Nisa GÜLPINAR, Sibel BAŞKAYA, Ziya YEŞİLBUDAK, İlkay BOZ

İnfertilite Tedavisi Sırasında Kadınların Algıladıkları Bakım Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Amaç: Bu araştırma, infertilite tedavisi gören kadınların algıladıkları bakım davranışlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte yürütülen araştırma infertilite tedavisi gören 240 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, sosyodemografik ve infertiliteye ait sorular içeren 13 soruluk kişisel formu ve Bakım Davranışları Ölçeği-24 ile yüz yüze görüşme yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon testleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların Bakım Davranışları Ölçeği puanı ortalamasının 4.45±1.26 olduğu ve bakım davranışlarını ortalamanın üstünde algıladıkları saptanmıştır. Ölçeğin alt boyutlarından alınan puanlar incelendiğinde ise güvence alt boyutu ortalaması 4.49±1.33, bilgi ve beceri alt boyutu ortalaması 4.89±1.25, saygılı olma alt boyutu ortalaması 4.17±1.36 ve bağlılık alt boyutu ortalaması 4.26±1.34 puan olarak saptanmıştır. Kadınların en yüksek bakım davranışı algıları bilgi ve beceri ve en düşük bakım davranışı algıları ise saygılı olma boyutunda bulunmuştur. Bakım Davranışları Ölçeği toplam puanı ile evlilik, infertilite tanı ve tedavi süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı ters bir ilişki olduğu (p=0.000), bu süreler arttıkça bakım davranışlarının olumsuz algılandığı görülmüştür. Sonuç: Türkiye’de ilk defa infertilite tedavisi gören kadınların algıladıkları bakım davranışları değerlendirilmiş, sonuçta kadınların bakım davranışı algısı ortalamanın üzerinde ancak iyileştirilmesi gerektiği saptanmıştır.

Determination of the Caring Behaviors and Affecting Factors Women Perceived During Infertility Treatment

Aim: This study was conducted to determine the caring behaviors perceived by women during infertility treatment and affecting factors. Methods: The descriptive study comprised 240 women during infertility treatment. The data were collected through face-to-face interviews with the Caring Behaviors Inventory-24 and a thirteenitem personal identification form. Number, percentage, t-test, one-way variance analysis, and correlation tests were used in the analysis of the data. Results: The average score of the Caring Behaviors Inventory was 4.45±1.26, which shows that the perception of caring behaviors was above average. The mean score of the assurance subscale was 4.49±1.33, the mean score of the knowledge and skill subscale was 4.89±1.25, the mean score of the respectful subscale was 4.17±1.36, and the mean score of the connectedness subscale was 4.26±1.34. The highest caring behaviors were found to be perceived knowledge and skills while the lowest was respectfulness. There was a statistically significant opposite correlation between marital status, infertility diagnosis, and treatment duration (p = 0.000), and caring behaviors were negatively perceived as these durations increased. Conclusion: For the first time in Turkey, caring behaviors were evaluated during infertility treatment, and it was determined that the perception of caring behaviors is above average but still needs improvement.

