Saz Semailerinin ve Peşrevlerin Viyolonsel Öğretimindeki Yeri ve Önemi

Bu araştırmada saz semailerinin ve peşrevlerin viyolonsel öğretimindeki yeri, önemi, işlevi, hangi eserlerin hangi sıra ile öğretildiği, bu eserlerin öğretiminde yaşanan zorluklar ve çözüm önerileri hususları araştırılmıştır. Bu araştırma olgubilim deseni kullanılarak gerçekleştirilen nitel bir çalışmadır. Araştırmada çalışma grubunun seçiminde, amaçlı örneklem yöntemlerinden maximum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır (n=10). Verilerin toplanmasında görüşme tekniğinden yararlanılmış, elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde NVivo 12 nitel veri analizi programı kullanılmıştır. Bu araştırmada görüşme yapılan tüm katılımcılar saz semailerinin ve peşrevlerin önemine değinmiş, bu eserlerin öğretimde yararlı olduğunu belirtmişlerdir. Bazı katılımcılar saz semailerinin ve peşrevlerin sadece makam öğretimi hususunda yararlı olduğunu düşünürken, bazıları viyolonsel hâkimiyeti ve işitme eğitimi konularında; bazıları ise repertuvar geliştirme, yorumlama ve nüansların öğretimi açılarından yarar sağladığını düşünmektedir. Katılımcıların çoğu öğrencilerin saz semailerinde peşrevlere göre daha fazla zorlandıklarını belirtirken, bazıları ise eserden esere zorluk derecesinin değiştiğini ifade etmiştir. Öğrencilerin saz semailerini ve peşrevleri icra ederken en çok doğru entonasyonun sağlanması, pozisyonların doğru kullanımı ve doğru teknikle arşe kullanımı konularında zorlandıkları ortaya çıkmıştır.

THE ROLE AND IMPORTANCE OF SAZ SEMAIS AND PEŞREVS IN CELLO TEACHING

This study examined the role, importance and function of saz semais and peşrevs in cello teaching.It also examined the title and order of the pieces used in teaching, challenges experienced in the teaching of thesepieces and suggestions for solutions. This study utilized phenomenological methodology. As a purposeful samplingmethod, maximum variation sampling method was employed in the selection of the study group (n=10). Data werecollected through interviews. The data in this study was analyzed by using the content analysis method. NVivo12, thequalitative data analysis software, was used for the analysis. In frame of this study, all the interviewees addressed theimportance of saz semais and peşrevs, stating that they are essential in cello teaching. Some participants think that sazsemais and peşrevs have benefits solely in teaching the maqams, while others argue their benefits in terms of controlover the instrument and ear training, or in terms of enriching the repertoire, interpretation and teaching of nuances.Most of the participants reported that students had more difficulties in performing saz semais in comparison withpeşrevs, while some other participants stated that the level of difficulty varied depending on the piece. It has beenrevealed that students have the most difficulties in providing the correct intonation, correct use of the positions andcorrect bow technique while performing saz semais and peşrevs.

