TÜRKİYE’DE OKUMA ALIŞKANLIĞI KÜLTÜRÜ İÇİN OKUL ÖNcıası EĞİTİM KURUMLARINDA ANAOKULU KÜTÜPHANELERİNİN GEREKLİLİĞİ

Okuma kültürü ve kütüphane kullanma alışkanlığı tarihimize bakıldığında, bu alışkanlığın hiçbir devrede toplum temelinde birzemininin olmadığı görülmektedir. Hem devlet hem de sivil kuruluşların politikalarında, ülkenin geleceğinde söz sahibi olacak çocuklara,kitap ve kütüphane kültürünü benimsetebilecek bir yaklaşımın yeralmıyor oluşu, bu konudaki altyapı eksikliğinin hâlâ devam ettiğinigöstermektedir. Ailelerdeki okuma alışkanlığı kültürünün de sonderece zayıf olması nedeniyle, okul öncesi dönem çocuklarının zihinlerinde bir kitap ve kütüphane mefhumunun yerleşmesi ancak, okulöncesi kurumlarda "Anaokulu Kütüphaneleri" nin kurulması ilemümkün görünmektedir. Dolayısıyla, bir an önce hayata geçirilmesigereken bu projenin odak noktasının, topluma uzun vadeli etki vekatkıları için, 3-6 yaş arasındaki okul öncesi dönem çocukları olmasıgerektiği çok açıktır.Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de okumayı bir alışkanlığa dönüştürebilmek ve bu alışkanlığı bir kültür haline getirebilmek için, okulöncesi dönem çocuklarının zihinlerinde kitap ve kütüphane kavramının yer etmesi gerektiğinin altını çizmek ve bunun için anaokulukütüphanelerine ihtiyaç olduğunu vurgulamaktır

NECESSITY OI-' PRESCHOOL LIBRARY IN PRESCHOOL EDUCATION INSTITUTIONS I-'OR THE READING HABITS CULTURE IN TURKEY

When the history of our culture of reading and library use habits, no term has this habit it seems to be the basis of Turkish society. Both state and non— governmental organizations in policy, children will have say in the future of the country, an approach that embraced the book and library culture, demons— trates that continued lack of infrastructure in this regard. Because of the habit of reading in the family culture is also extremely poor, but the settlement of book and library concept of pre—school children’s minds in pre—school educatio— nal institutions seems to be possible with the establishment of the ”Preschool Libraries”. The aim of this study is to make the reading habit and culture in Turkey, to provide pre—school children in mind the formation of books and libraries per— ception and to emphasize the need for it preshool library.

