Ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin karşılaştırmalı bir öneri: Beyanname yükümlülüğü

Vergi sistemlerinde gelir vergilendirilirken adil bir sistem yaratmak esas amaçtır. Türk Gelir Vergisi Sistemi’nde de gelir unsurları arasında Anayasal buyruklar gereği eşitlik ilkesi başta olmak üzere temel vergilendirme ilkeleri mutlaka ve özenle dikkate alınmak durumundadır. Ancak gelir unsurları arasında özellikle de ücretler üzerinden alınan vergi sisteminde, ücretliler aleyhine uygulamalar ve eksiklikler dikkat çekmektedir. Ücretlilerin ağırlıklı olarak tevkifat (kaynağında kesme, stopaj) yöntemi ile vergilendirilmesi, beyanname vermesine izin vermeyen düzenlemeler olması, gelir vergisi sisteminin ağırlıklı olarak ücretliler üzerine yığılmasına neden olmaktadır. Oysa ücretlilere yönelik beyanname verme olanağının getirilmesi ve mali gücün ölçülmesinde gerekli olan sistem eksikliklerinin tamamlanması ile söz konusu etmeye çalıştığımız ücretliler aleyhine olan bazı hususların ve uygulamaların bertaraf edilmesi ve daha adil bir vergi sisteminin uygulanması kanımızca mümkündür. Bu tebliğde önce söz konusu uygulamadaki adaletsizliklere, eşitsizliklere neden olduğuna inandığımız vergisel hususlar vurgulanmakta ve akabinde de bazı değerlendirmeler ve düzenleyici ve denetleyici bağlamda öneriler sunulmaya çalışılmıştır. Araştırmamızda, Türk Vergi Sistemi’ndeki münhasıran ücretlerin vergilendirilmesi konusu, seçilmiş bazı yabancı ülkelerin vergi sistemlerinde ücretlilerin vergilendirilmesi sistemleri ile mukayese edilmek suretiyle, analiz edilmeye ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Comparative proposal regarding the taxation of wages: Obligation of the tax return

The main objective is to create a fair system to excise and to apply income tax systems. Items of income of the Income Tax System in Turkey in accordance with the principle of equality, especially between the fundamental precepts of Constitutional principles of taxation, must necessarily be taken into consideration and carefully. However, among the elements of income, especially fees received through the tax system, applications, and lack of attention the expense of wage earners. Mainly of wage withholding (welding, cutting, withholding tax) by the method of taxation, and, therefore, declaration that regulations do not allow to give a significant portion of the tax burden on wage earners, such as collection of reasons, as mainly income tax system, leads to congestion on wage earners. However, the possibility of making tax return for the introduction of wage-earners are required to measure the financial strength and with the completion of system deficiencies, some of these issues and practices that we try to eliminate the expense of wage earners, and it is possible in our opinion the implementation of a tax system fairer. In this paper the application before the injustices, inequities in the tax issues that we believe to be caused by the stresses and subsequently tried to make some suggestions assessments, and regulatory and supervisory context. In our study, Turkish Tax System is exclusively in the taxation of wages, wages in selected foreign countries' tax systems by being compared with the taxation systems, and have been evaluated to be comparatively analyzed.

PDF

___

Aksoy, Ş. (1982), Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, Filiz Kitabevi. İstanbul.

Akıntürk, T. ve Karaman, D.A. (2011), Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Özel

Borç İlişkileri, 6098 sayılı Yeni Borçlar Kanunu ile Karşılaştırmalı, Onyedinci (25) Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ, İstanbul.

Armağan, R. (2006), “Gelir Vergisi’nde Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi ve Sosyo- Ekonomik Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 323-347.

Aydın, M. ve Türgay, T. (2011), “Yoksullukla Mücadelede Vergi Politikası ve Türkiye”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(1), 249-274.

Bankman, J., Griffith, T.D. ve Pratt, K. (2005), Federal Income Tax, Examples&Explanations, 4.Ed., Apsen Publishers.

Başaran Yavaşlar, F. (2011), Gelir Vergilendirmesinin Temelleri, Birinci Baskı, Seçkin Yayıncılık. Ankara.

