Çocuk Edebiyatında Sanata Yolculuk: Müze Eğitimi

Son yıllarda önemi ve gerekliliği anlaşılan müze eğitiminin çocuklara ve gençlere sağlayacağı birçok yarardan bahsetmek mümkündür. Müze eğitimi bireye öncelikle kendi kültürünü ve farklı milletlerin kültürlerini tanıma imkânı yani kültürel farkın- dalık kazanma şansı sunar. Estetik gelişimi ve değer eğitimini de destekleyecek olan müzelerin çocuk yaşlarda keşfedilmesi ve sanata olan ilginin bu yolla artırılması sağ- lanabilir. Bu amaçla çalışmada tarama yöntemi ile çocuk edebiyatında müze eğitimini konu edindiği belirlenen on üç kitap döküman incelemesi yapılarak incelenmiş ve elde edilen veriler betimsel analiz ile sunulmuştur. Kitaplar; müze gezisi odaklı yazılanlar, kendi müzesini oluşturma fikriyle yazılanlar, etkinlik ve uygulama odaklı yazılanlar olmak üzere üç başlıkta sınıflandırılmıştır. Kitapların; bir müze gezisinde uyulması gereken kuralları aktardığı, dünyadaki ve ülkemizdeki müzeleri ve sanat eserlerini ta- nıtmayı başardığı görülmüştür. Ayrıca kitaplarda müzelerin eğlenceli ve hayal gücünü harekete geçiren mekânlar olduğu vurgusu yapılarak olumlayıcı bir bakış açısı oluş- turulmuştur. Sonuç olarak çocuklar için yazılan kitapların öğretmenler ve ebeveynler tarafından müze eğitiminde kullanılabilecek rehber niteliğinde eserler olduğu belir- lenmiştir.

Journey to Art in Children’s Literature: Museum Education

It is possible to mention about many benefits that museum education whose importance and necessity has been understood in recent years will provide children and young people. Museum education gives an individual the opportunity to get to know his own culture primarily and then the cultures of different nations, in other words, it provides cultural awareness. It is possible to discover museums which will also support aesthetic development and value education and to enhance interest in art by this way at the age of childhood. For this purpose, thirteen books that were determined to be about museum education in children's liter- ature by using survey method. These books were analyzed by means of document analysis and the data obtained were presented through de- scriptive analysis. The books were categorized under three headings: those written with a focus on museum tour, those written with the idea of creating their own museum, and the ones written with the focus on activity and practice. It was seen that the books explained the rules to be followed during a museum tour and they succeeded in promoting the museums and artworks in the world and in our country. In addition, an affirmative perspective was created by emphasizing in the books that museums are enjoyable places and they stimulate imagination. As a re- sult, it was decided that the books written for children are guidance works that can be used by teachers and parents in museum education.

