Yeni Bir Soylulaştırma Formu Olarak Öğrencileştirme (Studentıfıcatıon): Bosna-Hersek Mahallesi’nde (Konya) Değişen Mahalle İçi Dinamikler

Öğrencileştirme, gerçekleştiği mahalleler üzerinde geleneksel soylulaştırma süreçlerinin etkilerine benzer etkiler bırakır: öğrencilerin belli bir yerde yoğunlaşması konut fiyatlarını yukarı çeker ve mahallenin sosyokültürel tabanını sonradan gelenlerin (öğrenci) tercihleri ve ihtiyaçları doğrultusunda yeniden dönüştürür. Türkiye'de en fazla öğrenci sayısına sahip ikinci üniversite olan Selçuk Üniversitesi'nin hemen yanı başında konumlanmış olan Bosna Hersek Mahallesi'nde de öğrencileştirme sonrası ortaya çıkan mahalle örüntüsü, bir çok soylulaşmış alanla benzer özellikler taşımaktadır: gayrimenkul değerleri yükselmiş, mahallenin konut ve ticari yapısı sonradan gelenlerin ihtiyaçları merkeze alınarak yeniden şekillenmiş, mahalle tek bir sosyal grubun (öğrenciler) egemenliği altına girmiş ve ilk sakinler fiziksel olarak (doğrudan) olmasa da, sosyo-kültürel olarak (dolaylı) yerinden edilmiştir. Öğrencilerin ve öğrenci olmayanların çoğu zaman birbirleriyle kesişmeyen 'paralel hayatlar' yaşadığı mahallede, bu iki grubun karşılaştığı alanlar yeni gerilim hatlarının oluşmasına zemin hazırlar. İki grup arasında yaşanan gerilimin merkezinde, yurt dışında bir çok örnekte de gözlemlendiği gibi, gürültü, anti-sosyal davranışlar ve öğrenci yaşam tarzı kaynaklı konular yer alır. Öğrencileştirmenin ilk aşamalarında mahalle sakinlerinin gözünde 'istenmeyen yabancı' konumunda olan öğrenciler, zaman içinde sayısal üstünlüğü ele geçirmeleri ve mahalleye sağladıkları ekonomik katkıların hissedilir olmaya başlamasıyla birlikte tercih edilen yabancılar olarak görülmeye başlanmıştır. Bosna Hersek, öğrenci olanlar ve olmayanlar arasındaki ayrışmanın ve öğrencilerin sayısal ve kültürel egemenliğinin kolayca okunabildiği bir 'öğrenci gettosuna' dönüşmüştür. Öğrencileştirme merkezli oluşan bu yeni ayrışma formu, aynı zamanda, Anadolu kentlerinde gerçekleşen soylulaştırmanın ana dalgasını oluşturmaktadır

Studentification as a New Form of Gentrification: Changing Neighborhood Dynamics in Bosna Hersek Neighborhood (Konya)

The effects of studentification on neighborhoods are similar to those of the traditional gentrification processes: The concentration of students in a certain locality increases housing prices and transforms the socio-cultural base of the neighborhood in accordance with the preferences and needs of newcomers (university students). The neighborhood pattern that emerged following the studentification process in Bosna Hersek, a neighborhood located adjacent to Selçuk University –the second-largest university in Turkey by enrollment, was similar to many other gentrified areas: real estate values rose, the residential and commercial structure of the neighborhood has been reshaped according to the needs of the newcomers, the neighborhood has become dominated by a single social group (university students), and the incumbent population is being displaced socio-culturally (indirect displacement), if not physically (direct displacement). In this neighborhood, where students and non-students often live parallel lives that do not intersect with each other, the areas where these 2 groups do intersect have the potential to generate new lines of tension. As observed in many examples elsewhere in the world, topics such as noise, anti-social behaviors, and student lifestyle lay at the center of tensions between these 2 groups. Yet, students who were seen as unwelcome outsiders in the eyes of the incumbent residents in the early stages of studentification, have begun to be seen as preferred outsiders in the later stages, once the students gained numerical supremacy and their contributions to the economy of the neighborhood became perceptible by the incumbents. Bosna Hersek has transformed into a “student ghetto,” where the segregation between students and non-students and the numerical and cultural domination of the former group is easily observed. This new studentification-led form of segregation currently constitutes the main wave of gentrification in the Anatolian cities of Turkey

