Yerel Yönetimlerde Mali Kural Uygulamaları ve Türkiye İncelemesi

Mali kurallar; bütçe açıkları, kamu harcamaları, kamu borçları ve kamu gelirlerindeki artışı sınırlayan sayısal veya prosedürel düzenlemelerdir. Bu kurallar, mali sürdürülebilirliği sağlamayı, kamu yönetimlerinin hesap verebilirliklerini ve mali saydamlıklarını artırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın amacı, dünyada yerel yönetim düzeyinde uygulanan mali kuralları incelemek ve bu kuralların Türkiye’deki yerel yönetimlerin mali yapıları üzerindeki etkilerini analiz etmektir. Çalışmada, ülkemizde belediyelerin özellikle belediye şirketleri vasıtasıyla personel harcamalarına ilişkin mali kuralları dolaylı şekilde aştıkları, bütçe birliği ve genelliği ilkelerinin belediyelerde uygulanamadığı, borçlanmaya ilişkin mali kuralların belediyelerin toplam borç stokundaki aşırı artışı önlemede yetersiz kaldığı sonucuna varılmıştır. Bu sebeple çalışmada bu sorunların çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur.

Fiscal Rule Applications in Sub-Central Governments and a Review of Turkey

Fiscal rules are numerical or procedural regulations that limit the increase in budget deficits, public expenditures, public debt and public revenues. These rules aim to increase the accountability and fiscal transparency of public administrations and to ensure fiscal sustainability. The aim of this study is to examine the fiscal rules applied at the sub-central government level in the world and to analyze the effects of these rules on the fiscal structures of local administrations in Turkey. At the end of the study, it is concluded that municipalities in our country indirectly exceed the fiscal rules regarding personnel expenditures especially through municipal companies, the principles of budget unity and generality cannot be applied in municipalities, and the fiscal rules regarding borrowing are insufficient to prevent excessive increase in the total debt stock of municipalities. For this reason, suggestions for the solution of these problems are presented in the study.

