KAYGUSUZ ABDAL’IN SIMÂTİYELERİNDE YEMEK FİGÜRÜ

Alevi-Bektaşi edebiyatında önemli bir yere sahip olan Kaygusuz Abdal, aruz vezniyle yazdığı şiirlerinin yanında hece vezniyle kaleme aldığı şathiye türü şiirleriyle de tanınmaktadır. Geniş bir hayal dünyasına sahip olan Kaygusuz Abdal’ın zengin çağrışımlarla dolu olan şiirleri, konuları ve betimlemeleri ile de oldukça orijinal bir yapı arz etmektedir. Bu makalede tanıtmayı amaçladığımız “sımâtiyelerinde” Kaygusuz, kimi zaman yiyeceklere simgesel olarak farklı anlamlar yüklemekte kimi zaman ise sadece bazı yemekleri övmek suretiyle Türk halk kültürüne eşsiz bir kaynak bağışlamaktadır. Kaygusuz Abdal, yemek üzerine şiirsel bir retorik oluşturmuştur. Bu durum Alevi-Bektaşi düşüncesinde yemek figürünü tüketilen alelade bir besin olmanın ötesine taşımaktadır. Menkıbevî ve sembolik boyutları olan ve pek çok ritüelin ayrılmaz bir parçası olarak yemeğin yerini ifade etmesi bakımından bu şiirler oldukça özgün bir yapı arz etmektedir.

___

  • Erman Artun, Türk Halk Bilimi, II. Baskı, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2005. Azamat, Nihat, “Kaygusuz Abdal”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, 2002, XXV, ss. 74-76. Çakmak, Merete ve Işın, Mary, Anadolu Kuş Adları Sözlüğü, Kitap Yayınları, İstanbul 2005.