PDF

___

Allinson, J. (2006). Over-Educated, Over-Exuberant and Over Here ? The Impact of Students on Cities. Planning, Practice & Research, 21(1), 79–94. http://doi.org/10.1080/02697450600901541
Atik, H. (1999). Üniversitelerin Yerel Ekonomiye Katkıları: Teori ve Erciyes Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 15, 99-111.
Arslan, H. (2014). Çankırı Karatekin Üniversitesinin Kente Ekonomik Katkısı ve Öğrenci Harcamalarının Farklı Değişkenler Açısından Analizi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 114–127.
Aydemir S. E. (1994). Karadeniz Teknik Üniversitesinin Kent ve Bölge Ekonomisine Doğrudan ve Dolaylı Ekonomik Etkileri. Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, 195-210.
Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice. Cambridge:Cambridge University Press.
Bourdieu, P. (1984) Distinction: a social critique of the judgement of taste. London:Routledge.
Chatterton, P. (1999). University Students and City Centres - The Formation of Exclusive Geographies The Case of Bristol, UK. Geoforum, 30(2), 117–133. http://doi.org/10.1016/S0016-7185(98)00028-1
Chatterton, P. (2010). The Student City: An Ongoing Story of Neoliberalism, Gentrification, and Commodification. Environment and Planning A, 42, 509–514. http://doi.org/10.1068/a42293
Chatterton, P. ve Hollands, R. (2002). Theorising Urban Playscapes: Producing, Regulating and Consuming Youthful Nightlife Cityspaces. Urban Studies, 39, no.1 , 95-116.
Davidson, M., ve Lees, L. (2005). New-build “gentrification” and London’s Riverside Renaissance. Environment and Planning A, 37(7), 1165–1190. http://doi.org/10.1068/a3739
Duke-Williams, O. (2009). The Geographies of Student Migration in the UK. Environment and Planning A, 41(8), 1826–1848. http://doi. org/10.1068/a4198
Erkekoğlu, H. (2000). Bölge Üniversitelerinin Yerel Ekonomiye Katkıları: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Örneği. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 16, 203-210.
Gotham, K. F. (2005). Tourism Gentrification: The Case of New Orleans’ Vieux Carre (French Quarter). Urban Studies, 42(7), 1099–1121. http://doi.org/10.1080/00420980500120881
Görkemli, H. N., (2009). Selçuk Üniversitesi’nin Konya Kent Ekonomisine Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 169- 186.
Gumprecht, B. (2013). The American College Town. Geographical Review, 93(1), 51–80.
Hamnett, C. (2000). Gentrification, Postindustrialism, and Industrial and Occupational Restructuring in Global Cities. G.Bridge and S.Watson (Ed.), A Companion to the City içinde (s. 331–41), Oxford: Blackwell.
He, S. (2015). Consuming Urban Living in “Villages in The City”: Studentification in Guangzhou, China. Urban Studies, 52(15), 1–25. http://doi. org/10.1177/0042098014543703
Holdsworth, C. (2009). Between two worlds: local students in higher education and “scouse”/student identities. Population, Space and Place, 15(December 2008), 225–237. http://doi.org/10.1002/psp.511
Holton, M. (2016). The geographies of UK university halls of residence: examining students’ embodiment of social capital. Children’s Geographies, 3285( June), 63–76. http://doi.org/10.1080/14733285.2014.979134
Hubbard P, (2006). NIMBY by Another Name? A Reply to Wolsink. Transactions of the Institute of British Geographers, New Series 31, 92-94.
Hubbard, P. (2008). Regulating the Social Impacts of Studentification: A Loughborough Case Study. Environment and Planning A, 40(2), 323– 341. http://doi.org/10.1068/a396
Hubbard, P. (2009). Geographies of Studentification and Purpose-Built Student Accommodation: Leading Separate Lives? Environment and Planning A, 41(8), 1903–1923. http://doi.org/10.1068/a4149
Tuğba Tuncer, Tolga İslam 313
Karataş, M. (2002). Üniversitelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmedeki Rolü ve Önemi:Muğla Üniversitesi Örneği, Doktora tezi, Muğla Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Kenyon, E. L. (1997). Seasonal Sub-communities: The Impact of Student Households on Residential Communities. The British Journal of Sociol -ogy, 48 (2), 286-301
Lees, L., Slater, T., ve Wyly, E. (2008). Gentrification. New York:Routledge. Marcuse, P. (1986). Abandonment, Gentrification and Displacement: The Linkages in New York City. N.Smith and P.Williams (Ed.) Gentrification of the City içinde (s: 153–177), London: Allen and Unwin.
Munro, M., ve Livingston, M. (2012). Student Impacts on Urban Neighbour -hoods: Policy Approaches, Discourses and Dilemmas. Urban Studies, 49(8), 1679–1694. http://doi.org/10.1177/0042098011419237
Munro, M., Turok, I., ve Livingston, M. (2009). Students in cities : a Prelimi -nary Analysis of Their Patterns and Effects. Environment and Planning A, 41, 1805–1825. http://doi.org/10.1068/a41133
Öztürk S. , Torun, İ. ve Sayın S. (2009). Üniversitenin Sosyo-Ekonomik Gelişmeye Etkisi: Kafkas Üniversitesi Örneği. İktisat Dergisi, 491, 71-84. Parsons, D. (1980). Rural Gentrification: The Influence of Rural Settlement Planning Policies. Department of Geography Research Paper No. 3, Uni -versity of Sussex, Brighton, U.K.
Rugg, J., Rhodes, D. ve Jones, A. (2002). Studying a Niche Market : UK Stu -dents and The Private Rented Sector. Housing Studies, 17(2), 289–303. http://doi.org/10.1080/0267303022012323
Smith D.P. (2002). Patterns and Processes of ‘Studentification’ in Leeds. Re -gional Reviews 11, 17–19.
Smith, D.P. (2005). “Studentification”: the gentrification factory? R. Atkin -son & G. Bridge (Ed.). The New Urban Colonialism: Gentrification in a Global Context içinde (72–89), Routledge.
Smith, D. P. (2009). “Student geographies”, Urban Restructuring, and The Expansion of Higher Education. Environment and Planning A, 41(8), 1795–1804. http://doi.org/10.1068/a42257
Smith, D. P., ve Holt, L. (2007). Studentification and “Apprentice” Gentrifiers Within Britain’s Provincial Towns and Cities: Extending The Meaning of Gentrification. Environment and Planning A, 39(1), 142–161. http:// doi.org/10.1068/a38476
Smith, D. P., ve Hubbard, P. (2014). The Segregation of Educated Youth and Dynamic Geographies of Studentification. Area, 46(1), 92–100. http:// doi.org/10.1111/area.12054
Ünal, B. (2012). Kentleşme Sürecinde Üniversitenin Rolü: Amasya İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Amasya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
Yılmaz, C. (2011). Anadolu Kentlerinin Öğrencileşmesi: Başka Bir Kentleşme Deneyimi. Sosyoloji Dergisi, Vol:25, 1-17.