PDF

___

Abacı, O. (1996). Müze eğitimi. Sanatta yeterlilik tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim İş Ana Sanat dalı.
Abacı, O. (2005). Çocuk ve müze. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Alakuş, O. A. (2005). Sanat eğitiminin kuramsal temelleri. V. Özsoy, (Ed.), İlköğre- tim sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri içinde (21-31). Ankara: Görsel Sa- natlar Eğitimi Derneği.
Atagök, T. (1982). Çağdaş müzecilik kavramı doğrultusunda Türk sanat müzelerinin kültürel etkinliklerinin saptanması. Yeterlilik tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bulut, Ü. ve Atilla, U. (2017). Müze eğitiminin çocuğun görsel sanatlar eğitimine et- kileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3), 705-714.
Chatzibodozi, M. (2018). Minik dostlarımız serisi-Müzede bir gün (A. Roussou, İl- lus.). (A. Oktay, Çev.). İstanbul: Pena Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 2017.)
Çakır-İlhan, A., Artar, M., Bıkmaz, F., Okvuran, A., Tezcan-Akmehmet, K., Doğan, D., Karadeniz, C., Çiğdem, H. ve Kut, S. (2019). Müze eğitimi. Ankara: MEB.
Çiğdem, H. R. (2019). Müzede canavar yokmuş (2.baskı) (O. Gülfidan, İllus.). İstan- bul: Çınar Yayınları.
Erdem, A. (2014). Melekler müzede-Çocuklar için sanat kitabı (P. Bingül Göksun, İllus.). İstanbul: Cinius Yayınları.
Göğebakan, Y. (2016). Üniversiteler ve müzeler: İnönü Üniversitesi müzeleri. SDÜ ART-E Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 9(18), 470-489.
Ilıcak-Aydınalp, Ş. G. (2019). Müze iletişimi. İstanbul: Akademik Kitaplar. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü. (2011). Müze eğitimi. http://www.turob.com/Resources/doc/%C4%B0stan- bul%20MEM%20%20M%C3%BCze%20E%C4%9Fitimi.pdf
Karadeniz, C. ve Okvuran, A. (2014). Müzede bir gece: Ankara Üniversitesi öğrenci- leri ile Çorum Arkeoloji Müzesi’nde müze eğitimi. Elementary Education On- line, 13(3), 865-879.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları. Kuglin, N. Ü. (2001). Çocuk müzesi-Sevincin sırrı 4 (C.Yaren, İllus.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
Kuruoğlu-Maccarıo, N. (2002). Müzelerin eğitim ortamı olarak kullanımı. Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 15(1), 275-285.
Lewis, E. (2019). Benim müzem (2. baskı) (E. Lewis, İllus.). (O. Aydın, Çev.). İstan- bul: SEV Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2016.)
Mercin, L. (2006). Müzeler ve toplum. https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/Yrd.-Do%c3%a7.-Dr.- Levent-MERC%c4%b0N-M%c3%9cZELER-VE-TOPLUM.pdf
Millî Eğitim Bakanlığı. (2008). İlköğretim 1-8. sınıflar Türkçe, matematik, sosyal bil- giler, hayat bilgisi ile fen ve teknoloji dersi öğretim programlarında müze ile eğitim. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Müzede eğitim başlıyor. https://www.meb.gov.tr/muzede-egitim-basliyor/haber/18739/tr Özmen, S. S. (2018). Müze eğitiminin gelişimi. Humanitas, 6(11), 301-324.
Şar, E. ve Sağkol, T. (2013). Eğitim fakültelerinde müze eğitimi dersi gerekliliği üze- rine. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 83-90.
Tezcan-Akmehmet, K. ve Ödekan, A. (2011). Müze eğitiminin tarihsel gelişimi. İtü Dergisi, 3(1), 47-58.
Timetürk. (2011). Çocuk Dostu Müze Projesi’nde Unicef ile işbirliği -Unicef ile bir- likte müze eğitimi. https://www.timeturk.com/tr/2011/01/27/cocuk-dostu-muze-projesi-nde-uni- cef-ile-isbirligi-unicef-ile-birlikte-muze-egi.html
Türk Dil Kurumu. (2020). Türkçe güncel sözlük. https://sozluk.gov.tr/ adresinden edi- nilmiştir.
Utku, N. (2015). Müzedeki sandık (2. baskı) (A. Aktoptan Erol, İllus.). Bursa: Patika- lar Dergisi Yayınları.
Ünal, F. ve Pınar, Y. (2017). Çocuklarla müze deneyimi. İdil, 6(38), 2899- 2917.
Verde, S. (2020). Müze (5. baskı) (P. H. Reynolds, İllus.). (M. Beykan, Çev.). İstan- bul: Gün Işığı Kitaplığı. (Orijinal çalışma basım tarihi 2013.)
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. An- kara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M. (2010). Eğitimin her kademesine yönelik görsel sanatlar eğitiminde uy- gulamalar. Ankara: Data Yayınları.