PDF

___

Akışlı, Ercan, Reşat Aysu’nun Saz Semailerinin İncelenmesi, Unpublished Master’s Thesis, Haliç University, Institute of Social Sciences, 2016.
Anıtsoy, Bülent, Mevlevi Ayinlerindeki İlk Pesrevlerin Melodik Olarak İncelenmesi, Unpublished Master’s Thesis, Süleyman Demirel University, Institute of Social Sciences, Isparta 2006.
Avcı Akbel, Burcu, “A Review on Effectiveness of Cello Etudes Created for Longas and Syrtos”, Eurasian Journal of Educational Research, Volume: 75, 2018, pp. 1-18.
Avcı Akbel, Burcu, “Stakeholder Opinions on Suitability of Cello Etudes Created from Taksims of Tanburi Cemil Bey in Education. Journal of Education and Practice, Volume: 8/18, 2017, pp. 102-117.
Baktagir, Göksel, Kanun Sazında Sağ ve Sol El İçin Yazılmış Teknik Geliştirici Etütler ve Saz Eserleri, Unpublished PhD Diss., İstanbul Technical University, Institute of Social Sciences, İstanbul 2014.
Bilen, Tevfik, Neyzen Dede Emin Efendi’nin Hamparsum Notasıyla Yazdığı Âyin Defterindeki Peşrev, Son Peşrev ve Son Yürüklerin Günümüz Notasına Çevirisi, Unpublished Master’s Thesis, Gazi University Institute of Fine Arts, Ankara 2016.
Bozkurt, Bariş. “An Automatic Pitch Analysis Method for Turkish Maqam Music”, Journal of New Music Research, Volume: 37/1, 2008, pp. 1-13.
Bükülmez, Haluk, “Kemani Sadi Işılay’ın Saz Eseri İcrasının Tahlili”, İdil Journal of Art and Language, Volume: 6/30, 2017, pp. 529-584.
Çağlayan, Ata Bahri, “Peşrev ile Deramed Biçimlerinin Karşılaştırılması”, Rast Musicology Journal, Volume: 5/2, 2017a, pp. 1619-1633.
Çağlayan, Ata Bahri, “Peşrevlerde Teslim”, Musiqi Dunyasi, Volume: 4/73, 2017b, pp. 7855- 7859.
Çakırer, H. Serdar, “Reşat Aysu’nun Nihavend Saz Semaisinin Ud Öğretimindeki Temel Davranışlara Yönelik İçerik Analizi”, İdil Journal of Art and Language, Volume: 5/20, 2016, pp. 275-292.
Değirmencioğlu, Levent and Arapgirlioğlu, Hasan, “Makamsal Viyolonsel Öğretiminde Popüler Müzik Eserlerinden Yararlanma: (Orhan Gencebay Örneği)”, Journal of Erciyes University Social Sciences Institute, Volume: 2/31, 2011, pp. 199-224.
Dural, Sami, “Ali Ufkî, Kantemiroğlu ve Kevserî'nin Müzik Yazılarının Türk Müzik Geleneği Bağlamında Uzzal Peşrevi Üzerinden İncelenmesi”, Rast Musicology Journal, Volume: 2/1, 2014, pp. 147-162.
Gebeloğlu, Banu, “Mesud Cemil Bey’in Saz Eserlerinin Makamsal Analizi”, The Journal of Social Sciences Research, Volume: 13/2, 2018, pp. 305-315.
Geboloğlu, Banu, “Tanburî Cemil Bey’in Taksîm İcralarında Hüseynî Makamı ve Arel Nazariyatına Göre Bir Karşılaştırma”, Rast Musicology Journal, Volume: 3/2, 2015, pp. 994-1007.
Gürbüz, Sait and Şahin, Faruk, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Fifth edition), Seckin Publishing, Ankara 2018.
Gürel, Murat, “Nubar Tekyay’a Ait Hüzzam Keman Taksiminin Analizi”, Akademik Sanat, Volume: 1/1, 2016, pp. 94-109.
Işıldak, Cevahir Korhan and Geboloğlu, Banu, “Tanburî Cemil Bey'in Taksîm İcraları ve Hüseyin Sadettin Arel'in Nazariyatındaki Hüseynî Makamı Uygulamalarının Karşılaştırılması”, Rast Musicology Journal, Volume: 3/2, 2015, pp. 994-1007.
İslamoğlu, Ahmet Hamdi and Ümit Alnıaçık, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Fifth edition), Beta Publishing, 2016.
Jasper, Melanie A. “Issues in Phenomenology for Researchers of Nursing”, Journal of Advanced Nursing, Volume: 19/2, 1994, pp. 309-314.
Kahyaoğlu, Yılmaz, Kanun Sazı Öğretiminde Klasik Türk Müziği Saz Eseri Formlarının Fonksiyonlarının İncelenmesi, Unpublished Phd Diss., İnonu University, Institute of Social Sciences, Malatya 2011.
Kahyaoğlu, Yılmaz, Klasik Türk Müziğinde Saz Müziğinin Yeri ve Önemi. İnönü University Journal of Culture and Art, Volume: 1/1, 2015, pp. 57-60.
Karaca, Tolga, “15. Yüzyılda Kullanılmış Olan Bazı Makamların Analizi ve Bu Makamlardan Oluşturulan Saz Semâilerinin Türk Müziği Açısından Değerlendirilmesi”, Rast Musicology Journal, Volume: 5/2, 2017, pp. 1634-1654.
