Cönk ve mecmualar üzerine önemli bir literatür oluşmasına rağmen çalışmaların büyük çoğunluğu metin merkezlidir. Cönkler bir metin olarak görülmekte ve metin merkezli yöntemlerle analiz edilmektedir. Oysa birçok metin icra için yaratılmakta, yazıya aktarılmaktadır. Alevi inanç sistemi merkezli yazılı metinlerin önemli kısmı da icra için yaratılmakta ve yazıya geçirilmektedir. Metnin yazıya aktarılmasının bir amacı ve işlevi bulunmaktadır. Özellikle cönklerin yazılış amacı, icra merkezli olduğu için hangi şiirlerin yazılacağı ve şiirlerin yazılma sırası, icracısına veya yazıya aktarana göre değişebilmektedir. Alevi inanç sistemi ocak merkezli kurumsallaşmış bir yapı arz etmektedir. Her ocağın kendi iç dinamikleri ve bağlantılı olduğu ocaklarla şekillenen bir ritüel dünyası vardır. Alevi inanç sistemi üzerine yürüttüğümüz çalışmalarda ocağın ritüel dünyasının icra edilen metinleri de belirlediğini tespit ettik. Her ocağın ritüellerinde dede, zâkir ve diğer hizmetliler tarafından ritüel sırası ile icra edilen belirlenmiş bir ocak merkezli metin repertuarı olduğunu ritüel kayıtlarımızda gördük. Bu tespitler, ritüel ile metin arasındaki ilişki üzerine düşünülmesi gerekliliğini ortaya çıkardı. Sözlü aktarımın, yazılı aktarıma geçişini gösteren ilk örneklerden olan cönkler bağlamında yapılacak sorgulamalar Alevi yazma geleneği hakkında sağlıklı önermeler yapılmasını sağlayacaktır. Bu makalede, Türkiye'de Amasya, Kırıkkale, Çorum, Çankırı, Ankara, Eskişehir ve Isparta ile Yunanistan Dimetoka Babalar ve Bulgaristan Razgrad merkezli Alevi toplulukların şahsi arşivlerinde tespit edip kayıt altına aldığımız cönkler üzerinden Alevi yazma geleneği, cönkler özelinde analiz edilecektir. Öncelikli olarak Alevi yazma geleneğinde eski yazıyı kim bilir, kimler cönk yazar konusu sahadan topladığımız veriler ve yazmalar bağlamında açıklanıp cönkler icra, yaratım ve bağlam merkezli analiz edilecektir. Daha sonra günümüzde cönklerle benzer işlevi üstlenen zâkirlerin hizmet defterleri ve dedelerin erkân defterleri ile mukayese edilerek latin alfabesine geçişin yazma geleneğine etkisi hizmet defterleri ve toplumsal değişim bağlamında incelenecektir

Although there is a significant literature on "conks" and "mecmuas", a great majority of the studies are text-centered. "Conks" are being seen as a text and are being analyzed with text-centered approaches. However many texts are being created for performance and are being written down. A high percentage of Alevi belief system-centered written texts are being created for performance and are being written down, too. There is a purpose and a function of writing down a text. Particularly the purpose of writing "conks", being performance-centered what poems will be written down and by which order, is been varying according to performer or a person who is writing it down. Alevi belief system offers an "ocak"-centered institutionalized structure. Every "ocak" has its own internal dynamics and a ritual world shaped with related "ocaks". In our studies done on Alevi belief system, we ascertained that the ritual world of "ocak" determines performed texts, too. In our records of ritual, we saw that there is a specified "ocak"-centered text repertoire performed with ritual order by "dede", "zakir" and other "servants" in rituals of every "ocak". These determinations revealed necessity to think about relations between ritual and text. Queries that will be done in the context of "conks", the first examples of the transition from oral to writing transmission, will provide reliable suggestions about Alevi writing tradition. In this study, it will be analyzed Alevi writing tradition specific to "conks" trough the "conks" which we located in personal archives of Alevi communities based in Amasya, Kırıkkale, Çankırı, Çorum, Ankara, Eskişehir, and Isparta in Turkey, Didymoteicho Roussa in Greece, Razgrad in Bulgaria, and which we recorded. Firstly, in the context of data and manuscripts collected in the field, the matter of who knows old script, who writes "conk" in Alevi writing tradition will be clarified and it will be given a performance, creation and context-centered analysis of the "conks". Afterwards, comparing "hizmet" records of "zakirs" with "erkan" records of "dedes" which are undertaking a similar function of "conks" nowadays, it will be analyzed the influence of the transition to the Latin alphabet to writing tradition in the context of "hizmet" records and social change