Tunceli İli'nde Organik Tarım; Gelişimi ve Sorunları

20. yy’da; hızla artan dünya nüfusu, şirketleşen tarımsal üretim ve bilinçsiz tüketim; doğal beslenme, güvenilir gıda ve özellikle çevrenin korunması gibi sağlıklı yaşam ilkelerinin bir süre göz ardı edilmesine yol açmıştır. Dünyada konvansiyonel (endüstriyel) tarıma en erken başlayan Avrupa kıtası, sentetik tarım unsurlarıyla daha önce tanışmış ve zararlarını diğer toplumlardan önce keşfetmiştir. Bu nedenle organik tarım düşüncesi ilk olarak Avrupa’da gelişmeye başlamıştır. Organik (ekolojik-biyolojik) tarım kavramı 1920’li yıllarda ortaya çıksa da, yaygın bir faaliyet haline gelmesi, 1960’lı yıllarda gerçekleşmiştir. Organik tarım, tarımsal üretimde artışı hedefleyen ve “yeşil devrim” olarak adlandırılan konvansiyonel tarım uygulamalarına karşı, sağlığı ve çevreyi önceleyen bir “tepki” hareketi ve bir tarımsal üretim yöntemi olarak ortaya çıkmıştır. Türkiye’de organik tarım faaliyeti 1980’li yıllarda Avrupa ülkelerinden gelen taleplerle başlamıştır. Günümüzde Türkiye’nin tüm coğrafi bölgelerinde organik üretim gerçekleştirilmektedir. Ülkemizin tarım arazisinin yalnızca % 2’sinde organik üretim yapılmaktadır. Oysa Türkiye’de organik tarım alanlarının daha fazla genişleyebileceği ve çeşitli doğal üstünlüklere sahip kırsal yöreler bulunmaktadır. Tunceli ili bu alanlardan biridir. Tunceli’de organik tarım faaliyetinin ilk girişimleri 2008 yılında başlamıştır. Ovacık ve Hozat ilçeleri organik üretimde ilk sıralarda bulunmaktadır. Tunceli’de organik tarım faaliyetine her yıl yeni üreticiler katılırken, organik üretim henüz potansiyelinin çok altındadır.

Anahtar Kelimeler:

Tunceli, Organik Tarım, Ovacık, Hozat

PDF

___

Anonim, (2016). Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi (KDRP), İçişleri Bakanlığı Verileri, https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/k-ye-d-n-s-ve-rehabilitasyon-projesi-kdrp-
Anonim (2017), Çevresel Göstergeler, Tarım İlacı (Pestisit) Kullanımı, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/tarim-ilaci-pestisit-kullanimi-i-85834
Anonim, (2019a), Organik Tarım Eğitimi, https://van.tarimorman.gov.tr/Sayfalar/GormeEngellilerDetay.aspx?OgeId=590&Liste=Haber&sa=X&ved=2ahUKEwipkI3DqZnnAhUOwsQBHYxBA1MQFjABegQICRAB
Anonim, (2019b). Organik Tarım Desteği, https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Tarimsal-Destekler/Alan-Bazli-Destekler/Organik-Tarim-Destegi
Anonim, (2020). Organik Tarımın Amacı ve Önemi, https://gidalab.tarimorman.gov.tr/sanliurfa/sayfalar/detay.aspx?ogeid=12&liste=slogan
Bakırcı, M. (2005). Türkiye’de Organik Tarımın Geleceği ve Türkiye-Avrupa Birliği Müzakerelerine Etkisi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/231201
Bayram, B. Yolcu, H. ve Aksakal, V. (2007). Türkiye’de Organik Tarım ve Sorunları, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/34126
Çetiner, S. (2011a). Dünyayı Organik Tarım Besleyebilir mi ? http://research.sabanciuniv.edu/18154/1/Organik_Tarım_Dünyayı_Besleyebilir_mi.pdf
Çetiner, S. (2011b). Organik Tarım Nedir Ne Değildir ? http://research.sabanciuniv.edu/18133/1/Organik_tar%C4%B1m_nedir_Ne_De%C4%9Fildir_Yemek_ve_K%C3%BClt%C3%BCr.pdf?sa=X&ved=2ahUKEwirgq-iq5nnAhVgwMQBHYphDYMQFjAAegQIBBAB
Çılğın, Z. (2013). Ovacık Ovası (Tunceli) ve Munzur Dağlarının Güneybatı Aklanının Jeomorfolojisinde Buzullaşmaların Etkisi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 3 (Sayı 6.), 103-121.
Çılğın, Z. (2018). Munzur Kaynak Sularının (Ovacık, Tunceli) Hidrografyası, Sosyal Bilimler Yönetim ve Çevre, Akademisyen Yayınevi, Ankara, s:183-203
Durmuş, E. (2010), Tunceli İli’nde Hayvancılık, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 20, Sayı: 1, s: 83-114, Elazığ, 2010
Erinç, S. (1953). Doğu Anadolu Coğrafyası, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay. No:572
Esen, F. Avcı, V. (2017). Tunceli İli'nde Topografik Faktörlere Göre (Yükselti, Eğim, Bakı) Yerleşmelerin ve Nüfusun Dağılışı, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 51, Ağustos 2017
IFOAM, (2009). Definition of Organic Agriculture, https://www.ifoam.bio/en/organic-landmarks/definition-organic-agriculture
İzmen, Ü. (2014). Bölgesel Kalkınmada Yerel Dinamikler: Tunceli Modeli ve 2023 Senaryoları http://investintunceli.gov.tr/tr/files/2015-10-12_16-47-24-1444657644.pdf
MGM, Tunceli Meteoroloji Verileri, 1960-2018, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=TUNCELİ
TUİK, (2018a). Organik Bitkisel Üretim, http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
TUİK, (2018b). Bitkisel Üretim İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr
TUİK Verileri (1980-2018). ADNKS https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr , Nüfus Sayımları https://kutuphane.tuik.gov.tr/yordambt/yordam.php
Tunceli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Verileri (2016-2018). Tarım ve Hayvancılık Verileri
Ünal, S. (2005). Neden Organik Tarım, https://orgprints.org/25212/1/Neden%20organik%20tarım.pdf
Yeşil, S. Ö. (2014). Çevre Durum Raporu, Tunceli İli 2013 Yılı Çevre Durum Raporu, T.C. Tunceli Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Tunceli_icdr2013.pdf