Budak, T. (2010), Türk Vergi Hukukunda Anayasal Ölçüt: Mali Güç, XII Levha Yayıncılık, İstanbul.

Chennells, L., Dilnot, A. ve Roback, N. (2000), A Survey of the UK Tax System, The Instıtute for Fiscal Studies, Briefing Note No:9, Version.

Chirelstein, M.A. (2009), Federal Income Taxation, 11.Ed., Foundation Pres.

Çağan, N. (1982), Vergilendirme Yetkisi, Kazancı Hukuk Yayınları. İstanbul.

Çakır, Ö. (2006), “Ücret Adaletinin İş Davranışları Üzerindeki Etkikeri, Ankara: Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası, http://www.kamuis. org.tr/pdf/ucretadaletinin.pdf

Demirli, Y. (2011). “Vergi Reformları ve Türkiye’de Gelir Üzerinden Alınan Vergiler Açısından Değerlendirme”, Ankara: Temmuz 2011, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 2011/412, httpwww.sgb.gov.tr Yayinlar2011-412%20Yrd.Do%C3%A7.Dr.%20Yunus%20Demirli.pdf

Doğrusöz, A.B. (1992), Türk Vergi Sisteminde Kaynakta Vergileme “Stopaj”, İstanbul Serbest Muhasebeciler Odası Yayınları, No:3, İstanbul.

Doğrusöz, B. “Ücretlerin Vergilendirilmesinin Esasları”, 11/01/2010, http://bumindogrusoz.com/m.aspx?id=487

Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), 26125 sayı ve 01/07/2006 (mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

DPT Kütüphanesi Yayını, “Gelir Vergisi Kanunu ile İlgili Değişiklikler (Üçüncü Bölüm)”, kutup.dpt.gov.tr/vergi/yilmazh/vergi1.doc

DPT Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Vergi Özel İhtisas Komisyonu Raporu (2001), DPT:2597,ÖİK:608, Ankara, http://ekutup.dpt.gov.tr/vergi/oik608.pdf

DPT Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu (2001), DPT:2603- ÖİK:614, Ankara,

http://www.kayitdisiekonomi.com/files/oik614.pdf

Erginay, A. (1988), Vergi Hukuku, İlkeler-Vergi Tekniği, Türk Vergi Sistemi. 13. Baskı. Turhan Kitabevi. Ankara.

Ferhatoğlu, E. (2003), “Gelir Teorileri Bağlamında Avrupa Birliği ve Türkiye’deki Gelir Tanımlaması ve Sonuçları: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, E-Akademi, Sayı:19, abdevetrdegelirintanimlanmasiferhatoglu.pdf

Gelir İdaresi Başkanlığı (2010), Faaliyet Raporu 2010, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Ankara,

http://www.gib.gov.tr/fileadmin/faaliyetraporlari/2010/Faaliyet_raporu_2010.pdf

Gelir İdaresi Başkanlığı, Ücret Kazançları Vergi Rehberi (Mart 2011), http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2011_Ucret_Kazanclari.pdf IR-2010-127, “In 2011, Many TaxBenefits Increase Slightly Due to Inflation Adjustments”, http://www.irs.gov.tr/newsroom/atrticle/0,,id=2334615,00.html

Kumrulu, A. (1979), “Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfdarsiv/ AUHF-1979-36-01-04-Kumrulu.pdf.Ankara

Leibfritz, W. ve O’Brien, P. (2005), “French Tax System: Main Characteristic, Recent Developments and Some Considerations For Reforms”, OECD Economics Departments, Working Papers No:439, ECO/WKP(2005)26.

Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Gelir Vergisi Sirküleri/16, GVK- 16/2004-8/Gelirin Toplanması ve Beyanı-1 Sayı ve 11/02/2004 tarihli sirküler (http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1028)

McNulty, J.K. (1999), Federal Income Taxation of Individuals, 6.ed., West Group, St.Paul, Minnesota.

