Türkiye’de Gelir Üzerinden Alınan Vergilerin Karmaşıklık Analizi

Bu çalışmanın amacı, Türk vergi sisteminde gelir üzerinden alınan vergilerin karmaşıklık düzeyinin belirlenmesidir. Çalışmada 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, Ateşman (1997) okunabilirlik testi kullanılarak karmaşıklık yönünden analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde, Türk vergi sisteminde gelir üzerinden alınan vergilerin okunabilirliğinin düşük olduğu bulgusu elde edilmiştir. Diğer bir deyişle gelir üzerinden alınan vergilerin karmaşıklık düzeyinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda çalışmada, metinlerin açık ve anlaşılır olması için okunabilirliğin artırılmasına yönelik öneriler sunulmaktadır.

Complexity Analysis of Taxes on Income in Turkey

The aim of this study is to determine the complexity level of taxes on income in the Turkish Tax System. In the study, Income Tax Law No. 193 and Corporate Tax Law No. 5520 were analyzed in terms of complexity using Ateşman (1997) readability test. According to the results of the study, the readability of the taxes on income in the Turkish Tax System is low. In other words, it has been concluded that the level of complexity of taxes on income is high. In this context, in the study, suggestions are provided to increase readability so that the texts are clear and understandable.

PDF

___

Arslan, C.B. (2020), “Vergilemede Açıklık ve Basitlik İlkesi: Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Okunabilirlik Düzeyine İlişkin Bir İnceleme”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 687-695.
Ateşman, E. (1997), “Türkçe’de Okunabilirliğin Ölçülmesi”, Dil Dergisi (58), 71-74.
Bedir, S., Özdemir, D. ve Ateş, A. (2016), “Vergi Mükelleflerinin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları”, İmaj Yayınevi: Ankara.
Çetinkaya, H. (2010), “Türkçe Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Tanımlanması ve Sınıflandırılması” (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dilbilim Anabilim Dalı, Ankara, YÖK Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı (Tez No:265580).
Ekici, M.S. (2009), “Vergi Gelirlerini Etkileyen Ekonomik ve Sosyal Faktörler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 200-223.
Flesch, R. (1948), “A New Readability Yardstick”, Journal of Applied Psychology, 32(3), 221-233.
Karabacak, Y. (2013), “Türk Vergi Kanunlarının Karmaşıklık Düzeyinin Ölçümü Üzerine Bir Deneme”, Maliye Dergisi, 165, 38-53.
Office of Tax Simplification (2015), “OTS Complexity Project”, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uplo ads/attachment_data/file/438587/OTS_complexity_index_methodology_J une_2015.pdf (Erişim Tarihi: 05.03.2019)
Office of Tax Simplification (2017), “The Office of Tax Simplification Complexity Index”, htthffps://assets.publishing.service.gov.uk/ government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/603479/OTS__ complexity_index_paper_2017.pdf (Erişim Tarihi: 05.03.2019)
Öner, S. ve Cural, M. (2019), “Vergi Karmaşıklığı: Gelir Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberleri ve Beyan Broşürlerinin Okunabilirliği”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(1), 99-114.
Richardson, G. (2006), “Determinants of Tax Evasion: A Cross-Country Investigation”, Journal of international Accounting, Auditing and Taxation, 15(2), 150-169.
Savaşan, F. ve Odabaş, H. (2005), “Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Nedenleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(10), 1-28.
Smith, D. ve Richardson, G. (1999), “The Readability Australia’s Laws Supplementary Materials: An Emprical Investigation”, Fiscal Studies, 20(3), 321-349.
Temur, T. (2003), “Okunabilirlik (Readability) Kavramı”, Türklük Bilimi Araştırmaları Türkçe’nin Öğretimi Özel Sayısı (13), 169-180.
Tran-Nam, B. ve Evans, C. (2014), “Towards the Devolopment of a Tax System Complexity Index”, The Journal of Applied Public Economics: Fiscal Studies, 35(3), 341-370.
Yalama, G.Ö. ve Gümüş, E. (2013), “Vergi Kaçırma Eğilimini Etkileyen Faktörler: Eskişehir’den Bulgular”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 77-97.
Yelman, E. (2021), “Vergi Karmaşıklığı Bağlamında Türkiye’de Harcama Vergilerinin Okunabilirlik Analizi”, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 145-165.