Sait GEZGİN, MEHMET HAMURCU, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN

Değişik bor dozları ve uygulama şekillerinin farklı lokasyonlarda yetiştirilen şeker pancarının yaprak bor içeriği, verim ve kalite üzerine etkisi

Bu araştırma, Konya Ovasında şeker pancarı tarımının en yoğun olduğu Çumra, Altınekin ve Seydişehir yörelerinde farklı bor dozlarının (0, 0.15, 0.30, 0.45 ve 0.60 kg B da-1) toprak, yaprak ve ‘toprak + yaprak’ olmak üzere üç farklı şekilde uygulanmasının şeker pancarı yapraklarının bor kapsamı, kök verimi, şeker oranı ve şeker verimi üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, şeker pancarı kök verimi lokasyonlar ortalaması dikkate alındığında dekara 0.30 ve 0.45 kg borun toprak ve ‘toprak + yaprak’ uygulamalarında sırasıyla % 5.7 ve % 7.4, şeker veriminin ise 0.45 kg da-1 bor uygulamasının toprak ve ‘toprak + yaprak’ uygulamasında sırasıyla % 3.8 ve % 7.3 oranlarında arttığı belirlenmiştir. Lokasyonlar ortalaması dikkate alındığında en yüksek şeker oranlarına 0.45 kg B da-1 dozunun topraktan uygulanmasında ve 0.60 kg B da-1 dozunun ‘toprak + yaprak’ uygulamasında ulaşılmış, diğer uygulamalarda ise kontrole göre çok büyük bir artış olmamakla birlikte daha düşük sonuçlar elde edilmiştir. Sonuç olarak en yüksek kalitede ürün elde etmek ve ayrıca münavebede kullanılacak diğer ürünler de göz önünde bulundurulduğunda 0.30 kg B da-1 dozunun yeterli olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

ürün kalitesi, yapraktan tanı koyma, şeker pancarı, uygulama yöntemleri, uygulama oranı, borlu gübreler, dozaj etkileri, verim

Effects of various boron doses and their application methods on leaf boron content, yield and quality of sugar beet grown in different locations

This study was carried out to determine effect of different boron doses (0, 0.15, 0.30, 0.45 and 0.60 kg B da-1) and their different applications such as to soil, to leaf and to soil + leaf on the boron content of leaves, tuber yield, sugar rate and sugar yield of sugar beet grown in Çumra, Altınekin and Seydişehir districts where sugar beet growing is very intensively. According to results, it was determined that the tuber yield of sugar beet increased in the rate of 5.7 % and 7.4 % with the applications of 0.30 and 0.45 kg B da-1 to soil and soil + leaf, sugar yield increased in the rate of 3.8 and 7.3 % with the applications of 0.45 kg B da-1 to soil and soil + leaf as average of locations. Again according to means of locations, the highest sugar rates were got by the dose of 0.45 kg B da-1 to soil and 0.60 kg B da-1 to soil + leaf. It was not found a big increasing in the other application forms, it was got less results. As a result, it was determined that the dose of 0.30 kg B da-1 was adequate to get crop with the best quality when taken into consideration the other cultures will be used in rotation.

Keywords:

crop quality, foliar diagnosis, sugarbeet, application methods, application rates, boron fertilizers, dosage effects, yields,