___

  • ARAZ, Yahya (2013). 16. Yüzyıldan 19. Yüzyıl başlarına Osmanlı Toplumunda Çocuk Olmak. Kitap Yayınevi, İstanbul.
  • BAMBERGER, Richard (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme. Çev. Bengü Çapar. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • BAYRAM, Servet (2001). Türkiye'de Kitap Okuma Alışkanlığı. İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul.
  • BIEHL, Kristen (Haz.)(2011). Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi. Türkiye'de Okul Öncesi Eğitimde Kalite Standartları Durum Analizi Raporu.
  • ÇAKMAK GÜLEÇ, Havise ve Hulusi GEÇGEL (2014). Çocuk Edebiyatı Okul Öncesinde Edebiyat ve Kitap. Kriter Yayımcılık, İstanbul.
  • DÖKMEN, Üstün (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko- Sosyal Bir Araştırma. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • ERÜNSAL, İsmail (2015). Osmanlılarda Kütüphaneler ve Kütüphanecilik, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • GÖNEN, Mübeccel (1989). Anaokuluna giden 4—5 yaş çocuklarına resimli kitaplarla yapılan eğitimin dil gelişimine etkisinin incelenmesi", Eğitim ve Bilim, 13 (72): 21— 30.
  • GÜNDÜZ SAĞLAM, Ayşegül (2007). Anne Baba ve Öğretmenlerin Okul Öncesi Çocuk Kitaplarını Değerlendirmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
  • GÜVENLİ, Gülsün ve Feyza AK AKYOL (2014). ”Zoraki Bir İlişki: Kitap ve Dergi Okuma Alışkanlıkları". 23 Nisan TRT Uluslararası Çocuk ve Medya Kongresi II, 16— 18 Nisan 2013 içinde. s. 97— 117, TRT Eğitim Dairesi Başkanlığı Yayımları, Ankara.
  • KAĞITÇIBAŞI, Çiğdem (2010). Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi Kültürel Psikoloji. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • OKTAY, Ayla (2002). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon OKTAY, Ayla (1983) Okul Olgunluğu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. İstanbul.
  • OKTAY, Ayla ve Özgül POLAT UNUTKAN (2005). “Okul Öncesi Eğitimin Temel İlkeleri", Okul Öncesi Eğitim Denetim Rehber Kitabı içinde,ss. 36— 48. YA—PA Yayınları, İstanbul.
  • Okul Öncesi Eğitimi Programı (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Onuncu Kalkınma Planı (2014— 2018). file:///C:/Users/TOSHIBA/Desktop/10— kalkinma_plani.pdf [Erişim tarihi: Şubat 2015]
  • ORTAYLI, İlber (2000). Osmanlı Toplumunda Aile, Pan Yayıncılık İstanbul ÖZDEMİRCİ, Fahrettin (1990) "Niçin Az Okuyoruz Kamuoyu Araştırması Sonuçlandı", Türk Kütüphaneciliği, (3): 154— 155
  • ÖZEN ALTINKAYNAK, Şenay ve Cengiz YANIKLAR (2014). ”Anne ve Babaların Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocuklarının Gelişimine Yönelik Beklentileri", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30: 56 72.
  • ÖZEN ALTINKAYNAK, Şenay ve Cengiz YANIKLAR (2014). “Anne ve Babaların Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocuklarının Gelişimine Yönelik Beklentileri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Haziran 2014, Sayı 30, 56— 72.
  • SAÇKESEN, Serpil (2008). Çocuk Kitapları Seçiminde Anne Babaların Ve Okul Öncesi Öğretmenlerinin Görüşlerinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • SEVER, Sedat (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü, Tudem Yayınları, İzmir.
  • SEVİlVI, Osman (2003). Kitap Okuma Alışkanlığı Kazandırma Projesi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
  • SINAR ÇILGIN, Alev (2006). “Çocuğa Büyülü Bir Dünyanın Kapılarını Açmak", Milli Eğitim Dergisi, 172: 175—182
  • SINAR ÇILGIN, Alev (2007). Çocuk Edebiyatı, Morpa Yayınları, İstanbul.
  • ŞİRİN, Mustafa Ruhi (2007). Çocuk Edebiyatı Kültürü Okuma Alışkanlığı ve Medya Sarmalı, KÖK Yayıncılık, Ankara.
  • TANJU, Ebru Hasibe (2010). ”Çocuklarda Kitap Okuma Alışkanlığına Genel Bir Bakış". Aile ve Toplum, Nisan—Mayıs—Haziran, s. 31—41
  • TUGRUL, Belma ve Hakkı Hakan YILMAZ (Haz.) (2013). Toplum Temelli Erken Çocukluk Hizmetleri Sunumu Kılavuzu.
  • TUGRUL, Belma ve Nihan Feyman (2007). “Okul öncesi çocukları için hazırlanmış resimli öykü kitaplarında kullanılan temalar". II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 4— Ekim, Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • VERYERİ ALACA, Ilgım (2013). “0-5 Yaş Çocuk Ve Ailelerine Yönelik Devlet Destekli Dil Gelişimi Stratejileri, Medya Ve Okuma Kültürü Projeleri" 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiıiler Kitabı, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul, s.335—370
  • WADE, Barrie ve Maggie MOORE (1998). “An Early Start with Books: literacy and mathematical evidence from longitudinal study", Educational Review, 50 (2) 135—145
  • YAVUZER, Haluk (1997). Ana Baba ve Çocuk. Remzi Kitabevi, İstanbul. httbz//www.tdk.gov.tr/index.bh0?00tion=com bts “Alışkanlık" maddesi. Erişim Tarihi 11/11/2015
  • www.tk.org.tr index.php TKZ articlez download 412 404 Türkiye’de ihtiyaç maddeleri s1rala— mas1nda kitap 235. sırada yer alıyor! [Erişim tarihi 15 Eylül 2015] onetici—ozeti df. df?0. Türkiye Okuma Kültürü Haritası 2011 [Erişim tarihi 13 Temmuz 2015]
  • Guidelines for library Services to Babies and Toddlers, International Federation of Library Associations and Institutions, IFLA Professional Report 100. [Erişim tarihi Temmuz 2015]
  • httpzz [mevzuat.meb.gov.trzhtml [2529 0.html Millî Eğitim Bakanlığı Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği (2001) [Erişim Tarihi 09 Eylül 2015]
  • httpzz (www.ncbi.rılm.nih.gov[pubmed121219054 MOL, Suzanne ve Adriane G. BUS (2011)
  • “To read or not to read: meta—analysis of print exposure from infancy to early adult— hood", [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015]
  • htt www.tr.und .or content dam turke docs Publications hdr 06‘0202014‘02OIGR‘0 20Turkce‘Zo200zetpdf Birleşmiş Milletler İnsani Gelişim Raporu. [Erişim 21 Mart 2015]
Milli Eğitim-Cover
  • ISSN: 1302-5600
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Milli Eğitim Bakanlığı