SANAT YAPITININ DENEYİMLENMESİNDE MÜZE MEKANLARININ ETKİLERİ VE GEÇİRDİĞİ DÖNÜŞÜMLER: BEYAZ KÜP OLGUSU

Çağdaş toplum yapısında meydana gelen değişimler ve sanat eserlerinin yapısında yeni yaklaşımlara yer verilmesi, sanat mekanlarında tasarım unsurları içeren modern mekansal düzenlemeleri beraberinde getirmiştir. 18 ve 19. yüzyıla kadar eserlerin mekan ile bütünlük içerisinde sunulması söz konusuyken 19. yüzyıldan sonra modern dönemin sanat mekanları, sanat eserinin dış dünya ile ilişkisini tamamen kesecek şekilde düzenlenmiştir. Modern dönemin izlerini taşıyan sanat ve tasarım ögelerinin sergilendiği sanat mekanları, iç mekan tasarımıyla duvarlarla çevrili bir alan olmaktan çıkarılmıştır. Bu eksende geliştirilen araştırmada sanat mekanlarından yola çıkılarak, O’Doherty’nin “beyaz küp” olarak tanımladığı sergileme alanı, kendi başına bir ifade biçimi olarak ele alınarak incelenmiştir. Sanat eseri, mekan ve izleyicisi/ alımlayıcısı arasındaki ilişkinin mekansal bağlamda incelenmesine ve sanat eserinin deneyimlenmesi sürecine odaklanan bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden literatür araştırması benimsenmiştir. Araştırma, sanat eseri-mekan diyalektiğindeki söylemler ışığında sanat eserinin deneyimlenmesine yönelik geliştirilen tasarım anlayışının ele alınmasını kapsamaktadır. Bu bağlamda sanat mekanının geçirdiği dönüşümleri ve çeşitliliği modern örnekleriyle birlikte değerlendirilmiştir.

THE EFFECTS AND TRANSFORMATIONS OF MUSEUM SPACES IN EXPERIENCING THE ARTWORK: THE WHITE CUBE CASE

Changes in the structure of contemporary society and the inclusion of new approaches in the structure of works of art have brought about modern spatial arrangements that include design elements in art spaces. Until the 18th and 19th centuries, the works were presented in integrity with the space, but after the 19th century, the art spaces of the modern period were arranged in a way that completely cut off the relationship of the work of art with the outside world. Art spaces, where art and design elements bearing the traces of the modern period are exhibited, are no longer an area surrounded by walls with interior design. In the research developed on this axis, starting from the art spaces, the exhibition area, which O’Doherty defined as the “white cube”, was examined as a form of expression on its own. In this study, which focuses on the spatial analysis of the relationship between the work of art, the place and its viewer/receiver, and the process of experiencing the work of art, literature research, one of the qualitative research methods, has been adopted. The research covers the handling of the design approach developed for the experience of the work of art in the light of the discourses in the art work-space dialectic. In this context, the transformations and diversity of the art space were evaluated together with modern examples.

PDF

___

Çolak, B. (2010). Tarihsel Süreç İçerisinde Müzelerle Birlikte Değişen Sergileme Mekanları; New York Modern Sanat Müzesi (Moma) Ve Frankfurt Modern Sanat Müzesi (Mmk) Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(30), 37-45.
Greenhill, H. E. (2000). Museums and the Interpretation of Visual Culture. New York: Routledge.
Klonk, C. (2009). Spaces of Experience. New Haven & London: Yale University Press.
McCall, V., Gray, C. (2014). Museums and the “new museology”: Theory, Practice and Organizational Change. Museum Management and Curatorship. 29 (1), 19-35.
McEvilley, T. (2013). Önsöz. Beyaz Küpün İçinde: Galeri Mekânının İdeolojisi (ss. 23-27). İstanbul: Sel Yayıncılık.
O’Neill B. (1999). Museums and Their Communities. G.D. Lord and B. Lord (Eds.). The Manual of Museum Planning (pp. 21-38). London: The Stationary Office.
O’Dherty, B. (1976). Inside The White Cube, The Ideology of The Gallery Space. San Francisco: The Lapis Press.
Özkan, P. (2020). Sergi mekanları neden beyazdır. Betonart, 66, 60-65.
Putnam, J. (2001). Kutuyu Aç. Ali Artun (Ed.), Sanatçı Müzeler, ss. 9-65. İstanbul: İletişim Yayınları.
Uluçay, N. (2017). Sanatın Mekanı Ve Mekanın Sanatı, İdil Sanat Dergisi, 6 (36), 2245-2258.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yücel, E. (1999). Türkiye’de Müzecilik, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Zülfikar, A., Ediz Ö. (1999). Değişen Müze Ve Müzecilikte Sergilemenin Teknoloji Boyutunun İncelenmesi: Bursa Panorama Müzesi Örneği, LYCUS Dergisi, 2, 67-95.
Worm Ole, 1640, Wormianum Müzesi/Museum Wormianum. Natmus. Erişim: 21.05.2021. https://natmus.dk/historisk-viden/temaer/nationalmuseets-historie/kunstkammeret/naturaliekabinetter/museum-wormianum/
Robert Hubert, 1803, Louvre’daki Mevsimler Salonu / La Salle des Saisons au Louvre. Louvre. Erişim: 15.06.2021. https://www.louvre.fr/en/explore/the-palace/the-history-ofthe-louvre-on-display
Newhall Beaumont, 1936, The Museum of Modern Art Archives. Artsy. Erişim: 16.06.2021. https://bit.ly/3F78tKq
Smithson Robert, 1970, Spiral Jetty. Erişim: 19.05.2021. https://bit.ly/3CWLlfK https:// holtsmithsonfoundation.org/spiral-jetty
Anadol Refik, 2021, Makine Hatıraları/Machine Hallucatination. Erişim: 10.03.2021. https://art50.net/refik-anadol-makine-hatiralari-uzay/