Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi

Amaç: Araştırma hemşirelerin el yıkama alışkanlıklarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi ve el hijyeni uyum oranlarının değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirildi. Tanımlayıcı ve gözlemsel özellikte bir araştırmadır. Yöntem: Örneklemi oluşturan hemşirelerin (n=63) el yıkama alışkanlıklarına ilişkin görüşleri anket formuyla sorgulandı. Hemşirelerin el hijyeni uygulamalarını belirlemek amacıyla el yıkama endikasyonları ve bu el yıkama endikasyonlarında el yıkama durumları habersiz olarakEl Yıkama Gözlem Aracı kullanılarak gözlendi. Bulgular: Hemşireler hasta bakımı sırasında karşılaşılabilen durumlarda ellerini sık yıkadıklarını ("sık sık" veya "her zaman") bildirdi. El yıkama gerektiren toplam 703 durum gözlendi. Hemşirelerin el yıkama davranışlarına ilişkin öz-bildirimlerinin aksine, el hijyeni uyum oranları düşük (%0 ile 2.3 arası) bulundu. El yıkama gerektiren durumlarda su-sabun (%54.7) ve alkollü dezenfektan (%45.3) kullanıldı. El yıkamanın gerçekleştirildiğidurumların%97.8’inde el yıkama tekniğinin uygun olmadığı/kısmen uygun olduğu, sadece %2.2’sinde ise tekniğin uygun olduğu gözlendi. El yıkayanların %21’i ellerini 5 saniyeden daha kısa sürede, %73.2’si 5-15 saniyede, %5.8’i 15 saniyeden daha uzun sürede yıkadığı belirlendi. Sonuç: Bu araştırmada hemşirelerin el yıkama alışkanlıklarını genel olarak iyi olarak bildirdiği, ancak gözlem sonucu el hijyeni uyum oranlarının oldukça düşük olduğu dikkat çekmektedir. Sonuçlar hemşirelerin doğru el yıkama tekniği ve el yıkamaya ilişkin tutumların geliştirilmesine ve el hijyeni eğitimine gereksinim olduğunu göstermektedir.

Evaluation of Nurses’ Views about Hand Washing Habits and Hand Hygiene Compliance Rates

Aim: This descriptive and observational study was conducted to identify the opinions of nurses regarding hand washing habits and to assess their hand hygiene compliance rates. Methods: The nurses (n=63) were asked about their views regarding their hand hygiene habits. Nurses' hand hygiene compliance and hand washing behaviors were observed. Nurses were not aware that their hand washing behaviors were observed. Hand washing behaviors were assessed using the Hand-washing Observation Tool. Results: Nurses reported that they washed their hands frequently ("often" or "always") during routine patient caregiving in the hospital setting. Researchers observed a total of 703 hand-washing indications. Unlike the nurses' self-reports on hand-washing behaviors, the hand hygiene compliance rates were poor (ranging from 0% to 2.3%). Hand washing was performed using soap and water (54.7%) or alcohol disinfectant (45.3%). The majority of hand washing behaviors were not performed using the proper techniques or were only performed using partly proper techniques (97.8%). Only 2.2% of cases washed their hands using proper techniques. Of the nurses, 21% washed their hands for less than five seconds, 73.2% for five to fifteen seconds, and 5.8% for longer than fifteen seconds. Conclusion: The research found that self-reported hand washing habits of the nurses were good in general. However, the observations showed that hand hygiene compliance rates among nurses were extremely poor. The results revealed that there was a need to improve the nurses' attitudes towards hand washing and proper hand washing techniques as well as a need for hand hygiene education.

