Medya ve dil oyunları: Gündelik dil pratiklerinde televizyon dizilerinin etkisi

Bu çalışma, medyanın en çok tercih edilen formlarından biri olan televizyon dizilerinde çok kullanılan ve gündelik dil alışkanlıklarına dönüşen söz kalıpları, adlandırmalar, deyimler kısa cası dizi dilleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu bağlamda, Türk toplumunun gündelik dil pra tiklerinde televizyonun etkisi ve medya anlatılarından oluşan gündelik dil repertuvarı, yayım lanan yerli diziler temel alınarak araştırılmıştır. Dilin gündelik hayattaki kullanımını esas alan Wittgenstein’ın terminolojisiyle ifade edersek, dilsel içeriği genişleten ve zenginleştiren araçlar olarak dil oyunlarına medyanın katkısı ölçülmeye çalışılmıştır. Üniversite öğrencilerinin med yanın diziler aracılığıyla yarattığı ve dolaşıma soktuğu popüler dili ne oranda kullandıklarını saptamak amacıyla “Üniversite gençlerinin gündelik dil alışkanlıklarında televizyon dizilerinde yaratılan dil ne kadar etkilidir?” sorusuna cevap aranmıştır. Bu çerçevede çalışmaya özel olarak tasarlanan 16 soruluk anket, tesadüfî örneklem alma tekniğine göre belirlenmiş 343 iletişim fakültesi öğrencisine uygulanmıştır. Araştırma sonucunda üniversite gençliğinin iyi birer dizi izleyicisi olduğu, dolayısıyla da yerli dizilerde inşa edilen dile büyük oranda aşina oldukları tes pit edilmiştir. Ancak araştırmaya katılan gençler, yerli dizilerin popüler dili ile aralarına mesafe koyma çabası doğrultusunda bu dil oyununa sınırlı oranda katıldıklarını ifade etmişlerdir. Buna rağmen; sözün kendisinin vitrine dönüştüğü günümüz duygu ötesi toplumunda, bireylerin dü şünce ve duygusal tepkilerini ortaya koyarken medyadan ödünç aldıkları kısa ve düz ifadelerden oluşan iletişim rutinlerini kullandıkları tespit edilmiştir.

Media and language games: The ınfluence of tv series on everyday language practices

In this study we focus on word patterns, idioms, termings shortly series languages mostly used in TV series and turned into everyday language habits. The influence of TV on everyday language practices of Turkish society was studied through TV series. We try to measure the contribution of the media to the language games which is understood by Wittgenstein as tools which enhance the content of the language. To find how much university students use the popu- lar language which is created by media through TV series, we tried to answer the question that “how does the language created by TV series effect everyday language practices of university students”. Within this framework, a survey with 16 questions was applied to 343 communication faculty students who were selected by random sampling technique. We find as the result of the research that university students know the language created by TV series very well. But they say that to put distance between popular language of TV series, they don’t join language games so much. However we find that, when individuals show their ideas and feelings they use commu- nication routines composed of short and plain statements which they borrowed from the media.

PDF

___

Aziz, Aysel. Araştırma Yöntemleri – Teknikleri ve İletişim. Ankara: Turhan Kita bevi, 1994.

Bachelard, Gaston. Mekânın Poetikası. Çev. A. Derman. Kesit Yayınları: İstanbul, 1996.

Bandura, Albert. Social Learning The ory. Englewood Cliffs. NJ: Prentice Hall, 1977.

Bilgin, Nuri. Kimlik İnşası. İzmir: Aşina Kitapları, 2007.

Braudel, Fernand. Maddi Uygarlık Gündelik Hayatın Yapıları. Ankara: İmge Ki tabevi, 2004.

Fogelin, Robert. “Wittgenstein’ın Felsefî Eleştirisi”. Wittgenstein: Sessizliğin Grameri. Cogito Dergisi 33. (Güz 2002). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları: 80-104.

Giddens, Anthony. Sosyoloji. Ankara: Ayraç Yayınevi, 2000.

Gürbilek, Nurdan. Vitrinde Yaşamak. İstanbul: Metis Yayınları, 2009.

Hartley, John. Understanding News. London and New York: Routledge, 1982, _____http://books.google. com/, s.7.>

Huesmann, Rowell L. ve Laurie S. Mil ler. “Long-Term Effects of Repeated Exposure to Media Violence in Childhood”. Aggressive Behavior: Current Perspectives. Ed: Rowell Husmann. New York: Plenum Press, 1994: 153-183.

Kaplan, Yusuf. Televizyon. İstanbul: Ağaç Yayıncılık, 1993.

Lefebvre, Henri. Modern Dünyada Gün delik Hayat. İstanbul: Metis Yayınları, 1998.

Lefebvre, Henry ve Katherine, Regulier. “Gündelik Hayat ve Ritmleri”. Birikim 191. (Mart 2005):

Lüger Heinz H. “Kommunikationsrou- tinen Anrengungen für den Daf-Unterricht”, Interkulturelle Kommunikation Kongressbe itrage zur 20. Jahrestagung der Gesellshaft für Angewandte Linguistik. Forum Ange wandte Linguistik. Der. B. Spillner. Frank furt am Main v.d., 1990. S.183-185’ten akta ran Ayhan Selçuk. “Kültürlerarası İletişim Açısından Gündelik İletişim Davranışları”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13 (2005):1-17.

Mestrovic, Stjepan G. Duygu Ötesi Top lum. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999.

Mutlu, Erol. “Televizyon, Çocuklar ve Şiddet”. İletişim Fakültesi Dergisi, 1997.

Ong, Walter J. Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi. Çev. S. Postacıoğlu Banon. İstanbul: Metis Yayınları, 1995.

Özakpınar, Yılmaz. İnsan Düşüncesinin Boyutları. İstanbul: Ötüken Kitabevi, 2002.

Rigel, Nurdoğan. Haber Çocuk ve Şid det. İstanbul: Der Yayınları, 1995.

Schneider, Jan George. “Language and Mediality: On the Medial Status of Every day Language”. Institute of Linguistics and Communication Studies. RWTH Aachen, Eilfschornsteinstrasse 15. Germany, 2006, _____doi:10.1016/j.langcom.2006.02. 008>

Snodgrass, A. ve Coyne, R. “Is Designing Hermeneutical?”. Architectural Theory Revi ew. Journal of the Department of Architecture 1. The University of Sydney, 1997.

Stokes, Martin. “Gündelik Yaşamı Tanı mak”. Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gün delik Hayat, Haz: Deniz Kandiyoti-Ayşe Sak tanber, İstanbul: Metis Yayınları, 2003.

Wittgenistein, Ludwig. Philosophical Investigations. Oxford: Basil Blackwell, 1968.

Wittgenstein, Ludwig. The Blue and the Brown Books: Preliminary Studies of the ‘Phi losophical Investigations’. New York: Harper & Row, 1965.