Murat TUNÇTÜRK, Kasım ŞAHİN, TAMER ERYİĞİT

Van ili Erciş ilçesinde patates yetiştiriciliğinin durumu üzerine bir araştırma

Van ilinde patates üretiminin yoğun olarak yapıldığı Erciş ilçesinden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak 28 patates üreticisiyle görüşme yapılmıştır. Görüşülen üreticilerin patates tarımı ile uğraştığı yıl ortalaması 19,8’dir. Kullanılan tohumluğun tamamı tüccarlardan satın alınmaktadır. Üreticilerin aynı tohumluğu kullanma süresi 3,8 yıl olarak tespit edilmiştir. Patates üreticilerinin % 78,6’sı Mayıs ayında ekim yaparken, % 21,4’ü Nisan ayında ekim yapmaktadır. Patates üreticilerinin tohumluk olarak kullandığı yumru ağırlığı ortalama 57,4 gramdır. Patates üreticileri bir üretim döneminde ortalama olarak 7,3 kez sulama yapmakta ve patates hasadı yoğun olarak Ekim ayında yapılmaktadır. Patates hasattan sonra yığın olarak depolanmakta, başta tüccarlar olmak üzere, yakın yerleşim yerlerine ve komşu kişilere satılmaktadır. Araştırmada ilçede alınan ortalama patates verimi 3144.6 kg/da olarak tespit edilmiştir. Yapılan anket sonuçlarının değerlendirmesinde; patates tarımında üretici tecrübesi artıkça verimin (3475 kg/da) arttığı, aynı patates tohumluğunun kullanım süresi arttıkça verimin (2718 kg/da) olumsuz etkilendiği belirlenmiştir. Tohumluk yumru büyüklüğü arttıkça verimin (3510 kg/da) yükseldiği, küçük yumru kullanımında verimin (2372 kg/da) düştüğü, sulama sayısına göre en yüksek yumru veriminin 7 kez sulama (3389 kg/da) ile elde edildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, tarımsal işletmecilik, sosyoekonomik durum, pazarlama, pazarlama örgütleri, patates

A study on growing conditions of potato in Ercış district of Van province

Twenty-eight potato producers were interviewed in a sitratified random sampling methods at Erciş district of Van where potato has been heavily produced. The average occupational year of producers in potato production is 19,8. All of the potato seeds have been purchased from the merchants. It was determined that potato farmers had used the same seeds for 3,8 years. While the most of the produce (78,6 %) have sown the potato seeds in May, some of them (21, 4 %) have preferred the month of April. The average seed weight used for the potato producer is 57,4 g. Potato farmers have irrigated their crops about 7,3 times in a production season and have harvested the crop mainly in October. Harvested potatoes have been stored in mass and then sold nearby towns or neighbors but mainly to the merchants. It was determined that average potato yield at Erciş had realized as 31446 kg ha-1. According to the survey’s results, it was found that the more experienced farmers became, the more yield (34750 kg ha-1) they obtained; the older seed they used, the less yield (27180 kg ha-1) they obtained; the larger seed they used, the more yield (35100 kg ha-1) they obtained; the smaller seed they used, the less yield (23720 kg ha-1) they obtained; the highest yield (33890 kg ha-1) was obtained when they irrigated the potato 7 times

Keywords:

Turkey, farm management, socioeconomic status, marketing, marketing boards, potatoes,

PDF

___

Anonim, 2007. Van Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları.
Arıoğlu, H.H., 1997. Nişasta ve Şeker Bitkileri. Cilt.1 (Nişastalı Bitkiler). Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabı No:22, s.1-80, Adana.
Arıoğlu, H.H ve İşler, N., 1990. Turfanda Patates (Solanum tuberosum L.) Yetiştiriciliğinde Tohumluk Yumru İriliğinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Derg. 5(2) : 97-112. Adana.
Arslan, B., 2002. Van’da Yapılan Patates Tarımı Üzerine Bir Değerlendirme. III. Ulusal Patates Kongresi. 23-27 Eylül 2002. s: 371-379. İzmir.
Balkan, C., 1979. Bozdağ Gündalan Yaylası İşletmelerinde Patates Maliyeti. Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Menemen. (Proje Dışı Araştırma Yayınlanmamış)
Burton, W.G., 1974. Reguirement of the users of vare potatoes. Potato Res, 17:374-409.
Dernek, Z., 1982. Ankara Yöresinde Yetiştirilen Patates ve Pancarın Üretim Girdileri ve Maliyetleri. Merkez TOPRAKSU Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 89. Ankara.
Er, C ve Uranbey, S., 1998 Nişasta ve Şeker Bitkileri Ders Kitabı:458 Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü. Yayın no: 1504
Güney, D., 1986. Tokat Yöresinde Bazı Tarım Ürünlerinin Üretim Girdi ve Maliyetleri. Köy Hizmetleri Tokat Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 82. Tokat.
Kara, K., 2002. ‘’Doğu Anadolu Bölgesinin tohumluk patates yetiştiriciliği yönünden önemi ve sorunları.’’ III. Ulusal Patates Kongresi Sayfa:53-73. Bornava İzmir
Kolçak, M., 1991. Erzurum Yöresinde Patates, Yonca, Iğdır Yöresinde Pamuğun Üretim Girdi ve Maliyetleri. Köy Hizmetleri Erzurum Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 18. Erzurum.
Konak, K ve Işıklı, E., 1985. İzmir’de, Özellikle Ödemiş’te, Patates Üretimi, Pazarlaması ve Tüketimi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Zirat Fakültesi Dergisi. Cilt: 22. No: 2. S: 63-77. İzmir.
Onaran, H ve Arıoğlu, H., 1999. Niğde Yöresinde Yemeklik Patates Yetiştiriciliğinde, Farklı Yumru İriliklerine Göre Uygun Bitki Sıklığının Belirlenmesi. II. Ulusal Patates Kongresi. 28-30 Haziran 1999. s: 284-297. Erzurum.
Onaran, H. ve Ünlenen, L. A., 2002. Niğde ve Nevşehir İllerinde Patates Üretiminde Verim ve Geliri Sınırlayan Başlıca Sorunların Belirlenmesi. III. Ulusal Patates Kongresi. 23-27 Eylül 2002. s: 137-149. İzmir.
Uçar, İ., 1980. Konya Yöresinde, Kuru ve Sulu Koşullarda Yetiştirilen Bazı Ürünlerin Üretim Girdileri ve Maliyeti. Konya Bölge TOPRAKSU Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 74. Konya.
Rex, B. L., Russel, W. A., Wolfe, H.R., 1989. The Effect of Seedpiece Population and Harvest Date on Yield and Economic Value of Cariton Potatoes in Manitoba. Canadian Journal of Plan Science, 69: 1019-1025.
Schotzko, R.T., Iritani, W.M., Thornton, R. E., 1984. The Economics of Russet Burbank Seed Size and Spacing. American Potato Journal, 61 : 57-66.
Şahin, K., 2003a. Ahlat İlçesinde Patates Üretimi ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.) 13 (2) : 81-88. Van.
Şahin, K., 2003b. Ahlat İlçesinde Patatesin Pazarlama Yapısı Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.) 13 (2) : 119-125. Van.
Yamane, T., 1967. Elementary Sampling Theory Prentice Inc. Englewood Cliffs. N.S. USA.