___

  • Blöchliger, H. ve Pinero Campos, J.M. (2011), “Tax Competition Between Sub-Central Governments”, OECD Working Papers on Fiscal Federalism, No.13, OECD Publishing.
  • Cangiano, M., Curristine, T. ve Lazare, M. (2013), “The Emerging Architecture of Public Financial Management”, Cangiano, M., Curristine, T. & Lazare, M. (der), Public Financial Management and Its Emerging Architecture içinde, International Monetary Fund, Publication Services, Washington DC, 1-17.
  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇSB) (2021), “2020 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu”. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2010-2020 Yıllarına Ait Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporları.
  • Debrun, X., Moulin, L., Turrini, A., Casals, J., Kumar, M., Drazen, A. ve Fuest, C. (2008), “Tied to the Mast? National Fiscal Rules in the European Union”, Economic Policy, 23(54), 298-362.
  • Demirbaş, T. (2015), “Mahalli İdare Düzeyinde Mali Kuralların İncelenmesi”, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 1-32.
  • ECR (European Committee of Regions) (2021a), Division of Powers, https://portal.cor.europa.eu/divisionpowers/Pages/All-countries.aspx (Erişim Tarihi:13.08.2021)
  • ECR (European Committee of Regions) (2021b), Division of Powers, https://portal.cor.europa.eu/divisionpowers/Pages/UK-intro.aspx (Erişim Tarihi: 17.08.2021)
  • Fredriksen, K. (2013), Fiscal Consolidation Across Government Levels-Part 2, Fiscal Rules for Sub-Central Governments, Update of the Institutional Indicator, OECD Publishing.
  • Günaydın, İ. ve Eser, L.Y. (2010), “Maliye Politikasındaki Yeni Trend: Mali Kurallar”, Maliye Dergisi, 156, 51-65.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) (2021), “Ekonomi Reformları Eylem Planı” https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2021/03/Ekonomi-Reform-Takvimi. pdf (Erişim Tarihi: 13.06.2021)
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) (2022), “AB Tanımlı Genel Yönetim Borç Stoku İstatistikleri”, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/03/ Avrupa_Birligi_Tanimli_Genel_Yonetim_Borc_Stoku.xls (Erişim Tarihi: 17.04.2022)
  • Herold, K. (2020), “Insolvency Frameworks for State and Local Governments”, OECD Journal on Budgeting, 20/2, https://dx.doi.org/10.1787/4fe1859f-en (Erişim Tarihi: 16.09.2021)
  • Kamu İhale Kurumu (KİK) (2021), Eşik Değerler ve Parasal Limitler, https://dosyalar.kik.gov.tr/yardim/dokumanlar/2021_Esik_Degerler_ Parasal_Limitler_ Karsilastirma.pdf (Erişim Tarihi: 12.09.2021)
  • Karakurt, B. ve Akdemir, T. (2010), “Kurallı Maliye Politikası: Türkiye’de Kurallı Maliye Politikası Örnekleri”, Maliye Dergisi, 158, 226-261.
  • Kesik A. ve Bayar, N. (2010), “Uluslararası Uygulamalar Işığında Mali Kurallar ve Mali Disiplin”, Aktan, C.C, Kesik, A. ve Kaya, F. (der) , Mali Kurallar Maliye Politikasında Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar içinde, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara, 46-62.
  • Kopits, G. (2001), “Fiscal Rules: Useful Policy Framework or Unnecessary Ornament”, IMF Working Paper, WP/01/145, Washington DC, 1-24. National Conference of State Legislatures (NCSL), (2010), Fiscal Brief: State Balanced Budget Provisions, https://www.ncsl.org/documents/ fiscal/StateBalancedBudgetProvisions 2010.pdf (Erişim Tarihi: 20.08.2021)
  • OECD (2014), Fiscal Federalism 2014: Making Decentralisation Work, OECD Publishing, https://read.oecd-ilibrary.org/governance/fiscal federalism-2014_9789264204577-en (Erişim Tarihi: 14.08.2021)
  • OECD (2016), Fiscal Federalism 2016: Making Decentralisation Work, OECD Publishing, https://read.oecd.org/10.1787/9789264254053- en?format=pdf (Erişim Tarihi: 11.06.2021)
  • OECD (2021), Fiscal Decentralisation Database, https://www.oecd.org/ ctp/federalism/table9_tax_rev_rs-tot_tax_rev.xls
  • OECD/UCLG (2019), 2019 Report of the World Observatory on Subnational Government Finance and Investment-Country Profiles, https://www.sng wofi.org/reports/SNGWOFI_2019_report_country_profiles_DEC2019_U PDATES.pdf (Erişim Tarihi: 05.07.2021)
  • Sayıştay Başkanlığı (2020), Adana Büyükşehir Belediyesi Sayıştay Denetim Raporu 2019, 1-51.
  • Sayıştay Başkanlığı (2021), 2020 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu. Sayıştay Başkanlığı 2016 ila 2020 Yıllarına İlişkin Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporları.
  • Schick, A. (2013), “Reflections on Two Decades of Public Financial Management Reforms”, Cangiano, M., Curristine, T. & Lazare, M. (der), Public Financial Management and Its Emerging Architecture içinde, International Monetary Fund, Publication Services, 21-78.
  • Sutherland, D., Price, R. ve Joumard, I. (2006), Fiscal Rules for Sub-Central Governments: Design and Impact, OECD Working Paper.
  • TBMM, “Mali Kural Kanun Tasarısı”, https://www2.tbmm.gov.tr/d23/1/1- 0891.pdf (Erişim Tarihi: 08.08.2021)
  • Vammalle, C. ve Bambalaite, I. (2021), “Fiscal Rules for Subnational Governments: The Devil’s in the Details”, OECD Working Papers on Fiscal Federalism, OECD Publishing.
  • World Bank (1999), Public Expenditure Management Handbook, Washington DC http://web.worldbank.org/archive/website01531/WEB/ IMAGES/PUBLICEX.PDF (Erişim Tarihi: 12.07.2021)