Büyülü gerçekçilik ve halk anlatıları

Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde amacım büyülü gerçekçi metinlerin en ayırt edici özelliklerini tartışmaktır, ikinci bölümde ise söz konusu metinlerde halk anlatılarından yararlanmanın, onları modellemenin arkasında yatan nedenleri, güdüleri, yollan ve tüm bunların büyülü gerçekçi metinlere özgü oluşunu ortaya koymaya çalışacağım. Olağanüstünün sıradanmış gibi sunulması ve halk anlatılanndan yararlanma büyülü gerçekçi metinlerin en yaygın özelliğidir. Ne var ki bu özellikler söz konusu metinleri "fantastik" gibi benzer türdeki yapıtlardan ayırt etmek için yeterli değildir. Bu makale, gerçek ve olağanüstünün bir denge içinde sunulmasını büyülü gerçekçi metinlerin ilk ayırt edici niteliği olarak öne sürmektedir. Bir diğer niteliği bulmak için şu soruya yanıt bulmak gerekir: Büyülü gerçekçilik denilen edebiyat fenomeninin örneklerini üreten yazarlar; hangi nedenler ve amaçlarla halk anlatılarından ve onlann kimi özelliklerinden yararlanıyor? Çalışmanın esas tezi şudur: Halk anlatılanndan yararlanma ya da onları modelleme büyülü gerçekçi metinlere özgü değilse de bu yararlanmanın ve modellemenin nedenleri, amaçlan, yolları büyülü gerçekçilik denilen edebiyat fenomenine özgüdür.

Magical realism and folk narrations

This study consists of two parts. In the first part, my aim is to discuss what seem to be the most distinctive features of magical realist texts, then I will put forward the motives, reasons, uniqueness behind employing and modeling the distinctive features of folk narrations in magical realist texts. The presentation of the supernatural as common and the employing of folk narrations are the most widespread features of magical realist texts. These features, however, are not adequate to distinguish magical realist texts from those of some genres that resemble them, such as the fantastic. I will argue that the presentation of the real and the magical in balance seems to be the first distinctive feature of magical realist texts. In order to find the second one, I will deal with the following question: "For what reasons and purposes do the authors of this literary phenomenon always stylistically employ the features of folk narrations, and also establish intertextual relations between magical realist texts and folk narrations?" The main thesis of this paper is that what is most distinctive to magical realist texts is not the employing of folkloric materials, but the reasons, motives for, and means of their use in producing "the magical".

PDF

___

Allende, Isabel. Eva Luna. Çev. Seçkin Selvi. İstanbul: Can Yayınları, 1990.
Aranyosi, Ezgi Ulusoy. "Edebiyatta Büyülü Gerçekçiliğin 'Büyü'sünün Menşei Üzerine: Sosyal Adaptasyon Araçları Olarak Masallar", (henüz yayımlanmamış yazı), 2011.
Başgöz, İlhan. "Hikâye Anlatan Âşık ve Dinleyicisi". Folklor Yazıları. İstanbul: Adam Yayınları, 1986.
Belge, Murat. "Türk Roman Geleneği ve Sevgili Arsız Ölüm". Toplum ve Bilim 25/26. 1984: 59-67.
Boratav, Pertev Naili. Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği. İstanbul: Adam Yayınları, 1988.
Boratav, Pertev Naili. Az Gittik Uz Gittik. İstanbul: Adam Yayınları, 1992.
Carpentier, Alejo. "The Baroque and the Marvelous Real". Çev. Tanya Hunginton ve Lois Parkinson Zamora. Magical Realism: Theory, History, Community. Zamora ve Faris. 89-108.
Cooper, Brenda. " 'Sacred Names into Profane Spaces': Magical Realism". Magical Realism in West African Fiction: Seeing with a Third Eye. London : Routledge, 1998. 15-36.
Danow. K. David. The Spirit of Carnival: Magical Realism and the Grotesque. Lexington, Kentucky: The University Press of Kentucky, 1995.
Doğan, Kaya ve M. Sabri Koz (haz.). Halk Hikâyeleri 1. İstanbul: Kitabevi, 2000.
Flores, Angel. "Magical Realism in Spanish American Fiction". Magical Realism: Theory, History, Community. Zamora ve Faris 109-17.
Foreman, P. Gabrielle. "Post-On Stories: History and the Magically Real, Morrison and Ailende on Call". Magical Realism: Theory, History, Community. Zamora ve Faris 285-303.
Garcia, Ayfer Teker. Latin Amerika Edebiyatı'nda Büyülü Gerçekçilik. Ankara: Ürün Yayınları, 2010.
Grobman, Neil. "A Schema for the Study of the Sources and Literary Simulations of Folkloric Phenomena." Southern Folklore Quarterly. 43, 1979: 17-37.
Leal, Luis. "Magical Realism in Spanish American Literature". Çev. Wendy B. Faris. Magical Realism: Theory, History, Community. Zamora ve Faris 119-24.
Özüm, Aytül. Angela Carter ve Büyülü Gerçekçilik. Ankara: Ürün Yayınlan, 2009.
Punter, David. "Angela Carter's Magic Realism". The Contemporary British Novel. Acheson James and Sarah C. E. Ross, ed. Edinburg: Edinburg University Press, 2005. 48-57.
Sullivan, C.W. "Folklore and Fantastic Literature". Western Folklore. 60:4, Sonbahar 2001: 279-96.
Tekin, Latife. Sevgili Arsız Ölüm. İstanbul: Metis Yayınları, 1990.
Tepeyran, Ebubekir Hâzim. Hatıralar. İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş., 1998.
Tezcan, Semih ve Boeschoten, Hendrik (haz.). Dede Korkut Oğuznameleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006.
Todorov, Tzvetan. Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım. Çev. Nedret Öztokat. İstanbul: Metis Yayınları, 2004.
Tomasso, Scarano. "Notes on Spanish-American Magical Realism". Coterminous Worlds: Magical realism and contemporary post-colonial literature in English. Ed.: Elsa Linguanti ve diğer. Amsterdam: Rodopi, 1999. 9-28.
Turgut, Canan Öktemgil. "Latife Tekin'in Yapıtlarında Büyülü Gerçekçilik". Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi, 2003.
Walter, Roland. Magical Realism in Contemporary Chicano Fiction. Frankfurt am Main: Vervuert Verlag, 1993.
Williamson, Edwin. "Coming to Terms with Modernity: Magical Realism and the Historical Process in the Novels of Alejo Carpentier". Modern Latin American Fiction: A Survey. (Ed.: John King). London: Faber Faber, 1987.
Zamora, Lois Parkinson and Wendy B. Faris. Magical Realism: Theory, History, Community. Durham, N.C.: Duke University Press, 1995.