Göçebe hayat yaşayan ve ana geçimini hayvancılıkla sağlayan Kırgızlar, çok eskiden beri yetiştirdikleri küçükbaş ve büyükbaş (keçi, sığır, koyun, at ve deve) hayvanlarını tört tülük olarak adlandırmışlardır. Söz konusu hayvanlar, Kırgızların yaşamının ve kültürünün önemli bir parçasıdır. Kırgızlar için bu hayvanlar özel bir yere sahiptir ve onlara "rızkı" derler. Ayrıca bu hayvanların koruyucu iyelerinin (pirlerinin) olduğuna inanırlar. Bu koruyucu iyeler, koyununki Çolpon-Ata, sığırınki Zengi Baba, keçininki Çıçañ Ata, at sürüsününki Kambar Ata ve deveninki Oysul Ata'dır. Hayvanlarını çoğaltmak isteyen Kırgızlar bu iyelerden yardım ister ve onlara dua ederler. Kırgızlarda her ailede bu tört tülükün başı başka bir deyişle uğurlusu olarak kabul gördükleri hayvanları vardır. Töl başı (nesil başı) adını verdikleri bu hayvanlar satılmaz, kesilmez ve başkasına verilmez. Bu hayvanlar satılır veya kesilirse evden kutun ve bereketin kaçacağına inanırlar. Dolayısıyla töl başı hayvanlara diğerlerine nazaran daha çok özen gösterilir. Durum böyle olunca Kırgızlar etinden, sütünden, postundan, boynuzundan, kemiğinden, gübresinden vb. yararlandıkları hayvanlarla ilgili bir takım uygulamalar ve yasaklar getirmişlerdir. Kırgızlar sadece hayvanlara değil hayvanlarla ilgili eşyalara da özenle davranarak başlarına gelecek olan kötülüklerden korunmaya çalışırlar. Böylece söz konusu hayvanlar, destanlar başta olmak üzere atasözleri, masallar ve efsaneler gibi halk kültürü ürünlerine de konu olmuştur. Kırgızlarda çok eskiden beri evliliklerde kalıñ ve süt hakkı tört tülük hayvanla ödenmiş ve bu hayvanlar insan hayatının önemli geçiş dönemleri olan doğum, düğün, ölüm gibi merasimlerin vazgeçilmez unsurlarından olmuştur. Kısaca söylenmesi gerekirse bir Kırgız'ı tört tülük hayvansız düşünmek mümkün değildir. Biz bu çalışmamızda hayatını hayvancılıkla geçiren göçebe bir toplum olan Kırgızların söz konusu hayvanlarla ilgili inanış ve uygulamalarından bahsedeceğiz. Ayrıca bu uygulamaların sözlü kültüre yansıması örneklerle desteklenecektir

Kyrgyz people who live the nomadic life and earn their lives on animal husbandry have called their animals a törttülük for ages. For the Kyrgyz people who live on the Mountains of Tian Shan, törttülük consists of sheep-goat, cattle, camel and horse. These animals are a significant part of Kyrgyz people’s life and culture. These animals have an important place for Kyrgyz people and they call these animals “rızkı”. Besides, they believe that these animals have guardian sages. These guardian sages are Çolpon Ata for the sheep, Zengi Baba for the cattle, Çıçañ Ata for the goat, Kambar Ata for herd of horses and Oysul Ata for the camel. Kyrgyz people who would like to reproduce their animals ask for help from these sages and they pray to them. In every Kyrgyz family, there are animals which are considered the head or the lucky of the tört tülük. These animals that they call Töl başı (the head of the generation) cannot be sold, sacrificed or given to other people. If these animals are sold or cut, it is believed that it is bad for abundance and happiness for the house. Thus ‘töl başı’ animals are more special than the others. In these circumstances, Kyrgyz people have brought some prohibitions and applications for the animals which they make use of their meat, milk, peltry, horns, bones, turf, and manure. Kyrgyz people do not only behave well to the animals they also treat well the things related to the animals thus they believe that they can protect themselves from the evil things. So, the aforementioned animals have become subjects of epics, proverbs, tales and legends as well as the elements of folk culture. The dowry and the milk price in Kyrgyz people have been paid with tort tülük animals and these animals have become the indispensable elements of people’s transitional periods such as birth, marriage, death and suchlike ceremonial activities. In short, it is impossible to think a Kyrgyz without tort tülük animals. In this study, the applications and prohibitions related to those animals of Kyrgyz people who lived the nomadic lifestyle earning their lives upon animal husbandry. In addition, the reflection of these applications upon the verbal culture will be discussed