Strike in Turkish labor law

Grev, iş hukukunun en önemli kurumlarından birisidir. Gerek Anayasa gerek Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununda düzenlenmiş olan grev, işçilere verilmiş bir haktır. Bu bağlamda grev, işçilerin topluca çalışmamak suretiyle işyerinde faaliyeti durdurmak ve işin niteliğine gore önemli ölçüde aksatmak amacıyla aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun kararına dayanarak işi bırakmaları anlamına gelir. Grevden söz edebilmek için maddi ve psikolojik unsurların gerçekleşmesi gerekir. Grevin maddi unsuru işin bırakılması, psikolojik unsuru ise işçilerin aralarında anlaşmaları veya bir kuruluş kararına uymalarıdır. Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununda grev kanuni grev ve kanun dışı grev olmak üzere iki şekilde düzenlenmiştir. Kanuni grevden söz edebilmek için bir toplu iş uyuşmazlığının olması, grev yasağının bulunmaması ve grev kararının mesleki bir amaçla alınmış olması gerekmektedir. Kanuni grev süresince iş sözleşmesi askıya alınır. Diğer bir ifade ile işçilerin iş görme borcu, işverenin ücret ödeme borcu bu süre içinde ortadan kalkar. Buna karşın kanuni grev süresince iş sözleşmesi sona ermeyip devam ettiği için, işçilerin sadakat yükümlülükleri devam eder. Kanuni grev için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan grev ise kanun dışı grev olarak kabul edilir. İşveren kanun dışı grevin yapılması kararına katılan, böyle bir grevin yapılmasını teşvik eden, böyle bir greve katılan veya böyle bir greve katılmaya ya da grevin devamına teşvik eden işçilerin iş sözleşmelerini herhangi bir ihbarda bulunmakzısın ve tazminat ödemeye mecbur olmaksızın feshedebilir.

Strike is one of the core foundations of labor law. Strike, regulated not only with Constitution but also in Collective Agreement, Strike and Lock-out Act (Act No 2822), is a right that is granted to workers. In this respect, strike can be described as the workers giving up their work upon a decision taken collectively or by an institution -protecting their rights- in order to suspend work on a large scale or halt the activity of the workplace completely. In order to talk about strike, both physical and psychological elements should be accomplished. Giving up working is the physical element of the strike and workers agreement among themselves or compliance to an institutions decision is the psychological element of the strike. Strike is regulated as a legal strike and an illegal strike under Collective Agreement, Strike and Lock-out Act. Existence of a collective labor conflict, absence of the strike prohibition and occupational objective are necessary for legal strike. The labor contract is suspended temporarily over the course of legal strike. In another words, during the period of strike, the obligation of the workers to work and the obligation of the employers to make payments are removed. However, since the labor contract does not terminate in the course of the legal strike, the workers loyalty obligation continues. Illegal strike can be explained as a strike, which comes out without the conditions necessary for a legal strike. The employer may terminate the labor contract without any notification or obligation to pay any compensation in terms of workers who support the decision to call the illegal strike or urge others to support it, or take part in the illegal strike or urge others to take part in it or continue it.

___

Aktay A. Nizamettin/ Arıcı Kadir/ Senyen- Kaplan E. Tuncay, İş Hukuku, Yenilenmiş 4. Baskı, Ankara 2011

Centel Tankut, The Right to Strike and its posssible conflict with other fundamental rights of the people, Turkey Report to XX World Congress of Labour and Social Security Law, Santiago de Chile, September 2012 (http://www.congresomundialtrabajo2012.com/wpcontent/ uploads/2011/01/Tankut-Centel.pdf)

Çelik Nuri, İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 23. Baskı, İstanbul 2010

Çifter Algun, Türk Hukukunda Hizmet Akdinin Yasal Grev Süresince Askıda Olmasının Sonuçları, AÜHFD., C.VI, S.1-4 (2002) http://hukuk.erzincan.edu.tr/dergi/makale/2002_1_13.pdf) (Askı)

Çifter Algun, Yasal Grev ve Unsurları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, http://www.iticu.edu.tr/yayin/dergi/d5/M00070.pdf (Yasal Grev)

Günay Cevdet İlhan, Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Hukuku, Ankara 1999

Günay Cevdet İlhan, İş Hukuku, Ankara 2003

Kabakcı Mahmut, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununa Göre Toplu Pazarlık Sürecinde Ortaya Çıkan Uyuşmazlıkların Çözüm Aracı Olarak Grev ve Lokavt, İstanbul 2004

Koç Yıldırım, Türkiyede Grev Hakkı, Ankara 1999

Mollamahmutoğlu Hamdi, Türk Hukukunda Lokavt, Ankara 1993

Narmanlıoğlu Ünal, İş Hukuku II, Toplu İş İlişkileri, İzmir 2001 (Toplu İş İlişkileri)

Narmanlıoğlu Ünal, Grev, Ankara 1990 (Grev)

Oğuzman M.Kemal, Hukuki Yönden Grev ve Lokavt, İstanbul 1964

Sur Melda, Grev Kavramı, İzmir 1987 (Grev)

Sur Melda, İş Hukuku Toplu İş İlişkileri, Ankara 2009 (Toplu İş)

Sümer Haluk Hadi, İş Hukuku Uygulamaları, Genişletilmiş 3. Baskı, Konya 2009

Tuncay A. Can, Toplu İş Hukuku, 2.bası, İstanbul 2010

Tunçomağ Kenan/Centel Tankut, İş Hukukunun Esasları, İstanbul 2008

Turunç Noyan/Sur Melda, Turkish Labor Law, İzmir 2010

Ulucan Devrim, İş Mücadelesinin Hizmet Akdine Etkisi, İş Hukuku, C.2, S.2, Nisan-Haziran 1992