Dilek ÇİFTCİ BAYKAL, Funda KARDAŞ ÖZDEMİR, Kerime Derya BEYDAĞ

Hemşirelik ve Ebelik Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Afete Hazırbulunuşluğu ve Etkileyen Faktörler

Bu araştırmanın amacı, hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin afet hazırbulunuşluk düzeylerini ve bu duruma etki eden faktörleri belirlemektir. Tanımlayıcı tipteki araştırma, 1 Mart- 30 Nisan 2023 tarihleri arasında Van, İstanbul ve Kars illerinde öğrenimlerine devam eden 319 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, “Sosyo-demografik Bilgi Formu” ve “Afet Hazırbulunuşluk Ölçeği” ile çevirim içi yolla elde edilmiştir. Araştırma kapsamında yer alan öğrencilerden %29,2’si daha önce afetlerde yakınını kaybettiğini, %59,9’u herhangi bir afet eğitimi almadığını ve %32,9’u telefonunda Afet bildirimlerine yönelik uygulama olduğunu ifade etmiştir. Öğrencilerin Afet Hazırbulunuşluk Ölçeği toplam puan ortalaması 29,02±5,633 olarak bulunmuş ve öğrencilerin afet hazırbulunuşluğunun orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin cinsiyetlerinin, gelir düzeyinin, devam ettikleri sınıfın, yaşadıkları bina türünün, “afet hazırbulunuşluk düzeyi”ni etkilediği belirlendi. Elde edilen bu sonuçlara göre genç nüfusun afetlere karşı hazırbulunuşluklarını artırmak ve bir afet dirençliliği oluşturabilmek için, afet eğitimlerinin düzenli şekilde yapılması ve afet uygulamalarının kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Afet, Hazırbulunuşluk, Hemşirelik, Ebelik

Disaster Preparedness of University Students in Nursing and Midwifery Education and Affecting Factors

The aim of this study is to determine the disaster preparedness levels of nursing and midwifery students and the factors affecting this situation. The descriptive study was conducted with 319 students studying in the provinces of Van, Istanbul and Kars between March 1 and April 30, 2023. The data were obtained online with the socio-demographic information form and the Disaster Readiness Scale. 29.2% of the students within the scope of the research stated that they lost their relatives in disasters before, 59.9% of them did not receive any disaster education and 32.9% of them stated that there is an application for disaster notifications on their phones. The total mean score of the students on the Disaster Readiness Scale was found to be 29.02±5,633 and it was determined that the students' disaster readiness was at a moderate level. It was determined that the gender of the students, income level, the class they attend, the type of building they live in affect the “disaster preparedness level”. According to these results, it is recommended that disaster trainings be carried out regularly and disaster practices should be used in order to increase the readiness of the young population against disasters and to create disaster resilience.

Keywords:

Disaster, Readiness, Nursing, Midwifery,

PDF

___

Ao, Y., Zhang, H., Yang, L., Wang, Y., Martek, I. ve Wang, G. (2021). Impacts of earthquake knowledge and risk perception on earthquake preparedness of rural residents. Natural Hazards 107(2): 1287–1310. https://doi.org/10.1007/s11069-021-04632-w
Arslan, D., Dincer, S. F., Kirci, P. (2021). A Mobile Application about Earthquake to be Used before and after a Disaster. In 2021 IEEE 4th International Conference on Advanced Information and Communication Technologies (AICT) (pp. 84-87). IEEE.
Chan, E. Y., Kim, J. H., Lin, C., Cheung, E. Y., ve Lee, P. P. (2014). Is previous disaster experience a good predictor for disaster preparedness in extreme poverty households in remote muslim minority based community in China?. Journal of immigrant and minority health, 16, 466-472.
Chan, E. Y., Yue, J., Lee, P., & Wang, S. S. (2016). Socio-demographic predictors for urban community disaster health risk perception and household based preparedness in a Chinese urban city. PLoS currents, 8.
Çapar, T. (2016). 1999 Marmara Depremlerinin Etkilerinin Travma Sonrası Gelişim Modeli Çerçevesinde Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
Çınğı, T. G., ve Yazgan, Ç. Ü. (2022). Examination of Risk Perception, Fear and Preparedness of Individuals Experiencing Earthquakes. Afet ve Risk Dergisi, 5(2), 656-668.
Erkal, T., ve Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de afet yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 22.
Gökçe, O., Özden, Ş., Demir, A. (2008). Türkiye'de afetlerin mekansal ve istatistiksel dağılımı, afet bilgileri envanteri. Ankara: T.C Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü.
Günay, B., ve Ünal, F. (2023). Lise Öğrencilerinin Afet Hazırbulunuşluk Düzeyleri Lise Öğrencilerinin Afete Hazırlık Durumları. Avrasya Uluslararası Dil, Tarih Ve Kültür Kongresi'nde. ( s. 1).
Hayashi, T. (2014). Disaster prevention education in Merapi volcano area primary schools: Focusing on students’ perception and teachers’ performance. Procedia Environmental Sciences, 20: 668-677.
Ho, M. C., Shaw, D., Lin, S., ve Chiu, Y. C. (2008). How do disaster characteristics ınfluence risk perception?. Risk Analysis, 28(3), 635–643.
Hung, K. K., MacDermot, M. K., Chan, E. Y., Liu, S., Huang, Z., Wong, C. S., ... Graham, C. A. (2021). CCOUC Ethnic Minority Health Project: a case study for Health EDRM initiatives to improve disaster preparedness in a rural Chinese population. International journal of environmental research and public health, 18(10), 5322.
Karakış, S. (2019). Kamu Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Oluşluk Durumları Ve Psikolojik Sağlamlıkları (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey).
Kocalar, A. C., (2023). Kriz Yönetiminden Önce Risk Yönetiminin Önemi. Ed: Öztürk, M. ve Kırca, M. Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası İçin Akademik Öneriler. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub99.
Mangione, G. R., Capuano, N., Orciuoli, F. ve Ritrovato, P. (2013). Disaster education: anarrative-based approach to support learning, motivation and students’ engagement. Journal of E-Learning and Knowledge Society, 9(2): 129-152.
Maral, A. B. (2023). Zorunlu Göç Yaşamış Suriyeli Kadınların Elazığ Depremine İlişkin Yaşam Deneyimleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
Martono, M., Satino, S., Nursalam, N., Efendi, F., Bushy, A. (2019). Indonesian nurses’perception of disaster management preparedness. Chinese Journal of Traumatology, 22(1), 41-46.
Mulılıs, J. P., Duval, T. S., Bovalino, K. (2000). Tornado preparedness of students, nonstudent renters, and nonstudent owners: Issues of PrE theory 1. Journal of Applied Social Psychology, 30(6), 1310-1329.
Öcal A., Çakır U., Özelmacı Ş. (2016). İlkokul ve Ortaokul Ders Programlarında Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi (ALEG). 2(2), 71-83.
Özmen M. (2023). Afet Hazırbulunuşluğa Yönelik Bir Araştırma. Ases Uluslararası Afet Kongresi 14-16 Nisan, 2023, Kayseri, Türkiye Conference Book 254.
Pathirage, C. Seneviratne, K., Amaratunga, D., & Haigh, R. (2012). Managing Disaster Knowledge: İdentification Of Knowledge Factors And Challenges. International Journal of Disaster Resilience in the Built Environment, 3(3), 237-252.
Portal Netcad, (2017). Bir Başarı Hikâyesi Ümraniye ABİS Projesi, Erişim Tarihi: 06.05.2023 http://portal.netcad.com.tr/pages/viewpage.action?pageId=111476950
Sözcü, U. (2020). Natural disaster literacy curriculum proposal. Afet ve Risk Dergisi, 3(1): 70-79.
Şahan, C., ve Dinç, A. (2021). Afet Eğitim Merkezlerinde Yapılan Afet Eğitimlerinin Ortaokul Öğrencileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 478-500.
Şentuna, B., Çakı, F. (2020). Balıkesir örnekleminde bir ölçek geliştirme çalışması: Afet hazırbulunuşluk ölçeği. İdealkent, 11(31), 1959-1983.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., Ullman, J. B. (2013). Using Multivariate Statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
Tercan, B. (2022). Afete Dirençlilikte Bireylerin Afetlere Hazırlığının İncelenmesi: Erzincan İli Örneği. Afet ve Risk Dergisi, 5(1), 261-269.
Tkachuck, M. A., Schulenberg, S. E., Lair, E. C. (2018). Natural disaster preparedness in college students: Implications for institutions of higher learning. Journal of American college health, 66(4), 269-279.
Uluğ A. (2004). Afetlerden koruma ve afetin tahrip edici enerjisini azaltma yöntemleri, Uluslararası Katılımlı 1. Ulusal Afet Tıbbı Kongre Kitabı, Antalya.
UNDRR. (2021). UNDRR Strategic Framework, United Nations Office for Disaster Risk Reduction, https://www.undrr.org/publication/undrr-strategic-framework-2022- 2025
Ünal, Y., Işık, E., Şahin, S., Yeşil, S. T. (2017). Sağlık afet çalışanlarının depremlere ilişkin bireysel hazırlık düzeylerinin değerlendirilmesi: Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) Derneği örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 31(2), 71-80.
Yaman, M., & Çakır, E. (2018). Dijitalleşen Dünyada Akıllı Afet ve Acil Durum Uygulamaları. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2).