Bulgarlar Arasında Katolik Propagandası Yapan Bir Gazete: Bılgariya (1859-1863)

1859 yılında İstanbul’da yayın hayatına başlayan Bılgariya, imparatorluk başkentinde çıkan ikinci Bulgarca gazete olma özelliğini taşıyor. Dört yıllığa ve toplamda 179 sayıya ulaşan dört sayfalık gazeteyi karizmatik kişiliğiyle tanınan ve 1855’te Ortodoksluğu bırakarak Katolikliği benimseyen Dragan Tsankov (1828-1911), Fransa’nın sağladığı maddi destekle çıkarıyor. Gazeteye göre Bulgar halkının yegâne kurtuluş yolu Katolik kilisesiyle birleşmeden geçiyordur; bu birleşmenin özelde bağımsız Bulgar kilisesi mücadelesinin çözümünü, genelde de milli uyanış sürecini kolaylaştıracağına, ayrıca Bulgarları Batı medeniyetinin bir üyesi haline getireceğine inanılıyor. Bundan dolayı gazetenin sayfalarında ağırlıkla Fener Rum Patrikliği’nin statükoculuğunu ve Ortodoks Rusya’nın Bulgar kilise meselesine kayıtsızlığını kıyasıya eleştiren yazılara yer verildiği görülüyor.

A Newspaper Making Catholic Propaganda Among The Bulgares: Bulgaria (1859-1863)

Bulgaria, which started its publication life in Istanbul in 1859, is the second Bulgarian newspaper to be published in the imperial capital. Dragan Tsankov (1828-1911), known for his charismatic personality and adopted Catholicism after leaving Orthodoxy in 1855, publishes the four-year-old newspaper with a total of 179 issues, with the financial support provided by France. According to the newspaper, the only way of salvation for the Bulgarian people is through unification with the Catholic church. It is believed that this unification will facilitate the solution of the struggle for the independent Bulgarian church in particular and the process of national awakening in general, and will also make Bulgarians a member of Western civilization. For this reason, it is seen that the pages of the newspaper mostly include articles criticizing the status quoism of the Greek Patriarchate of Fener and the indifference of Orthodox Russia to the Bulgarian church issue.

___

  • Avtobiografiya, dnevnitsi i spomeni na d-r Hristo Tanev Stambolski ot Kazanlık, tom I (1858-1868), Sofya, 1927.
  • Borşukov, Georgi. İstoriya na bılgarskata jurnalistika (1844-1877; 1878-1883), Sofya, 1976.
  • Karapetrov, Petır. Sbirka ot statii, Sredets, 1898.
  • Kiril, patriarh bılgarski. Ekzarh Antim (1816-1888), Sofya, 1956.
  • Macar, Elçin. İstanbul’un Yok Olmuş İki Cemaati. Doğu Ritli Katolik Rumlar ve Bulgarlar, İstanbul, 2002.
  • Mişev, Dimitır. “Vızrajdane çrez peçata”// Bılgariya 1000 godini, Sofya, 1930.
  • Naçov, Nikola. Tsarigrad kato kulturen tsentır na bılgarite do 1877 godina, Sofya, 1925.
  • Publitsistikata na Lyuben Karavelov, Sofya, 1958.
  • Rusiya i bılgarskoto natsionalno-osvoboditelno dvijenie (1856-1876), tom I,çast I, Sofya, 1987.
  • Stambolski, Hristo. Bir Osmanlı Hekiminin Anılarıyla İmparatorluğun Zor Yılları (1858-1878),çeviren Hüseyin Mevsim, İstanbul, 2018.