Zihinsel yetersiz veya otizm tanılı kaynaştırma öğrencilerin depresif özelliklerinin incelenmesi

Depresyon ve anksiyete otizm ve zihinsel yetersizliği olan çocuklarda en sık rastlanan psikolojik sorunlar olmasına rağmen, bu alanda yapılmış araştırma sayısının yeterli olmadığı gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın amacı, kaynaştırma sürecindeki otizm veya zihinsel yetersiz öğrencilerin depresif özelliklerini incelemektir. Araştırma grubu, 6sı Asperger Sendromu, 16sı yüksek fonksiyonlu otizm, 22si zihinsel yetersiz toplam 44 çocuk ve ergenden oluşmaktadır. Yaşları 9 ila 14 arasında olan çocukların hepsi ilköğretimde kaynaştırma eğitimine devam etmektedir. Öğrencilerin depresif özellikleri Kovacks Çocuklar için Depresyon Ölçeği (1981) kullanılarak değerlendirilmiştir. Otizmli grubun zihinsel yetersizliği olan akranlarına göre daha yüksek depresyon düzeyine sahip olduğu belirlenmiş olmasına rağmen her iki grupta da çocukların depresyon düzeyinin tanı ölçütlerini karşılamadığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçları otizmli çocuk ve ergenlerde depresif özelliklerin yüksek olduğunu ortaya koyan benzer araştırma bulgularıyla paralellik göstermektedir. Bu ön araştırmanın sonuçları daha büyük örneklem gruplarıyla yapılacak çalışmalar için yol gösterici veriler sağlamıştır. Bu alanda yapılacak araştırmalardan elde edilen verilerin çoğalması, zihinsel yetersiz veya otizm tanılı çocuk ve ergenlerde depresyonu önleme ve tedavi çalışmalarının planlanmasına katkı sağlayacaktır.

Examining depressive features of inclusion students with mental retardation or autism

Although depression and anxiety are the most common psychiatric disorders among children with mental retardation and autism, it can be seen that the number of study on this area is very limited. The purpose of this study is to examine depressive features of children and adolescents in inclusion with mental retardation or autism. In the research group is 44 children and adolescents ( 6 children with Asperger Syndrome, 16 children with high functioning autism, 22 children with mental retardation. Subjects age differs from 9 to 14 and all subjects are in the inclusion program at primary schools. In order to identify depressive features of research group, Kovack s Depression Scale for Children (1981) is used. Autism subgroup has higher levels of depression than mental retardation subgroup but none of the groups met the criteria of depression. The result of this study reveals that a child with autism has high depressive features and this result is parallel to a similar study. This prestudy has results which would be lightening further studies with larger sample size. Increasing the number of study and collecting more data in this area will help to plan prevention and intervention of depression among children and adolescents with autism or mental retardation.

