HUZURUN RESMİNDEN İNSANIN EYLEMİNE: MANZARA

Bu makale, doğayla olan ilişkimizi, manzara kavramı ekseninde incelemeyi amaçlar. Odağına doğanın insan merkezci bakış açısıyla nesneleştirilmesini alarak, Bob Ross’un “Resim Sevinci” programında hafızalarımıza kazınmış manzara imgesinden başlayan ve Daniel Beltra, Trevor Paglen, Agnes Denes gibi günümüz sanatçılarının çalışmalarına uzanan bir hattı takip eder. Bu çerçevede metin, insanın, insan dışı varlıklardan kendisini aklı sayesinde ayırarak, onları kendisine hizmet etmesi gereken canlılar olarak gördüğü mülkiyetçi bir bakışın dışında konumlanır. Huzuru vaat eden manzaralardaki “sevincin” ardından, günümüz sanatçılarının çalışmalarında kendini gösteren insanın eyleminin izlerini arar. Günümüz sanatçılarının çalışmalarıyla felaketin estetikleştiği, teknolojik ağlarla örüldüğü, ranta karşı bir duruşla doğanın dönüştürüldüğü manzaralara odaklanır

FROM THE PICTURE OF PEACE TOWARDS THE ACTION OF HUMAN: LANDSCAPE

This article aims to examine our relationship with nature through the concept of landscape. Focusing on the objectification of nature with an anthropocentric perspective, the paper traces an image of a landscape engraved in our memories in Bob Ross’s “The Joy of Painting” program and extends to the works of contemporary artists such as Daniel Beltra, Trevor Paglen and Agnes Denes. Within this framework, the text is written from a perspective, positioned outside speciesism, in which human beings distinguish themselves from non-human beings by virtue of their mind, and see the others at the service of humanity. After the “joy” that we find in the landscape paintings promising us peace, today’s artists search for traces of human actions. Thus, the paper focuses on an image of landscape in which artists aestheticize disaster, a landscape knitted with technological networks, and nature transformed with a stance against unearned income.

___

  • Berger, John. (2012). Görme Biçimleri. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
  • Braidotti, Rosi. (2019). İnsan sonrası, Pek İnsanca: Bir Posthümanistin Anıları ve Emelleri. Cogito, 95-96, s. 53-97.
  • Brown, Andrew. (2014). Güncel Sanat ve Ekoloji. (E. Gözgü, Y. Adam, Çev.). İstanbul: Akbank Sanat.
  • Çaylı, Eray. (2020). İklimin Estetiği- Antroposen Sanatı ve Mimarlığı Üzerine Denemeler. İstanbul: Everest Yayınları.
  • Davis, H., Turpin, D. (2015). Art in the Anthropocene, Encounters Among Aesthetics, Politics, Environments and Epistemologies, Londra: Open Humanities Press.
  • Denes, Agnes. (1993). Notes on Eco-Logic: Environmental Artwork, Visual Philosophy and Global Perspective. Leonardo, Volume 26, Number 5, s. 387-395.
  • Emerson, Ralph Waldo. (2019). Doğa. (M. Azeri, Çev.) İstanbul: Zeplin.
  • Ertürk, Necati Erbil. (2017-18). Bir Antroposen Eleştirisi İnsan Merkezcilikten “Teknik” Farkındalığa. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 83, s. 199-208.
  • Guattari, Félix. (1989). Three Ecologies. Londra: The Athlone Press.
  • Harvey, David. (2008). Globalization and the “Spatial Fix”. Geographische Revue - Zeitschrift für Literatur und Diskussion, 3/2, s. 23-30.
  • Ingold, Tim. (2010). Being alive: essays on movement, knowledge and description. Abingdon: Routledge.
  • Leppert, Richard. (2017). Sanatta Anlamın Görüntüsü. İmgelerin Toplumsal İşlevi. (İ. Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Linebaugh, Peter. (2014). Stop, Thief!: The Commons, Enclosures, and Resistance. Oakland: PM Press.
  • Ming-Yi, Wu. (2015). Petekgözlü Adam. (S. Çıngay, Çev.) İstanbul: Kahve Yayınları.
  • Overton, Tom. (2019). Önsöz Çitler Aşağı. Tom Overton (Haz.) Manzaralar, s. 9-16. (B. Eyüboğlu, Ö. Dalkıran, & O. Tecimen, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Plumwood, Val. (1993). Feminism and the Mastery of Nature. London: Routledge.
  • Tufan, Hülya. (1994). Kolektif Bellek ve İnsan/ Doğa İlişkisi. Cogito, 2.
  • Wallace, Molly. (2017-18). “Tuhaf bir Ekoloji”: Doğasını Bozduğumuz Bir Doğanın Doğası. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 83, s. 181-198.
  • Zengin, Sezen Ergin. (2017). İnsan- Merkezciliğin yükselişi: Avcı- Toplayıcılıktan Günümüze Hayvanın Değişen Statüsü. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 82, s. 143-165.
  • Zizek, Slavoj. (2010). Living in the End Times. Londra: Verso Books.
  • Antmen, Ahu. (2005). Hayalde kalan İstanbul manzaraları. Radikal, Erişim: 06.01.2021. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ahu-antmen/hayalde-kalan-istanbul-manzaralari-761896/
  • BBC NEWS. (2010) BP: Petrol sızıntısının bir değil, çok nedeni var. Erişim: 20.11.2020. https://www.bbc.com/turkce/haberler/2010/09/100908_bp_leak
  • Briggs, Helen. (2020). Antroposen Çağı: İnsan yapımı nesnelerin ağırlığı dünyadaki tüm canlıların ağırlığını aştı. BBC. Erişim: 20.03.2021. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55252792 Dia Center for the Arts. Erişim: 31.01.2022. https://awp.diaart.org/km/intro.html Etimolojitürkçe. Erişim: 08.12.2021. https://www.etimolojiturkce.com/kelime/manzara
  • Massey, Doreen. (2008). Landscape/space/politics: an essay. Erişim: 3.08.2021. https:// thefutureoflandscape.wordpress.com/landscapespacepolitics-an-essay/