Hizmet Sektöründe Beş Faktör Kişilik Özelliği ile Bireysel Yenilikçilik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Araştırmanın amacı beş faktör kişilik tipleri ile yenilikçi kişilik özelliği düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla araştırmaya Türkiye’de hizmet sektöründe çalışan 610 birey katılmıştır. Verilerin toplanmasında Demografik Soru Formu, Büyük Beş Kişilik Testi-50 ve Bireysel Yenilikçilik Envanteri kullanılmıştır. Araştırmanın modeli basit doğrusal regresyon analizi ile değerlendirilmiş ve ek olarak farklılık analizleri ve ilişki analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yenilikçi kişilik özelliği ile dışadönüklük, yumuşak başlılık, özdenetim/sorumluluk, duygusal dengelilik ve gelişime açıklık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

An Investigation of The Relationship Between Five Factor Personality Traits and Individual Innovativeness In Service Industries

The aim of the study is to investigate the relationship between personality traits and individual innovativeness level. For this purpose, working in the service sector in Turkey 610 individuals participated in the study. Demographic Questionnaire, Big Five Personality Inventory, Individual Innovativeness Inventory were used to collect data. The model of the study was evaluated with the simple linear regression model and in addition, difference analyzes and relationship analyzes were used. As a result of the research, it was determined that there is a positive relationship between innovative personality trait and extraversion, docility, self-control / responsibility, emotional balance and openness to development.

___

  • Adıgüzel, A. (2012). The relation between candidate teachers moral maturity levels and their individual innovativeness characteristics: A case study of Harran University Education Faculty. Educational Research and Reviews, 7(25), 543-547.
  • Agarwal, R., & Prasad, J. (1998). A conceptual and operational definition of personal innovativeness in the domain of information technology. Information systems research, 9(2), 204-215.
  • Aytaç, S. (2000). İnsanı anlama çabası:(Psikolojiye Giriş). Ezgi Kitabevi.
  • Basım, H. N., Çetin, F., & Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi. Turk Psikoloji Dergisi, 24(63).
  • Bozkurt, Ö., Meriç, S., & Bozkurt, İ. (2017). Kişilik Özelliklerinin Yenilikçilik Eğilimi Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Kamuda Çalışan Yöneticiler Üzerinde Bir Araştırma. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 58-70.
  • Cattell, R. B. (1943). The description of personality: Basic traits resolved into clusters. The journal of abnormal and social psychology, 38(4), 476.
  • Cohen, W. M., & Levinthal, D. A. (1990). Absorptive capacity: A new perspective on learning and innovation. Administrative science quarterly, 35(1), 128-152.
  • Corr, P. J., DeYoung, C. G., & McNaughton, N. (2013). Motivation and personality: A neuropsychological perspective. Social and Personality Psychology Compass, 7(3), 158-175.
  • Çelebi, N., & Uğurlu, B. (2014). Resmi liselerde çalışan öğretmenlerin kişilik özelliklerinin demografik değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 537-569.
  • Çetin, S. A., & Şahin, B. (2018). Aşçıların Beş Faktör Kişilik Özellikleri İle Bireysel İnovasyon Algısı İlişkisi (Five Factor. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 419, 447.
  • Çivitci, N., & ARICIOĞLU, A. (2012). Psikolojik danışman adaylarının yardım etme stilleri ve beş faktör kuramına dayalı kişilik özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 78-96.
  • Demirkan, S. (2006). Özel Sektördeki Yöneticilerin ve Çalışanların Bağlanma Stilleri, Kontrol Odağı, İş Doyumu ve Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Araştırılması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Deniz, N. (2008). İlköğretimde çalışan sınıf öğretmenlerinin kişilik özellikleri ile iş tatminleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sultanbeyli İlçesi Örneği). Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi: İstanbul.
  • Erol, E. (2013). Bireylerin Kişilik Tipleri ve Demografik Özelliklerinin Kariyer Tercihlerindeki Rolüne İlişkin Bir Araştırma. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gardner, J.W. (1990). Yenilikçi birey, zinde toplum. İstanbul: İlgi.
  • Hirschman, E. C. (1980). Innovativeness, novelty seeking and consumer creativity. Journal of Consumer Research, 7, 289-295.,
  • Hurt, H. T., Joseph, K., ve Cook, C. D. (1977). Scales for the measurement of innovativeness. Human Communication Research, 4(1), 58-65.
  • Jackson, D. N., Paunonen, S. V., Fraboni, M., & Goffin, R. D. (1996). A five-factor versus six-factor model of personality structure. Personality and Individual Differences, 20(1), 33-45.
  • John, O. P., & Srivastava, S. (1999). The Big Five trait taxonomy: History, measurement, and theoretical perspectives. Handbook of personality: Theory and research, 2(1999), 102-138.
  • Kaplan, T. (2008). İşgörenlerin Kişilik Tiplerinin Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi: Bursa’da Mobilya Sektöründe Uygulama Örneği. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
  • Kaşlı, M. (2009). Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Kişilk Özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Kılıçer K. Teknolojik yeniliklerin yayılmasını ve benimsenmesini arttıranetmenler. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, 8: s. 209–222.
  • Köknel, Ö. (2005). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik, 17. Bs., İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Lassar, W. M., Manolis, C., ve Lassar, S. S. (2005). The relationship between consumer innovativeness, personal characteristics, and online banking adoption. International Journal of Bank Marketing, 23(2), 176-199.
  • Lu, J., Yao, J. E., & Yu, C. S. (2005). Personal innovativeness, social influences and adoption of wireless Internet services via mobile technology. The Journal of Strategic Information Systems, 14(3), 245-268.
  • Moore, K., & McElroy, J. C. (2012). The influence of personality on Facebook usage, wall postings, and regret. Computers in Human Behavior, 28(1), 267-274.
  • Rogers EM. Diffusion of İnnovations, 4th ed. New York, Simon & Schuster Press, 2003: 12-23.
  • Steele J, Murray M. Creating, supporting and sustaining a culture of innovation, Engineering, Construction and Architectural Management, 2004, 11: 316-322.
  • Tabak, A., Basim, H. N., Tatar, İ., & Çetin, F. (2010). Izlenım Yönetımı Taktıklerınde Bes Faktör Kısılık Özellıklerının Rolü: Savunma Sanayıınde Bır Arastırma. Ege Akademik Bakis, 10(2), 539.
  • Tabak, A., Erkuş, A. ve Meydan, C.H. (2010). Denetim odağı ve yenilikçi birey davranışları arasındaki ilişkiler: belirsizliğe tolerans ve risk almanın aracılık etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 159–176.
  • Türkmen, F. (2013). Kişilik Tiplerinin Çatışmayı Yönetme Yöntemlerine Etkisi: Turizm Sektöründe Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Eğitimi Anabilim Dalı, Yayınlanmış Doktora Tezi.
  • Yoldemir, A. T. (2015). Çalışan Kişilik Özellikleri Perspektifiyle İçsel Pazarlama Stratejileri ve İçsel Hizmet Kalitesi İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Zel, U. (2001). Kişilik ve liderlik: evrensel boyutlarıyla yönetsel açıdan araştırmalar, teoriler ve yorumlar. Seçkin yayıncılık.