Türkiye’de Bölgesel Rekabet ve Rekabetçi Bölgeler

Bölgeler, hem ulusların hem de firmaların rekabet edebilirliklerini etkileyen, yeni ekonomik düzende kilit role sahip olan coğrafyalar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, bölgesel düzeyde rekabet edebilirliğin oldukça önem kazandığı günümüzde, Türkiye'deki düzey 2 bölgelerinin rekabet edebilirliğini etkileyen ana bileşen ve değişkenleri belirleyerek, bölgelerin rekabet edebilirlik kapasitelerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Türkiye düzey 2 bölgelerinin rekabet edebilirlik değişkenleri, konu ile ilgili yapılmış çeşitli kavramsal ve ampirik çalışmalardan faydalanılarak, ekonomik, fiziksel ve sosyal çevre ve insan sermayesi başlıkları altında değerlendirilerek, birbiri ile ilişkili çok sayıda değişken, temel bileşenler analiz tekniği uygulanarak az sayıda ve daha anlamlı bileşenlere indirgenmiştir. Sonuç olarak, Türkiye'de bölgesel rekabet edebilirliği etkileyen "Güçlü Ekonomik Yapı" ve "İnsan Sermayes" olmak üzere 2 temel bileşen ortaya çıkmaktadır; Türkiye'de bölgelerin rekabet edebilirlik potansiyelleri, güçlü bir ekonomik yapıyı oluşturmak için gerekli olan özel sermaye, yenilikçi yapı ve işgücü ile insan sermayesi faktörlerine bağlıdır. Bu faktörler çerçevesinde rekabet edebilirlikleri incelenen düzey 2 bölgeleri arasında ülke genelinde önemli farklar bulunmaktadır. Genellikle batı bölgelerinde yüksek çıkan rekabet edebilirlik potansiyelleri, doğu bölgelerine doğru gidildikçe düşmektedir. Rekabet edebilirliği arttırmak için, bölgelere işgücünü ve özel sermayeyi çekebilecek yenilikçi ortamlar yaratmayı hedefleyen ve bölgelerin özgün özelliklerini ön plana çıkaran akılcı stratejiler, ülkedeki tüm bölgelere yayılarak uygulanmalıdır

Regional Competitiveness in Turkey and Competitive Regions

In recent years, regions have grown in importance as locations that define the competitiveness of nations and firms. This aim of this study was to evaluate the competitiveness of the Nomenclature of Territorial Units for Statistics (NUTS) 2 regions in Turkey according to some of the influential components and variables. Several theoretical and empirical studies have used a variety of characteristics. Principal component analysis was applied to determine the most significant elements affecting regional competitiveness in Turkey’s NUTS 2 regions: economic base and human capital. A strong economic base of private capital with an innovative structure linked to increased human capital and labor factors is necessary to be competitive. There are significant differences between regions; generally, the greatest potential for competitiveness is in the western regions of Turkey. To increase competitiveness, rational strategies aimed at creating innovative environments for regions to attract capital, both human and private, and to prioritize the local characteristics of regions should be implemented across the whole country

PDF

___

Albayrak, A. N., Erkut, G. (2010). Türkiye’de Bölgesel Rekabet Gücü Analizi. Megaron, 5(3), 137-148.
Alkin, K., Bulu, M. ve Kaya, H. (2007). İller Arası Rekabet Endeksi: Türkiye’deki İllerin Rekabetçilik Seviyelerinin Göreceli Olarak Ölçülebilmesi İçin Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 11, 221-235.
Beceren, E. (2004). Bölgesel Rekabet Gücü. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9, 279-302.
Begg, I. (Ed.) (2002). Urban Competitiveness. Policies for Dynamic Cities. The University of Chicago Press Books.
Borozan, D. (2008). Regional Competitiveness: Some Conceptual Issues and Policy Implications. Interdisciplinary Management Research, 4(1), 50-63.
Boschma, R. (2004). Competitiveness of Regions From an Evolutionary Perspective. Regional Studies, 38(9), 1001-1014.
Camagni, R. (2002). On the Concept of Territorial Competitiveness: Sound or Misleading? Urban Studies, 39(13), 2395-2411.
Cellini, R., Soci, A. (2002). Pop Competitiveness. Banca Nazionale del Lavoro Quarterly Review, 55 (220), 71.
Dabson, B. (2005). Regional Competitiveness, Innovation and Entrepreneurship, Economic Development and the University of Missouri-Columbia, Framing the Debate: Working Paper.
Dijkstra, L., Annoni, P., Kozovska, K. (2011). A New Regional Competitiveness Index: Theory, Methods and Findings. European Union Regional Policy Working Papers, 2.
EDAM (Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi). (2009). Türkiye İçin Bir Rekabet Endeksi Raporu.
European Commission (1999). Sixth Periodic Report on the Social and Economic Situation and Development of the Regions of the European Union. Belgium: Office for Official Publications of the European Communities. http://www.inforegio. cec.eu.int/6pr
Hotelling, H. (1933). Analysis of a Complex of Statistical Variables Into Principal Components, Journal of Educational Psychology, (24), 417-441 ve 498-520.
Huovari, J., Kangasharju, A. ve Alanen, A. (2001). Constructing an Index for Regional Competitiveness: PTT.
Jolliffe, I.T. (2002). Principal Component Analysis. books.google.com. Kara, M. (2008). Bölgesel Rekabet Edebilirlik Kavramı ve Bölgesel Kalkınma Politikalarına Yansımaları. DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No: DPT:2774.
Kitson, M., Martin, R. ve Tyler, P. (2004). Regional Competitiveness: An Elusive Yet Concept ? Regional Studies, 38(9), 991-999.
Krugman, P. (2005). Second Winds for Industrial Regions. New Wealth for Old Nations: Scotland’s Economic Prospects, 35-47.
Martin, R. L. (2003). A Study on the Factors of Regional Competitiveness. http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/studies/ pdf/3cr/competitiveness.pdf
Pearson, K. (1901). On lines and planes of closest fit to systems of points in space. Philosophical Magazine, Series 6,(2), no. 11, pp. 559-572.
Rao, C.R. (1964). The use and interpretation of principal component analysis in applied research. Sankhya A.
Sepic, D. (2005). The Regional Competitiveness: Some Notions. RussionEuropean Centre for Economic Policy (RECEP).
http://www.recep.ru/files/documents/regional_competitiveness_en.pdf TC Kalkınma Bakanlığı, 9. Kalkınma Planı. (2007-2013).
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/1/Ninth%20Development%20Plan%202007-2013.pdf TC Sanayi ve Ticaret Bakanlığı. (2007). Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı. Ankara. Ekim. 2007.
http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_ adaylik_sureci/2_2_7_turkiye_ab_mali_isbirligi/2_2_7_1_
ipa/2_2_7_1_6_ipaiii_2007_11_bolgesel_rekabet/modifiye_br_op_ ek19_3_kisim.pdf