PDF

___

AMERİKAN PSİKİYATRİ BİRLİĞİ (1994). DSM IV Mental Bozuklukların Tanı Ölçütleri El Kitabı (Çev .ed.: E. Köroğlu), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, (Orijinal eserin yayın tarihi 1994),.
AMERİCAN PSYCHİACTRİC ASSOCİATİON, APA (2000) DSM IV-TR Mental Bozuklukların Tanı Ölçütleri El Kitabı, (Çev. Ed.Ertuğrul Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği. (Orijinal eserin yayın tarihi 1994).
AVCI, A., ASLAN, H., & ALPARSLAN, N. (1996). Çocuk Psikiyatrisine Başvuran Olgularda Depresif Bulgular. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 21(3), s. 137-141.
AYSEV, A. & KERİMOĞLU, E. (1993) Asperger Sendromu, E Kerimoğlu (ed.), Otizm (s: 89 100), Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
BARNHILL, G. P. (2001). Social Attributions and Depression in Adolescents with Asperger Syndrome. Focus On Autism and Other Developmental Disabilities, Vol. 16(1) s. 46-53.
BAUMINGER, N., & KASARI, C. (2000). Loneliness and friendship in high- functioning children with autism, Child development, 71, s. 447- 456.
BAUMINGER, N., SCHULMAN, C., & AGAM, G. (2003). Peer interaction and loneliness in highfunctioning children with autism, Journal of Autism and Developmental Disorders, Vol. 33(5), 489-507.
CLARKE, D., BAXTER, M., PERRY, D. & PRASHER V. (1999). The Diagnosis of Affective and Psychotic Disorders in Adults with Autism: Seven Case Reports, Autism: The International Journal of Research and Practice, Vol. 3 (2), s.149-164.
DENİZ, M. E., YORGANCI, Z., & ÖZYEŞİL, Z. (2009). Öğrenme Güçlüğü Görülen Çocukların Sürekli Kaygı ve Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, İlköğretim Online, 8(3), s. 694-708, 2009. [Online]:
ERCAN, S. ve TURGAY, A. (2004). Mutsuz Çocuk: Çocukluk ve Ergenlik Döneminde Depresyon, İstanbul: Remzi Kitabevi.
ERDEN, G. ve AKÇAKIN, M. (2009). Otizmi Olan Çocuklar ve Kardeşlerinin Davranış Sorunları ve Kişilik Özellikleri Örüntüleri, 25 Mart 2009; http://www.cgrsder.org/dergi/83.php
ESBENSEN, A. J., SELTZER, M. M, & GREENBERG, J. S. (2005). Psychometric Evaluation of a self report measure of depression for individuals with mental retardation, American Journal on Mental Retardation, 110 (6), s. 469-481.
ERİPEK, S. (2005). Zeka Geriliği. Ankara: Kök Yayınları.
ERTEM, Ü. ve YAZICI, S. (2006). Ergenlik döneminde psikososyal sorunlar ve depresyon. Aile ve toplum, 3,9, s.7-12.
GHAZIUDDIN, M., TSAI, L. (1991) Depression in Autistic Disorder. Br J Psychiatry, vol 159, s. 721-723.
GHAZUIDDIN, M., WEIDMERMIKHAIL, E., & GHAZIUDDIN, N. (1998). Commorbidity of Asperger Syndrome: a Preliminary Report, Journal of Intellectual Disability Research, 42 (4), s. 279-83.
GLENN, E., BIHN E. M., & LAMMERS, W. J. (2003). Depression, anxiety, and relevant cognition in persons with mental retardation, Journal of Autism and Developmental Disorders, vol 33(1), s. 69-76.
HEIMAN, T. (2001). Depressive Mood in Students with Mild Intellectual Disability: Students Reports and Teachers Evaluations, Journal of Intellectual Disability Research, vol.45 (6), s. 526- 534.
HOWLIN, P. (2000). Outcome in Adult Life for More Able with Autism or Asperger Syndrome, Autism: The International Journal of Research and Practice, Vol. 4(1), s. 63-83.
KIM, J. A., SZATMARI, P., BRYSON, S. E., STREINER, D. L., & WILSON, F. J. (2000). The Prevalence of Anxiety and Among Children and Asperger Syndrome, Autism, Vol. 4(2), s. 117-132.
KARASAR, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi
KORKMAZ, B. (2003). Asperger Sendromu. İstanbul: Adam Yayınları.
LAINHART, J. E. (1999). Psychiatric Problems in Individuals with Autism, Their Parents and Siblings, International Review of Psychiatry, Vol 11 (4), s. 278-298.
LINNA, S., MOILANEN, I., EBELING, H. PIHA, J., KUMPULAINEN, K., TAMMINEN, T. & ALQVIST, F. (1999). Psychiatrics Symptoms in Children with Intellectual Disability, European Child and Adolescent Psychiatry, s. 77-88.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEB. (2000). Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
MINIKAM, R., MATSON, J. L., COE, D. A. & HILLMAN, N. (1995). Adolescent Depression: Relationships of Self-Report to Intellectual and Adaptive Functioning, Research In Developmental Disabilities, 16, s. 349-64.
MONTAGUE, M., ENDERS, C., DIETZ, S., DIXON, J. & CAVENDISH, W. M. (2008). A Longitudinal Study of Depressive Symptomology and Self-Concept in Adolescents, The Journal of Special Education, Vol. 42 (2), s. 67-78.
MORGAN, C. T. (1989) Psikolojiye Giriş. Hacettepe Üniversitesi, (Yayın Sorumlusu: S. Karakaş). Ankara: Psikoloji Bölümü Yayınları. No:1.
ÖNER, N. (2006). Türkiyede Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
PRASHER, V. (1999). Presentation and Management of Depression in People with Learning Disability, Advances in Psychiatric Treatment, vol.5, s. 447-454.
SAVAŞIR, I. ve ŞAHİN HİSLİ, N. (1997). Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları, No: 9.
STEWART, M.E., BARNARD, L., PEARSON, J. HASAN, R. & OBRİEN, G. (2006). Presentation of depression in autism and Asperger syndrome. Autism: The International Journal of Research and Practice, Vol. 10 (1), s. 103-116.
TANTAM, D. (2000). Psychological Disorder in Adolescents and Adults with Asperger Syndrome, Autism: The International Journal of Research and Practice, Vol. 4(1), s. 47-62.
TONGE, B. J., BRERETON, A.V., GRAY, K. M. & EİNFELD, S. L. (1999). Behavioural and Emotional Disturbance in High-Functioning Autism and Asperger Syndrome, Autism: The International Journal of Research and Practice, Vol. 3 (2), s. 117-130.
TOROS, F. (2002). Çocukluk çağı ve ergenlik dönemi depresyonlarında risk etmenleri. Türkiye Klinikleri Psikiyatri Dergisi, 3(2), s.75-79
TÜMKAYA, S. (1999). İlköğretim Okullarındaki Öğretmen ve Öğrencilerin Depresyon Belirtilerinin Araştırılması, VIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulan Bildiri. 1-3 Eylül, KTÜ-Trabzon.
VİCKERSTAFF, S., HERİOT, S., WONG, M., LOPES, A. & DOSSETOR D. (2007). Intellectual Ability, Self-Perceived Social Competence, and Depressive Symptomatology in Children with High-Functioning Autistic Spectrum Disorders, Autism: Journal of Autism and Developmental Disorders, 37, s. 1647-1664.
WİNG, L. (2005). Otizm El Rehberi, (Çev. Semra Kunt). İstanbul: Doğan Kitap Yayınları (Orijinal eserin yayım tarihi 1996).