PDF

___

1 . World Health Organization. WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care: A Summary. Geneva, Switzerland: 2009. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44102/1/9789241597906_ eng.pdf
2 . Boyce JM, Pittet D; Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee; HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Guideline for Hand Hygiene in Health-Care Settings. Recommendations of the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee and the HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Society for Healthcare Epidemiology of America/Association for Professionals in Infection Control/Infectious Diseases Society of America.MMWR Recomm Rep. 2002;51(RR-16):1-45. Available from: https://www.ncbi. nlm.nih.gov/pubmed/12418624
3 . Yurttaş A, Kaya A, Engin R. Bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitesindeki el hijyeni uyumları ile hastane enfeksiyonlarının incelenmesi: Retrospektif çalışma. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2017;4(1):1-7. doi:10.17681/hsp.115490.
4 . Erkan T. Hemşirelerin el yıkama davranışlarının değerlendirilmesi [master’s thesis]. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2010.
5 . Toraman AR, Battal F, Çaşkurlu Gürel A, Korkmaz F. Yoğun bakım ünitesinde sağlık personelinin el yıkama alışkanlıkları. Yeni Tıp Dergisi. 2009;26:85-9.
6 . Oğuz B, Kurutkan NM. Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmanın altın kuralı el hijyeni: Kamu ve özel hastane karşılaştırması. Konuralp Tıp Dergisi. 2013;5(2):36-42.
7 . Erol S. El antisepsisi, cerrahi el antisepsisi el hijyeninde kullanılan solüsyonlar ve yumuşatıcılar. Antalya: 6.Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi; 2009. Available from: http://www.das.org.tr/ kitaplar/kitap2009/pdf/443-453%20Serpil%20Erol.pdf
8 . Bilici S, Irmak H, Buzgan T. Sağlık personeline yönelik el yıkama ve el dezenfeksiyonu rehberi. 2008;13-23. Available from: https:// dosyahastane.saglik.gov.tr/Eklenti/69846,saglik-personeline-yonelik-elyikama- ve-el-dezenfeksiyon-rehberipdf.pdf?0
9 . Arman D. El yıkama ve el dezenfeksiyonu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi. 2003;7:76-82.
10 . Çaylan R. El hijyeni. Hastane İnfeksiyonları Dergisi.2007;11:54-9.
11 . Yüceer S, Demir SG. Yoğun bakım ünitesinde nozokomiyal enfeksiyonların önlenmesi ve hemşirelik uygulamaları. Dicle Tıp Dergisi. 2009;36(3):226-32.
12 . Çağlar S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde görev yapan sağlık çalışanlarının el yıkama durumları [master’s thesis]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
13 . Aktuğ Demir N, Kölgelier S, Küçük A, Özçimen S, Sönmez B, Saltuk, D, et al. Sağlık çalışanlarının el hijyeni hakkındaki bilgi düzeyi ve el hijyenine uyumu. Nobel Med. 2013;9(3):104-9.
14 . Akça AH, Keşaplı M. Acil serviste el yıkama alışkanlıkları ve ülkemizdeki sağlık politikalarının bu alışkanlık üzerine etkileri. Van Tıp Derg. 2016;23(2):176-82.
15 . Demirdal T, Uyar S, Demirtürk N. Bir üniversite hastanesinde çalışanlarda el yıkama uygulamalarının ve bilgi düzeylerinin değerlendirmesi. Kocatepe Tıp Dergisi. 2007;8:39-43.
16 . Şen S, Sönmezoğlu M, Akbal E, Uğur E, Afacan S. Bir üniversite hastanesinde sağlık personelinin el hijyeninde beş indikasyona uyumu. Klimik Dergisi. 2013;26(1):17-20. doi: 10.5152/kd.2013.05.
17 . Koşucu SN, Baltacı Göktaş S, Yıldız T. Sağlık personelinin el hijyenine uyum oranı. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;5(2):105-8. doi: 10.5455/musbed.20150327042901.
18 . Çağlar S, Yıldız S, Savaşer S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde görev yapan sağlık çalışanlarının el yıkama durumlarına yönelik gözlem sonuçları. İ.U.F.N. Hem. Derg. 2010;18(1):33-9.

Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi-Cover

ISSN: 2618-5741
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2004
Yayıncı: Koç Üniversitesi HYO Semahat Arsel Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Merkezi (SANERC)