PDF

___

Anonim. 2005. http://faostad.fao.org
Barleta. R.J. and Picarelli. C. J.. 1973. Availability of boron and phosphorus as affected by liming on acid potato soil. Soil Sci. 116:77-83.
Bennet. O.L. and Mathias. E.L.. 1973. Growth and chemical composition of crownvetch as affected by lime. boron soil source and temperature re-gime. Argon. J. 65:587-593.
Cattanach. A. 1990. Boron fertilization of sugar beets in the red river valley. Sugar beet research and ex-tension reports. Volume 21. page 118.
Dechnik. I.. B. Chmielewiska. T. Fılıpek and J. Mazur. 1989. Effect of differentiated nitrogen and potassium fertilizer application on the trace element content in soil and sugar beet. 1. Boron. C 2 Roczniki Nauk Rolniczych. 108 (1): 149-153.
El-Hadidi. E.M. and A.A. Arafa. 1983. Effect of boron an sugar beet. J. Agric. Sci. Mansoura Univ. 8(4): 1141-1154
Gezgin. S.. Dursun. N.. Hamurcu. M.. Ayaslı. Y.. 1999. Konya ovasında şekerpancarı bitkisinin beslenme sorunlarının toprak ve bitki analizleri ile belirlenmesi. Koya Pancar Ekicileri Kooperatifi Eğitim ve Sağlık Vakfı Yayınları.
Gezgin. S.. Dursun. N.. Hamurcu. M.. Harmankaya. M.. Önder. M.. Sade. B.. Topal. A.. Soylu. S.. Akgün. N.. Yorgancilar. M.. Ceyhan. E.. Çiftçi. N.. Acar. B.. Gültekin. İ.. Işık. Y.. Şeker. C.. Babaoğlu. M.. 2002. Determination of B Contents Of Soils in Central Anatolian Cultivated Lands and its Relations between Soil and Water Charac-teristics. Boron in Plant and Animal Nutrition. Edited by Goldbach et al.. Kluwer Academic / Plenum Publishers. New York
Gezgin. S.. Hamurcu. M.. Apaydın. M.. 2001. Bor uygulamasının şekerpancarının verim ve kalitesi-ne etkisi. Türk J. Agric For 25. S: 89 – 95. Tübitak.
Hamurcu. M.. Gezgin. S.. 2001. Şekerpancarının verim ve kalitesi üzerine çinko ve bor uygulaması-nın etkisi. S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 15 (26): 116 – 128.
Kacar. B.. Katkat. V.. 1999. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 127
Keren. R. and F.T. Bingham. 1985. Boron in Water. Soils and Plants. In Adv. In Soil Sci.. (Ed. By B.A. Stewart) Vol. 1: 229-276. Springer-Verlag.
Kibalenko. A.P.. 1977. Akkumulation von vitaminen der B-Gruppe unter dem einflup von bor. Dopov. Akad. Nauk. Ukrain. Rsr. No. 12:1113-1118 (Russ).
Li. Y. and H. Liang. 1997. Soil boron content and the effects of boron application on yields of maize. soybean. rice and sugarbeet in Heilongjiang Prov-ince. PR China. In Boron in Soils and Plants ( Ed. by R. W. Bell and B. Rerkasem ). 17-21. Kluwer Ac. Pub.. The Netherlands.
Ljubic. J. 1980. Effect of some trace elements on the growth and yield of sugar beet and maize. Agro-hemija (1980). No. ½. 1-5 Indust. Rijsko poljo-poivredni kombinatosijek. Yugoslavia.
Marschner. H. 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants. 2nd Ed. Academic Pres. New York. Pp. 379-396.
Murphy. L.S.. Walsh. L.H..1972. Correction of mi-cronutrient deficiencies with fertilizers. Micronu-trients in agriculture. Soil science society of America. Inc. Madison. Wisconsin. USA. 347-348.
Mursanov. V. P.. 1975. Effect of trace element ferti-lizers on yield and qualityof irrigated sugar beet. Field Crop. Abstr..29:1963.
Narayan. D.. A. S. Chandel and G.R. Singh. 1989. Effect of boron fertilization on yield and quality of sugar beet (Beta vulgaris l.). Indian Journal of Plant Physilogy. 32(2):164-164.
Purves. D.. and McKenzie. E.J.. 1974. Phtotoxicity due to boron in municipal compost. Plant and Soil 40:231-235.
Rerkasem. B..S. Lordkaew and S. Jampod. 1991. Assesment of grain set failure and diagnosis for boron deficiency in wheat. In : D.A. Saunders(Ed.). Wheat for non- traditional warm areas. Pp. 500-504. Mexico D.F. : CIMMYT.
Sillanpaa. M. 1982. Micronutrients and the nutrients status of soils. A Global Study. Fao Soils Bull No:4843-93.
Steole. J.G.. 1967. Soil Survey Inter Pretation and Its Use FAO. Soils Bulletin. No:8.