Nadaroğlu, H. (2000), Kamu Maliyesi Teorisi, Beta Basım AŞ, 11. Baskı. İstanbul.

Neumark, F. (1946), Gelir Vergisi-Teori, Tarihçe-Pratik, Hak Kitabevi, İstanbul.

Neumark, F. (1975), Vergi Politikası (Çev. İ.F. Cankorel, İstanbul: Filiz Kitabevi) Oktar, A. (2010), Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 5. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

Ortaç, F.R. (1999), “Vergilendirilebilir Gelir Kavramı, Geliri Belirleyen Teoriler ve Türk Gelir Vergisinde Yer Alan Gelir Tanımlaması”, GÜ İİBF Dergisi, 2/99,105-115, httpwww2.bayar.edu.triibfmaliyesureyya_sakincdocsKamuMaliyesiFevziORTA C.pdf

Öncel, M., Kumrulu, A. ve Çağan, N. (Mart 2010), Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş, Değişiklikler İşlenmiş 18 Bası, Turhan Kitabevi, Ankara.

Öncel, M. “Enflasyon ve Vergilendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-1995-44-01-04- Oncel.pdf

Öz, N.S. (2006), Gelir Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay (Elde Etme), Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.

Özbalcı, Y. (1997), Gelir Vergisi Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Ankara: Feryal Matbaacılık.

Saban, N. (2009), Vergi Hukuku. 5. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.

Saraçoğlu, F. (2000), “Vergi Erozyonu Açısından Gelir Vergisinde Yer Alan Müesseselerin Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2/2000, 79-96, http://dergi.iibf.gazi.edu.tr/dergi_v1/2/2/5.pdf

Seviğ, V. (2004), “Kesinti Suretiyle Vergilendirme Çağdaş Bir Uygulama Değildir”, F. Yenisey ve G. Güneş (Ed.), Prof.Dr. Adnan Tezel Günleri: Vergi Hukuku, Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd.Şti. İstanbul.

Seviğ, V. (15/12/2011), “Mali Güce Göre Vergilendirme”, http://www.bumindogrusoz.com/m.aspx?id=681

TBMM Tutanak Dergisi, 108. Birleşim, 24/06/1998, http://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem20/yil3/bas/b108m.htm

The French Tax System, Public Finances General Directorate, Tax Policy Directorate (Situation as at 31 August 2009).

Turhan, S. (1979), Vergi Teorisi, İstanbul Üniversitesi Yayınlarından No:2550, İktisat Fakültesi No:435, Maliye Enstitüsü No:57, İstanbul.

Türk Dil Kurumu, http://tdkterim.gov.tr/bts/

Üstün, Ü.S. (2010), “Anayasa Mahkemesinin Ücret Gelirlerine İlişkin Gelir Vergisi Tarifesi İptal Kararı ve Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XIV, Y.2010, Sa.2.

http://taxes.about.com/od/deductionscredits/qt/standard.htm

http://www.hmrc.gov.uk/incometax/personal-allow.htm

http://www.hmrc.gov.uk/incometax/adjusted-net-income.pdf

http://www.hmrc.gov.uk/incometax/intro-tax-allow.htm

http://www.french–property.com/guides/frances/finance-taxation/taxation/incometax- return/

http://www.french–property.com/guides/frances/finance-taxation/taxation/soscialsecurity/ employers-employees/

http://www.french–property.com/guides/frances/finance-taxation/taxation/

http://www1.agenziaentrate.gov.it/inglese/italian_taxation/income_tax.htm

http://www.cra-arc.gc.ca/tx/ndvdls/fq/txrts-eng.html?=slnk

http://www.cra-arc.gc.ca/E/pub/tg/5000-g/5000g-11e.pdf

http://www.ato.gov.au/content/12333.htm

http://cds.mfcr.cz/cps/rde/xchg/cds/xsl/284.html?year=0

http://www.worldwide-tax.com/czech/czech_tax.asp

http://www.taxrates.cc/html/czech-republic-tax-rates.html

http://www.turkis.org.tr/source.cms.docs/turkis.org.tr.ce/docs/file/gidaharcama.pdf

http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=19593740