PDF

___

1 . Boivin J, Griffiths E, Venetis CA. Emotional distress in infertile women and failure of assisted reproductive technologies: Meta-analysis of prospective psychosocial studies. BMJ. 2011;342:d223. doi: 10.1136/ bmj.d223.
2 . Altuntuğ K, Kızılırmak A, Başer M, Ege E. İnfertil çiftlerde kaygı düzeyi ve sosyodemografik özellikler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2012;7(21):65-78.
3 . Karaca A, Ünsal G. İnfertil kadınların infertiliteye bağlı yaşadıkları stres düzeyi ve etkileyen faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2015;12(2):126-32. doi: 10.5222/HEAD.2015.126.
4 . Fata S, Aluş Tokat M, Bağardı N, Yılmaz B. İnfertilite sürecinin tanı ve tedavi aşamalarında kadınların stres yaşama durumları, nedenleri ve zamanı. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 2017;11:20-33. doi: 10.17367/JACSD.2017.3.9.
5 . Karlıdere T, Bozkurt A, Yetkin S, et al. Is there a gender difference in infertile couples without an axis I psychiatric disorder in the context of emotional symptoms, social support, and sexual function?. Turkish Journal of Psychiatry. 2007;18(4):311-22. Available from: http://www. turkpsikiyatri.com/default.aspx?modul=turkceOzet&gFPrkMakale=598
6 . Sexton MB, Byrd MR, O’Donohue WT, Jacobs NN. Web-based treatment for infertility-related psychological distress. Arch Womens Ment Health. 2010;13(4):347-58. doi: 10.1007/s00737-009-0142-x.
7 . Sezgin H, Hocaoglu Ç. İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride Guncel Yaklaşımlar. 2014;6(2):165. doi: 10.5455/cap.20131001091415.
8 . Durgun-Ozan Y, Okumus H. Experiences of Turkish women about infertility treatment: A qualitative study. IJBCS. 2013;2(2):56-64. Available from: http://www.ijbcs.com/eski/images/stories/doc/2013-2/7. Ozan%20YD%20and%20Okumus%20H%20Experiences%20of%20 Turkish%20women%20about%20infertility%20treatment.pdf
9 . Boz I, Okumuş H. The “everything about the existence” experiences of Turkish women with infertility: Solicited diaries in qualitative research. J Nurs Res. 2017;25(4):268-75. Available from: https://www.ncbi.nlm. nih.gov/pubmed/28683014
10 . Papastavrou E, Karlou C, Tsangari H, Efstathiou G, Sousa VD, Merkouris A, et al. Cross-culturel validation and psychometric properties of the Greek version of the caring behaviors inventory: A methodological study. J Eval Clin Pract. 2011;17(3):435-43. doi: 10.1111/j.1365-2753.2010.01445.x.
11 . Watson J. Nursing: Human science and human care. 1st ed. New York: Jones & Bartlett Learning; 2008.
12 . Finfgeld-Connett D. Meta-synthesis of caring in nursing. J Clin Nurs. 2008;17:196-204. doi: 10.1111/j.1365-2702.2006.01824.x.
13 . Arslan-Özkan İ, Okumuş H. Bakım ve iyileşmenin kesiştiği bir model: Watson’ın İnsan Bakım Modeli. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012;14(2):61-72. Available from: http://hemarge.org.tr/ ckfinder/userfiles/files/2012/2012-2/2012-vol14-sayi2-280.pdf
14 . Arslan-Özkan İ, Okumuş H, Buldukoğlu K, Watson J. A case study based on Watson’s Theory of Human Caring: Being infertile women in Turkey. Nurs Sci Q. 2013;26(4):352-9. doi: 10.1177/0894318413500346.
15 . Durgun-Ozan Y, Okumuş H. Effects of nursing care based on watson’s theory of human caring on anxiety, distress, and coping, when infertility treatment fails: A randomized controlled trial. J Caring Sci. 2017;6(2):95- 109. doi: 10.15171/jcs.2017.010.
16 . Wu Y, Larrabee JH, Putman HP. Caring Behaviors Inventory: A reduction of the 42-item instrument. Nurs Res. 2006;55(1):18-25. Available from: https://insights.ovid.com/pubmed?pmid=16439925
17 . Rego A, Godinho L, McQueen A, Cunha MP. Emotional intelligence and caring behaviour in nursing. The Service Industries Journal. 2010;30(9):1419-37. doi: 10.1080/02642060802621486.
18 . Kurşun Ş, Kanan N. Bakım Davranışları Ölçeği-24’ün Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2012;15(4):229-35. Available from: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/29608
19 . Babadağ K. Hemşirelik ve Değerler. 1st ed. Ankara: Alter Yayıncılık; 2010.
20 . Kıvanç MM. Hemşirelik uygulamalarında bakım kavramı. In: Atabek AT, Karadağ A, editors. Hemşirelik Esasları: Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2012. p. 220-2.
21 . Sitzman K, Watson J. Caring Science, Mindful Practice: Implementing Watson’s Human Caring Theory. New York: Springer Publishing Company; 2014.
22 . Kaya A, Boz I. The development of the Professional Values Model in Nursing. Nurs Ethics. 2017. Article in press. doi: 10.1177/0969733017730685.
23 . Palese A, Tomietto M, Suhonen R, et al. Surgical patient satisfaction as an outcome of nurses’ caring behaviors: A descriptive and correlational study in six European countries. J Nurs Scholarsh. 2011;43(4):341-50. doi: 10.1111/j.1547-5069.2011.01413.x.
24 . Hershberger PE, Kavanaugh K. Enhancing pregnant, donor oocyte recipient women's health in the infertility clinic and beyond: A phenomenological investigation of caring behaviour. J Clin Nurs. 2008;17(21):2820-8. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pmc/articles/PMC2825483
25 . Allan H. A ‘good enough’ nurse: Supporting patients in a fertility unit. Nurs Inq. 2001;8:51-60. Available from: https://onlinelibrary.wiley. com/doi/pdf/10.1046/j.1440-1800.2001.00090.x
26 . Allan HT. Nursing the clinic, being there and hovering: Ways of caring in a British fertility unit. J Adv Nurs. 2002;38:86-93. doi: 10.1046/j.1365-2648.2002.02149.x.
27 . Corbin J. Is caring a lost art in nursing?. Int J Nurs Stud. 2008;45(2):163- 5. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2007.09.003.
28 . Çevik K, Eşer İ. Nöroşirurji kliniğinde yatan hastaların bağımlılık düzeylerinin hemşirelik bakım kalitesini algılamalarına etkisi. FN Hem Derg. 2014;22(2):76-83. Available from: http://dergipark.gov.tr/ download/article-file/332787
29 . Papastavrou E, Efstathiou G, Charalambous A. Nurses’ and patients’ perceptions of caring behaviours: Quantitative systematic review of comparative studies. J Adv Nurs. 2011;67(6):1191-205. doi: 10.1111/j.1365-2648.2010.05580.x
30 . Tüzer V, Tuncel A, Göka S, et al. Marital adjustment and emotional symptoms in infertile couples: Gender differences. Turk J Med Sci. 2010;40(2):229-37. doi: 10.3906/sag-0901-17.
31 . Boivin J, Griffiths E, Venetis CA. Emotional distress in infertile women and failure of assisted reproductive technologies: Meta-analysis of prospective psychosocial studies. BMJ. 2011;342:d223. doi: https://doi. org/10.1136/bmj.d223.
32 . Kazandı M, Gunday O, Mermer TK, Erturk N, Ozkınay E. The status of depression and anxiety in infertile Turkish couples. Iran J Reprod Med. 2011;9(2):99-104. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/ articles/PMC4216443/
33 . Valsangkar S, Bodhare T, Bele S, Sai S. An evaluation of the effect of infertility on marital, sexual satisfaction indices and health-related quality of life in women. J Hum Reprod Sci. 2011;4(2):80-5. doi: 10.4103/0974-1208.86088.

Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi-Cover

ISSN: 2618-5741
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2004
Yayıncı: Koç Üniversitesi HYO Semahat Arsel Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Merkezi (SANERC)