İlköğretim Türkçe eğitimi sürecinde mizah unsurlarından yararlanma

Sosyal bağlamdaki tepkisel davranışlar, bireyin sosyal becerilerini etkileyebildiği gibi düşünme ve düşünmeyi ifade becerilerini, yani dil ve bilişsel becerilerini etkin olarak kullanma yetisini de etkileyebilmektedir. Birey, kişilik özelliklerini geliştirirken sosyal yapı içindeki durumlar karşısında birtakım davranışlar sergilemektedir. Bireyler özellikle sosyal yapı içerisinde memnuniyetini sergilerken gülümseme ya da gülme gibi tepkisel davranışlar sergilemektedir. Sosyal ortamlarda gülme ve gülümseme gibi olumlu davranışların ortaya çıkmasında şaka, fıkra, karikatür, espri ya da sözcük oyunları etkili olmaktadır. Doğal konuşma, şaka yapma, nükteli sözcükler kullanma, kinayeler, sözcük oyunları, hoş anekdotlar ve kasıtsız yapılan gülünç konuşma hareketleri, fıkralar gibi birçok yapıyı içeren mizah; sosyal, duygusal, bilişsel ve dil gibi anlamlı bileşenleri ile bir akıl yürütme tarzıdır. Mizah öğeleriyle güvenli ve eğlenceli bir öğrenme ortamı oluşturulması, öğreten ile öğrenen arasında iletişimi güçlendirerek öğrenen merkezli bir öğrenme sürecinin gerçekleşmesine olanak sağlayacaktır. Sosyal, psikolojik ve bilişsel açılardan öğrenme sürecine pozitif etkide bir araç olan mizah, çocuklara Türkçenin doğru kazandırılmasında gerekli olan dinleme, konuşma, okuma ve okuduğunu anlama ve yorumlama gibi temel dilsel becerilerin kazandırılmasına olanak yaratacaktır. Bu çalışmada, Türkçenin öğretiminde sözlü ya da yazılı dil ürünlerinden fıkra, tekerleme, bilmece gibi gülme eylemleriyle iç içe olan mizah öğelerinin kullanılmasının çocuğun sözcük hazinesinin hızla zenginleşmesi ve sözcüklerin daha karmaşık anlamlarını zihninde anlamlaştırmasına katkıları üzerinde durulmaktadır.

Utilization From humour elements in primary school Turkish teaching period

As reactive behavior in social context can affect individuals social skills,it can also affect thin- king and ability of expressing thought, in other words, competence of using language and cognitive skills effectively. While individual develops his personality, he exhibits behaviors in the face of the circumstances in social structure. While individual exhibits his pleasure, he exhibits reactive beha- viors like smile or laugh especially in social structure. Joke, anecdote, caricature, quip and puns are very effective for coming out of some positive behaviors like smile or laugh in social surroundings. Humour, which contains many structures like natural conversation, joking, using facetiae, allusions, puns, nice anectodes, unintended humorous speaking motions and anecdotes, is a style of reasoning with its significant components as social, emotional, cognitive and language. As setting off secure and amusing medium with humour elements strengthens communication between teacher and learner, it also enables to develop a student-centered education process. Humour, which effects education process from social, psychological, cognitive aspects positively, will enable to upskill basic linguistic skills like listening, speaking, reading and reading comprehension and interpretation, which are necessray for teaching Turkish to the children truely. Use of the humour elements which are together with laughing actions like anecdote, tongue twister, riddle which are some of the verbal or written linguistic products improves vocabulary of children and their interpretation of more complicated meanings of the words in mind are dwelled on in this study.

PDF

___

Aksan, Doğan. Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yay. 1996.

Artun, Erman. Yaşayan Adana Karatepeli Fıkraları, Adana Halk Kültürü Araştırmaları-1, Adana: Adana Büyükşehir Belediyesi Altın Koza Yay.,2000. http: //turkoloji.cu.edu.tr/CU- KUROVA/makaleler/6.php (Erişim, 12 Aralık 2012)

Åstedt-Kurki, Päivi & Isole, Arja. Humour Between Nurse and Patient, and Among Staff: Analysis of Nurses Diaries. Journal of Advanced Nursing, 35(3): 452 458, 2001.

Berk, Ronald. A. The Active İngredients in Humor: Psychophysiological Benefits and Risks for Older Adults. Educational Gerontology, 27: 323-339, 2001.

Berk, Ronald A., & Trieber, Rosalind H. Whose Classroom İs İt, Anyway? Improvisation As A Teaching Tool. Journal on Excellence in College Teaching, 20 (3), 29-60, 2009.

