MODERNLİK, GELENEK VE DİN İLİŞKİSİ: BİR MODERNLEŞME KURAMI ELEŞTİRİSİ

Modernleşme Kuramı, Aydınlanma Döneminin ortaya çıkardığı yeni şartları tespit ederek, ortaya çıkan sorunları çözmek amacıyla kendine özgü bir bakış açısı geliştirmiştir. Buna göre, Aydınlanma ile birlikte Batı Avrupa ve dünya için yeni bir süreç başlamıştır. Bu sürecin öncesi ‘geleneksel’e ilişkindir, geride kalmıştır ve kalmalıdır. Sürecin devamı ise ‘Modern’ olandır ve yeni olanı, geleceğe egemen olanı ifade etmektedir. Bu anlamda ‘din’ de ‘geleneksel’ olanın bir parçasıdır ve onunla aynı kaderi paylaşacaktır. Ancak yaşanan tarihi ve sosyal süreçler ve bunlar üzerine yapılan bilimsel çalışmalar Modernleşme Kuramı’nın ‘gelenek-modernlik’ şeklindeki zıt kutuplu yaklaşımının yanlışlığını gözler önüne sermiştir. Bu çalışma da Modernleşme Kuramı’nın bu zıt kutuplu yaklaşımına bir eleştiri mahiyetindedir.

___

  • Aysoy, Mehmet. Geleneksel Sonrası Toplum Üzerine, İstanbul: Açı Kitaplar, 2003. Bauman, Zygmunt. In Search of Politics, Polity Press, 2000. Bauman, Zygmunt. Modernlik ve Müphemlik, (çev.) İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yay., 2003. Bendix, Reinhard. “Tradition and Modernity Reconsidered”, Comparative Studies in Society and History, Vol. 9, No. 3, (Apr., 1967), Cambridge Univesity Pres, pp. 292-346. http://www.jstor.org/stable/177869 (ulaşım 17/12/2008). Berger, Peter / Brigitte Berger. Sociology: A Biographıcal Approach, Penguin Books, 1981, s. 27. Berger, Peter L. “Sekülerizmin Gerilemesi”, Sekülerizm Sorgulanıyor, (der. ve çev.) Ali Köse, İstanbul: Ufuk Kitapları, , 2002. Berger, Peter L. “Dinin Krizinden Sekülerizmin Krizine”, Sekülerizm Sorgulanıyor, (der. ve çev.) Ali Köse, İstanbul: Ufuk Kitapları, 2002.