbul.

Güntekin, R. N. (Tarihsiz) Çalıkuşu, İnkılap Kitabevi, İstanbul.

İlkin S. ve Tekeli, İ. (1993) Osmanlı İmparatorluğunda Eğitim ve Bilgi Üretimi Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.

Kavcar, C. (1974) II. Meşrutiyet Devrinde Edebiyat ve Eğitim, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını, No. 41, Ankara.

Kavcar, C. (1982) Edebiyat ve Eğitim, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını, No.119, Ankara.

Kodaman, B. (1991) Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, TTK. Basımevi, Ankara.

Taydaş, N. (2000) Reşat Nuri Güntekin’in Oyun Yazarlığı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Turan, M. (1997) “Öğretmenlik Mesleği ve İdeal Öğretmenin Portresi” Milli Eğitim Dergisi, S:135, Ankara.