Brown, Warren S., Paul, Lynn K., Symington, Melissa & Dietrich, Rosalind. Comprehension of Humor in Primary Agenesis of The Corpus Callosum, Neuropsychologia. 43: 906916, 2005.

Bruno, Rachelle M., Johnson, Janet. M.; & Simon, Janet. Perception of Humor by Regular Class Student and Student with Learning Disabili- ties or Mild Mental Retardation. Journal Of learning Disabilities. 20 (9): 568-570, 1987.

Bryant, Jennings, Comisky, Paul & Zillman Dolf. TeachersHumor in the College Classroom. Communication Education.28: 110-118, 1979.

Deiter, Ron. The use of Humor as a Teaching Tool in the College Classroom. NACTA Journal 44 (2): 20-28, 2000. (erişim, 10 Mart 2013, https: //www.uwsp.edu/cols-ap/WIPCS/Documents/ Journals/j10.pdf#page=24)

Droz, Marilyn & Ellis, Lori. Laughing while learning: Using humor in the classroom. Colorado: Sopris West Press, 1996.

Frymier, Ann Bainbridge & Wanzer, Melissa Bekelja, (1998). Make Laugh and They Will Learn: A Closer Look at the Relationship between Perceptions of Instructors. Humor Orientation and Student Learning. New York: Annual meeting the National Communication Association.

Çakmak Güleç, Havize ve Hulusi Geçgel. Çocuk Edebiyatı, (2. Basım). Ankara: Kök Yay., 2006.

Güleryüz, Hasan. Yaratıcı Çocuk Edebiyatı, (2. Basım) Ankara: Pegema Yay., 2002.

Izard, Carroll E. Basic Emotions, Relations Among Emotions And Emotion-Cognition Relations. Psychological Revien: 99(3): 561-565, 1992.

Kabadayı, Abdülkadir. Sosyal Bir Ders Materyali Olarak Bilmecelerin Çocukların Gelişim Alanlarına Katkılarının İncelenmesi: Konya Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4 (2): 2-17, 2007.

Karakaya, Zeki. Dil Edinimi: Okul Öncesi DilOyun Eğitimi. Samsun: Yazı Yay., 2008.

Lazarus, Richard S. On the Primacy of Cognition, American Psychologist, 39 (2): 124-129, 1984.

Lowis, Michael J. & Nieuwoudt, Johan M. The Humor Phenomenon: A Theoretical Perspective. The Mankind Quarterly, 33(4): 409-422, 1993.

Morreall, John. Gülmeyi Ciddiye Almak. (Çev. Kubilay Aysevener ve Şenay Soyer), İstanbul: İris Yay.,1997.

Neuliep, James W. An Examination of The Content of High School Teachers Humor in The Classroom and The Development of An İnductively Derived Taxonomy of Classroom Humor. Communication Education, 40: 343- 355, 1991.

Örge Yaşar, Funda. Mizahta Uyumsuzluk Kuramı Bağlamında Tekerlemeler. Zeitschrift für die Welt der Türken., 2 (1): 49-57, 2010.

Özbay, Murat ve Deniz Melanlıoğlu. Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 5.(1): 30-45. 2008. http: //efdergi.yyu.edu.tr

Pollak, Judy P. & Freda, Paul D. (1997). Humor, learning, and socialization in middle level classrooms. Clearing House, 70(4): 176-178.

Powell, John P. & Andresen, Lee W. (1985). Humor and teaching in higher education. Studies in Higher Education, 10: 79-90.

Scherer, Klaus R.; (2005). Trends and developments: research on emotions: What are emotions? And how can they be measured? Social Science Information, 44(4): 695729.

Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yay., 2005.

Türkyılmaz, Dilek. Masal Bilmece Bağlamında Türk Masallarında Bilmece Unsurları Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmalar, 10: 155-165, 2009.

Türkmen, Seyfullah. Türkçenin Söz Varlığında Nasreddin Hocanın Yeri. Karadeniz Araştırmaları, 5 (17): 153-1592, 2008.

Varga, Donna. Hyperbole and humor in childrens language play. Journal of Research in Childhood Education, 14 (2): 142-151, 2000.

Wanzer, Melissa Bekelja, Frymier, Ann Bainbridge, Wojtaszczyk, Ann M. & Smith, Tony Appropriate and Inappropriate Uses of Humor by Teachers. Communication Education. 55 (2), 178-/196, 2006.