TAPU SİCİL DEFTERLERİNE GÖRE ERZURUM VE CİVARI YERLEŞİM YERİ İSİMLERİ (Eylül 1849- Nisan 1929 Tarihleri Arası, Erzurum, Pasinler, Hınıs, Narman, Tercan Örneklerinde)

Bu çalışmada, tapu defterlerine göre Erzurum bölgesinde yer alan yerleşim yeri adları incelenmiştir. 1860 yılından 1925 yılına kadar tutulan çeşitli defterler taranarak tespitler yapılmıştır. Defterler bulundukları merkezlere göre o yöredeki köylerin ve mezraların, vergi tahsilâtı amacıyla yazılmalarından oluşmaktadır. Tespit edilen köy, mezra ve yayla isimleri kendi aralarında anlamları yönüyle tasnif edilmiştir. Bundan başka Türkçe olanları da ayrıca anlam ilişiği bakımından değerlendirildi. Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki çeşitli defterlerde tesadüf edilen köy isimleri ayrıca belirtilmiştir. Bu çalışmanın, yer isimleri bağlamında bakıldığında bölgenin kültür ve demografik yapısına ilişkin birinci kaynak olarak, dikkate alınacağı ümit edilmektedir.

The Names of the Settlements in the Erzurum Region according to the Land Registry Books. (Between September 1849 and April 1929, The Case of Erzurum, Pasinler, Hınıs, Narman, Tercan)

In this study, the names of the settlements in the Erzurum region were examined according to the land registry books. Various books held from 1860 to 1925 were scanned to identify these names. These books were written for tax collection purpose in the villages and hamlets based on the centers they are located. The identified village, hamlet and plateau names have been classified according to their meanings. Furthermore, the Turkish ones were also evaluated in terms of semantic relations. The names of the villages that were found in various books of the Ottoman Archives of the Prime Minister’s Office were also indicated. We hope that this study will be regarded as a primary source of cultural and demographic structure of the region when viewed in the context of place names.

PDF

___

387 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Karaman ve Rum Defteri (937/1530) II, (1997). Ankara: T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No: 36

Alikılıç, D. &Yılmaz, M. (2012). Bilgi merkezi olarak taşra arşivleri: Erzurum örneği. Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi. 21- 23 Kasım 2012. İstanbul.

Ayverdi, İ. (2005). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Kubbealtı yayınları Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi, (1992). s. 186. Ankara: T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No: 108.

BOA. Erzurum Ahkâm No: 10, 14, 16, 17.

BOA. MAD. D. 05152.

BOA. Ruznamçe No:55.

BOA. ŞD. 1511/28.

Erzurum Tapu Dairesi Zabıt Defterleri C. No; 36., s. No; 72

Erzurum Tapu Dairesi Zabıt Defterleri C. No; 44., s. No; 63

http://www.tkgmkongre2017.org/tapu_arsivi.html (30.03.2018).

http://www.turkedebiyati.org./turk-kulturunu-hangi-renkler-anlatir. 11.04.208

Koday, S., Kaya, G. & Akbaş, F. (2016). Salihli ilçesinde köy adlarında coğrafyanın etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 20, S. 2, Erzurum:

Kurt, Y. (1996). Osmanlı tahrir defterlerinin onomastik değerlendirilmesine uygulanacak metod, İstanbul: Osmanlı Araştırmaları -The Journal of Ottoman Studies

Küçük, C. (1995). Erzurum, DİA, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı

Sertoğlu, M. (1986). Osmanlı tarih lügati. İstanbul: Enderun Kitabevi

Sezen, T. (2006). Osmanlı yer adları (alfabetik sırayla), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayın Nu: 21

Şahin, İ. (2013) Türkiye yeradbiliminde terim ve tür sınıflandırması sorunları Avrasya, İzmir: Avrasya Terim Dergisi, 2013, 1

Tunçel, T. (2000). Türkiye’de ismi değiştirilen köyler, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi C. 10, S. 2. Elazığ:

Yediyıldız, B. (1984). Ordu ili yer adları, Ankara, Türk Kültürü Araştırmaları XXII/ 1-2.