Farklılıklara Saygı Eğitim Programının Öğrencilerin Farklılıklara Saygı Düzeyine Etkisi

Bu araştırmada, hayat bilgisi dersi 3. sınıf farklılıklara saygı kazanımları kullanılarak hazırlanan “Farklılıklara Saygı Eğitim Programı”nın öğrencilerin farklılıklara saygı tutumları düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma İstanbul ili Bağcılar ilçesinde yer alan Abdurrahman Nermin Bilimli İlkokulu’nda deney grubu için seçilen 39, kontrol grubu için seçilen 40 olmak üzere toplamda 79 üçüncü sınıf öğrencisiyle yapılmıştır. Araştırmada ön test-son test gruplu yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. FSEP (Farklılıklara Saygı Eğitim Programı) uygulaması öncesi ve sonrasında öğrencilerin farklılıklara saygı tutumlarının düzeylerini belirlemek amacıyla Ekmişoğlu (2007) tarafından geliştirilen “Farklılıklara Saygı Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. 2013-2014 eğitimöğretim yılı bahar yarıyılında araştırmacının öğretmen olarak görev yaptığı okulda, araştırmacının kendisi tarafından deney grubuna 14 hafta boyunca haftada iki ders saati olmak üzere Farklılıklara Saygı Eğitimi Programı (FSEP) uygulanmıştır. Kontrol grubuna 14 hafta herhangi bir işlem yapılmamıştır. FSEP uygulandıktan sonra FSEP’nin deney grubuna etkisini ölçmek ve iki grup arasındaki farkı belirlemek için ön testte uygulanan farklılıklara saygı ölçeği tekrar uygulanmıştır. Araştırma bulguları, FSEP’nin uygulandığı deney grubunun farklılıklara saygı düzeyini kontrol grubuna göre daha fazla arttırdığı görülmüştür. FSEP alan deney grubu ve FSEP almayan kontrol grubunun farklılıklara saygı eğitiminin aile sosyal yapısı, cinsiyet, engel, farklı kültürel geçmiş boyutları da ayrı ayrı incelenmiştir. FSEP alan deney grubu her boyutta, ön testteki aldığı puandan ve kontrol grubundan daha yüksek puanlar almıştır. Sonuçlara bakıldığı üzere FSEP’nin öğrencilerin farklılıklara saygı tutum düzeyini geliştirmedeki olumlu etkisi âşikârdır.

The Impact of Respect of Diversities Educational Programs on Student Diversity Respect Level

In the present study is the impact of Respect of Diversities Educational Program (RDEP) prepared by using the 3th grade Social Studies respect of diversities objectives on the student’s respect of diversities level is assessed. The research was conducted on a total of 79 3th grade students including 39 students experimental group and 40 students control group in Abdurrahman Nermin Bilimli Primary School Province of Bağcılar, İstanbul. In the study pre-test post-test group quasi-experimental method was used. “Respect of Diversities Attitude Scale” developed by Ekmişoğlu (2007) was used to assess the level of student respect of diversity attitudes before and after the RDEP implementation. RDEP was implemented on the experimental group two lessons a week for 14 weeks by the researcher himself in the school the researcher works in 2013-2014 Educational Year Spring Semester. After the implementation of RDEP, the respect of diversities scale used as pre-test was applied again to evaluate the impact of program on experimental group and to assess the difference between two groups. Results of this study shows that the experimental group which taken the RDEP the level of respect of diversities more than the control group. The impact of RDEP on family, social structure, gender, disability and diverse background dimensions of program to experimental group and to control group individually. Program taken experimental group got higher points in all areas than both the pre-test and the control group. As seen from the results the positive impact of the RDEP on improving the level of student respect of diversity attitudes is obvious.

___

  • Atasoy, Z. (2012). Farklılıkların yönetimi: Üniversite öğrencilerinin ayrımcılık algısının öğrenci başarı düzeyine etkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel desenler. Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çubukçu, Z. ve Gültekin, K. (2002). İlköğretimde öğrencilere kazandırılması gereken sosyal beceriler. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 34-52.
  • Derman-Sparks, L. (1989) Anti-bias curriculum: Tools for empowering young children, Washington: DC, NAEYC.
  • Derman-Sparks, L. (2010). Anti-bias education for young children and ourselves. Washington, DC: National Association for the Education of Young Children.
  • Derman-Sparks, L. ve Edwards, J. O. (2010). Anti-bias education for young children and ourselves. Washington, DC: National Association for the Education of Young Children.
  • Ekmişoğlu, M. (2007). Erken çocukluk döneminde farklılıklara saygı eğitimi kavamı hakkında öğretmen görüşlerinin incelenmesi ve Farklılıklara Saygı Ölçeği’nin geçerlik güvenirlik çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gomolla, M. ve Radtke, F. O. (2002). Institutionelle diskriminierun die herstellung ethnischer differenz in der schule. Opladen: Leske&Budrich.
  • Hall, N. S. (1999). Creative resources for the anti-bias classroom. United States of America: Delmar Publishers.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. baskı). Ankara: Nobel.
  • KEDV, (2006). Erken çocuklukta farklılıklara saygı eğitimi el kitabı. İstanbul: Derin Yayınları.
  • Ramsey, P. G. (1987). Teaching and learning in a diverse world - multiculturel education for young children. New York: Teachers College Pres.
  • Toprak, G. (2008). Öğretmenlerin çokkültürlü tutum ölçeğinden güvenirlik ve geçerlik çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Üner, E. (2011). Okul öncesi eğitim programındaki 36-72 aylık çocuklara farklılıklara saygı eğitimi kazandırmanın öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
  • Wolpert, E. (2002). Redefining the Norm: Early childhood anti-bias strategies. Lee, D. Menkart ve M. Okazawa- Rey, (Ed.), Beyond heroes and holidays: A paractical guide to K-12 anti-racist, multicultural education and staff development içinde (187-200). Washington, DC: Teaching for Change.
  • Yıldız, N. (2008). Kültürler arası eğitim. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 6(22), 52-89.