Hassan HAZRATI, Seyedeh Shabnam SHAMSEDIN

Encümen-i Saadet ve Şems Gazetesi

Bu makale, Şems gazetesi ve Encümen-i Saadet arasındaki ilişkileri birincil kaynaklar ışığında ele almayı amaçlamaktadır. Ayrıca Şems gazetesinde yayınlanan yazılar temelinde Encümen-i Saadet’in oluşumu, faaliyetleri ve öncü şahsiyetleri hakkında daha net bilgiler sunulması hedeflenmektedir. Encümen ve gazete arasında -resmi ya da gayri resmi- nasıl bir ilişki olduğuna dair ayrıntılar da bu incelemede ele alınacak konulardandır. İran Dışişleri Bakanlığı’nın belgeleri ve gazetenin içeriği, bu araştırmanın en önemli birincil kaynaklarını oluşturmaktadır.

Anjoman-e Sa’adat and the Shams Newspaper

This article goes into a first-hand account of the relationship between the Shams newspaper and the Anjoman-e Sa’adat. It also sheds light on the formation, activities and the leaders of the Anjoman-e Sa’adat with particular attention to the contents of Shams. Another contribution of this article is that it paints a picture of the relationship between the Anjoman and Shams, both formal and informal. Alongside the pieces appearing in Shams, documents from the archives of the Iranian Foreign Ministry are the most important primary sources of this study. Despite the extensive activities of the Anjoman-e Sa’adat in Istanbul, there is still no accurate information about its leadership, organization, goals, and plans. So far, no serious research has been undertaken in this field. This article thus provides fresh information by studying Shams.

PDF

___

Akıli, Bakır. Şerh-i Hal-i Rical-i Siyasi ve Nizami-i İran-i Muasır, C. 3. Tehran: İlm-i Armağan, 1380.
d’Allemagne, Henry Rene. Sefername-i ez Horasan ta Bahtiyari, Çev. Mohammed Ferreveşi. Tehran: Emir Kebir, 1335.
Behnam, Cemşid. “Menzilgahi der Rah-i Teceddud-i İraniyan: İslambol”, İran-Nâme 42 (İlkbahar 1372), 271-282.
Behzad, Kerim Taherzadeh. Kıyam-i Azerbaycan der İnkılab-i Meşrutiyet-i İran. Tehran: İkbal, 1363.
Brown, Edward G. Tarih-i Matbuat ve Edebiyat-i İran Der Dovre-i Meşrutiyet, C. 2, Çev. ve Tashih: Mohammed Abbasi. Tehran: Kanun-i Marifet, [tarih yok].
Brown, Edward G. İnkılab-i Meşrutiyet-i İran, Çev. Mehri Kazvini. Tehran: Kevir, 2001.
Caferiyan, Resul. Mutun-i Siyasi Mezhebi-i Dovre-i Pehlevi (Şamil-i Çehardeh Ketab ve Çendin Metn-i Diger). Kum: Muvarrih, 1397.
Cavid, Selamullah. Nehzet-i Meşrutiyet-i İran ve Nakş-i Azadihahan-i Cehan. Tehran: Donya, 1352.
Dovletabadi, Yahya. Hayat-i Yahya, C. 3. Tehran: Attar, 1371.
Efşar, İrec, haz. Esnadi ez Faaliyetha-yi Azadihahan-i İran der Avrupa ve İstanbul. Tehran: Tus, 1359.
Efşar, İrec, haz. Evrak-i Tazeyab-i Meşrutiyet ve Nakş-i Takizade. Tehran: Cavidan, 1359.
Gehrke, Ulrich. Piş be Sû-yi Şark: İran der Siyaset-i Şarki-i Alman der Ceng-i Cehani-i Evvel, Çev. Perviz Sadri. Tehran: Ketab-i Siyamek, 1377.
Gurney, John. “E. E. Browne and the Iranian Community in Istanbul”, İçinde Les Iraniens d’Istanbul, der. Thierry Zarcone ve Fariba Zarinebaf-Shahr. Istanbul-Teheran: Institut Français de Recherche, 1993, 149-175.
Hasani, Ataullah. “Tahlil-i Muhteva-i Şems-i İstanbul”, Edebiyat ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Tahran Üniversitesi 59: 185 (Bahar 1387), 37-59.
Haşemi, Muhammed Sadr. Tarih-i Cerayid ve Matbuat-i İran, C. 3. İsfahan: Kemal [t. y.]. Kadyani, Abbas. Ferheng-i Came-i Tarih-i İran, C: 1. Tehran: Aron, 1387.
Kesrevi, Ahmed. Tarih-i Meşrute-i İran. Tehran: Emir Kebir, 2004.
Kesrevi, Ahmed. Tarih-i 18 Sale-i Azerbaycan. Tehran: Emir Kebir, 2005.
Melikzade, Melik. Tarih-i İnkılab-i Meşrutiyet-i İran, C. 4 ve 5. Tehran: İntişarat-i İlmi, 1387.
Moctehedi, Mehdi. Rical-i Azerbaycan der Asr-i Meşrutiyet, haz. Golamreza Tabataba’i Mecd. Tehran: Zerrin, 1381.
Musevi İbadi, Seyyid Ali Asgar. “Nakş-i Rûzname-i Şems der İttila-Resani-yi Meşrutiyet: Fihrist-i Makalat-i Rûzname-i Şems, Sal-i Evvel, 9 Şaban 1326 ta 19 Receb 1327; ez Şomare-i Yek ila 47”, Yâd 86 (Kış 1386), 227-251.
Nazım’ul-İslam Kirmani.Tarih-i Bidari-yi İraniyan, haz. Ali Ekber Saidi Sircani. Tehran: Bonyad- i Ferheng-i İran, 1349.
Salehi, Nasrollah. “Uful-i Ahter ve Tulu-i Şems der İstanbul”, Peyam-i Baharistan 2: 7 (Bahar 1389), 895-906.
Sasani, Ahmed Han Melik. Yâdbûdhâ-yi Sefaret-i İstanbul. Tehran: Ferdovsi, 1966.
Şekuri, Zeyneb. “Aşenayi ba Rûznameha-yi İstanbul”, Yâd 85 (Sonbahar 1386), 67-79.
Vared, Muhammed Şefii. Mirat-i Varedat, Tashih: Mansur Sefat-Gol. Tehran: Merkez-i Pejuheşha- yi Miras-i Mektub, 1383.
VaHa (İran Dışişleri Bakanlığı Dokümantasyon Merkezi), Belge Numarası: GH1327-K11- P1-23
VaHa, Belge Numarası: GH1327-K11-P1-62
VaHa, Belge Numarası: GH1327-K11-P1-81
VaHa, Belge Numarası: GH1327-K11-P1-83
VaHa, Belge Numarası: GH1327-K11-P1-95
VaHa, Belge Numarası: GH1328-K11-P1-100
VaHa, Belge Numarası: GH1327-K11-P3-98
VaHa, Belge Numarası: GH1328-K11-P7-33
VaHa, Belge Numarası: GH1328-K11-P1-78
VaHa, Belge Numarası: GH1328-K11-P7-173
VaHa, Belge Numarası: GH1328-K11-P7-179
VaHa, Belge Numarası: QAMRI 11326-06-04
VaHa, Belge Numarası: QAMRI 11326-21-06-61
VaHa, Belge Numarası: QAMRI 1328-11-12-41