Karadeniz, M. Ekrem, Türk Musikisinin Nazariye ve Esasları (No: 238), Türkiye İş Bankası publications, Ankara 1984.
Kirk, Jerome and Marc L. Miller, Reliability and Validity in Qualitative Research (Vol.1), Sage Publications, London 1986.
Köroğlu, Gamze Nevra and Sevinç, Sema, “Klasik Kemençe Eğitiminde Kullanılan Saz Semailerinin III. Hânelerine Yönelik Hazırlanan Alıştırmaların Öğrenci Başarı Düzeylerine Etkisi”, Fine Arts (NWSAFA), Volume: 12/4, 2017, pp. 249-271.
Kula, Arda, Tanbûrî Cemîl Bey’in Saz Eserlerinin Teknik Açıdan İncelenmesi, Unpublished Master’s Thesis), Afyon Kocatepe University, Institute of Social Sciences, Afyon 2018.
Küçük, Emir Murat, Hammamizâde İsmail Dede Efendi’nin Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Hamparsum Defterlerinde Yer Alan Peşrev ve Saz Semai Formunda Eserlerinin Günümüz Nota Yazısına Çevrilmesi ve İncelenmesi, Unpublished Master’s Thesis, Halic University, Institute of Social Sciences, 2015.
Miller, Sue, “Analysis of Phenomenological Data Generated with Children as Research Participants”, Nurse Researcher, Volume: 10/4, 2003, pp. 68-82.
Özdemir, A. Tolga and N. Oya Levendoğlu Öner, “Ud İcra Geleneğinde Cinuçen Tanrıkorur Ekolünün Uzzal Taksim Üzerinden Yansımaları”, İnönü University Journal of Art & Design, Volume: 1/3, 2011, pp. 325-337.
Özgen Öztürk, Yelda and Ş. Şehvar Beşiroğlu, “Viyolonselin Türk Makam Müziğine Girişi ve Tanburi Cemil Bey”, İTÜ Journal/b Volume: 6/1, 2009, pp. 31-40.
Özgür, Ülkü and Salih Aydoğan, Gelenekten Geleceğe Makamsal Türk Müziği, Arkadaş Publishing, Ankara 2015.
Öztuna, Yılmaz, Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi (Vol.2.), Kültür Bakanlığı Publications, Ankara 1990.
Rose, Pat, Jayne Beeby and David Parker, “Academic Rigour in The Lived Experience of Researchers Using Phenomenological Methods in Nursing”, Journal of Advanced Nursing, Volume: 21, 1995, pp. 1123-1129.
Saz, Leyla. Anılar: 19. Yüzyıl Saray Haremi, Cumhuriyet Kitap Kulübü, İstanbul 2000.
Soydaş, M. Emin and Ş. Şehvar Beşiroğlu, “Osmanlı Saray Müziğinde Yaylı Çalgılar”, İTÜ Journal/b, Volume: 4/1, 2007, pp. 3-12.
Taşçı, Gürkan, Türk Halk Musikisi Saz Eserlerinin Ortaöğretim Mesleki Keman Eğitiminde Kullanım Olanakları Yönüyle İncelenmesi, Unpublished Master’s Thesis, Trakya University, Institute of Social Sciences, Edirne 2012.
TDK, http:www.tdk.gov.tr/, date of access: 28.01.2019.
Tohumcu, Ahmed and Doğrusöz, Nilgün, “Gelenekselden Popülere 20. Yüzyıl Türk Makam Müziği Üretimlerinde Değişimin İzleri”. Porte Akademik: Journal of Music & Dance Studies, 8, 2013, pp. 22-37.
Torun, Mutlu, “Türk Müziğinin Gelişimi Üzerine Birkaç Fikir”, http://www.turkishmusicportal.org/tr/makaleler/turk-muziginin-gelisimi-uzerine-birkac- fikir, date of Access: 14.01.2019.
Tuncel, Emrah, Klasik Kemençe Sazında Pozisyon ve Yay Bağlarının İncelenmesi (Saz Semaisi, Peşrev ve Zeybek Formları Üzerinde Parmak Pozisyonları ve Yay Bağları Uygulanarak Bu Çalışmanın Klasik Kemençe Sazına Getireceği Faydaların Belirlenmesi), Unpublished Master’s Thesis, Selçuk University, Institute of Social Sciences, Konya 2008.
Ünsal Sığrı, Nitel Araştırma Yöntemleri. Beta Publishing, İstanbul 2018.
Yahya, Gülçin, Ünlü Virtüoz Yorgo Bacanos'un Ud Taksimleri:(Taksim Notaları, Analiz ve Yorumlar) (Vol. 2980), Kültür Bakanlığı Publications, Ankara 2002.
Yalçın, Gökhan, “Nâyî Osman Dede'nin Nota Defterinden Üç Saz Eserinin Müzik Yazısı Açısından İncelenmesi”, Rast Musicology Journal, Volume: 5/1, 2017, pp. 1447-1473.
Yener, Mine, “Hamparsum Defterinden Günümüze Musi'nin Sazkar Saz Semaisi”. Rast Musicology Journal, Volume: 3/2, 2015, pp. 877-888.
Yıldırım, Ali and Hasan Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6th edition), Seçkin Publishing, Ankara 2008.
Yıldırım, Ali and Hasan Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10th edition). Seçkin Publishing, Ankara 2016.